| -setzen trans. Verb.: «eine Pflanze umsetzen, verpflanzen» (auch: versetzen); -setzong F.: «Fortsetzung» (auch: Suite); -soën trans. Verb.: «ausplaudern, weitererzählen» — so et nët f. (lieber: virun) — dat elo soën ech nët f. (auch spaßh.: das habe ich nicht verstanden); -un (ford/un) Adv.: 1) «von jetzt an, fortan», auch: a f. — op (fir) de f. (auf Vorrat, für die Zukunft); 2) «immerfort» — (a) f. geet ët (ëmmer) besser; 3) «weiter vorwärts» (in dieser Bed. nur im Nordösl. in der lok. phV. ford/a:) — far e Schrack forta(n); 4) substantivisch: «Fortschritt» — en as nët op de F. (er hält am Alten fest); -werfen trans. Verb.: «wegwerfen»; -wëschen intr. Verb.: «weglaufen, entwischen»; -zéien intr. Verb.: «in ein anderes Land, eine andere Ortschaft verziehen».
Fort (fo:r wie frz.) I M.: «Befestigungswerk» — Ortsbezeichnung in Stadtlx.: mer gin op de F. spazéieren (= Dräi Eechelen «Fort Thüngen» bei Luxemburg).
Fort (fo:r wie frz.) II M.: «Stärke» in der Ra.: dat as säi F. (nët).
Fortifikatioun (meist im Pl. gebr.) F.: «Befestigungswerk(e)» — lok. Stadtlx.
Fortune (wie frz.) F.: «Vermögen» — en huet (séng) F. gemaacht, eng ganz F. verspillt — s. Verméigen; dazu das Verbadj.: fortunéiert «begütert» — en huet e f. Meedchen kritt (= mat ville Suën).
Phosphate (wie frz.) M.: «Kunstdüngen»; dafür früher Superphos (s. d.).
fotéieren intr. Verb.: «einen Fehltritt tun» — s. Faute.
Fotell (fo:tεl, fO:tεl) F. und M. (bisw. wie frz.: Fauteuil M.): «Lehnstuhl» — dee kritt elo eng F. kaf (er geht in Pension).
Foto F.: «Lichtbild», dafür älter Fotegrafie.
fotogenesch (/je:n-), photogénique Adj.
Fotograf, Fotegraf M.: «Lichtbildner»; dafür früher: Portrismécher.
fotograféieren, fotegraféieren (gelegtl. fotograwéieren) trans. Verb.; dafür früher ofmolen, ofzéien.
Fotz F.: 1) «vulva»; 2) «Dirne» — (Dim.: Fëtzchen).
Fotzeframënsch N.: «Dirne, lüderliches Frauenzimmer» (Fotze- gelegentlich ohne schlimme Bed., etwa beim Kartenspiel: elo muss ech jo dee Fotzekinnek nach opgin).
Fotzekraut N.: «stinkender Gänsefuß».
fotzpuddelnakeg Adj.: gelegentlich für potzpuddelnakeg; auch fotzennakeg.
Fou Nösl.: Fouch (ç) F.: 1) «Fuge» — mer mussen d'Fouën zouschmieren; 2) «langer Hobel, Fugenhobel» — lok.: Fu — Echt., dafür auch: Fou(en)eisen N., Fou(en)huwel, Nösl.: Foujhenhuwel M.: «Rauhbankhobel(eisen)»; 3) bisw. = Aaschfuer.
Fou (wie frz. fou) M.: «Verrückter» (gelegtl. auch adj. gebr.).
Fouplach M.: «Küferblock, Fugenhobel des Küfers» — dafür auch: Fou, Féiplach.
Fouplou M.: «Fanghobel».
fouen trans. Verb.: «fugen» — d'Daue vum Faass gi gefout.
Fouer I F.: «Fuhre» — übtr.: eng ganz F. (eine ganze Menge von), dafür auch: Fouerécht F.
Fouer II (frz. foire) F.: 1) «Messe, Jahrmarkt», im bes.: «Schobermesse» in Stadtlux. - sonst: Donatif. (Arlon), Mäertesf. (vielfach wie Mäerteskiermes), Méchelsf. (Mondorf), Schueberf. (s. d.); 2) lok. For «Geschenk zur Messe» — wéini kréien ech méng F.? Zus.: Fouerdeeg M. Pl.: «Schobermeßtage»; Fouersonndeg M.: «Schobermeßsonntag».
Fouer- I -kar F.: «Lastkarren»; -kniecht M.: «Fuhrknecht»; -loun M.: «Fuhrlohn»; -mann, Pl. -leit lok. Formann M.: «Fuhrmann, Fuhrleute» — Spww.: En ale Fouermann héiert nach giere klaken (im Alter hört man gern von dem sprechen, was man in der Jugend getan) — Da's e schlechte F. deen nëmmen ee Schmack huet (der kluge [Bd. 1, S. 403] Mann baut vor) — En ale F. as e gudde Weeweiser — dazu die Kompos.: | |