LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Fortzéien bis Fouerwierken (Bd. 1, Sp. 402a bis 403a)
 
-zéien intr. Verb.: «in ein anderes Land, eine andere Ortschaft verziehen».
 
Fort (fo:r wie frz.) I M.: «Befestigungswerk» — Ortsbezeichnung in Stadtlx.: mer gin op de F. spazéieren (= Dräi Eechelen «Fort Thüngen» bei Luxemburg).
 
Fort (fo:r wie frz.) II M.: «Stärke» in der Ra.: dat as säi F. (nët).
 
Fortifikatioun (meist im Pl. gebr.) F.: «Befestigungswerk(e)» — lok. Stadtlx.
 
Fortune (wie frz.) F.: «Vermögen» — en huet (séng) F. gemaacht, eng ganz F. verspillt — s. Verméigen; dazu das Verbadj.: fortunéiert «begütert» — en huet e f. Meedchen kritt (= mat ville Suën).
 
Phosphate (wie frz.) M.: «Kunstdüngen»; dafür früher Superphos (s. d.).
 
fotéieren intr. Verb.: «einen Fehltritt tun» — s. Faute.
 
Fotell (fo:tεl, fO:tεl) F. und M. (bisw. wie frz.: Fauteuil M.): «Lehnstuhl» — dee kritt elo eng F. kaf (er geht in Pension).
 
Foto F.: «Lichtbild», dafür älter Fotegrafie.
 
fotogenesch (/je:n-), photogénique Adj.
 
Fotograf, Fotegraf M.: «Lichtbildner»; dafür früher: Portrismécher.
 
fotograféieren, fotegraféieren (gelegtl. fotograwéieren) trans. Verb.; dafür früher ofmolen, ofzéien.
 
Fotz F.: 1) «vulva»; 2) «Dirne» — (Dim.: Fëtzchen).
 
Fotzeframënsch N.: «Dirne, lüderliches Frauenzimmer» (Fotze- gelegentlich ohne schlimme Bed., etwa beim Kartenspiel: elo muss ech jo dee Fotzekinnek nach opgin).
 
Fotzekraut N.: «stinkender Gänsefuß».
 
fotzpuddelnakeg Adj.: gelegentlich für potzpuddelnakeg; auch fotzennakeg.
 
Fou Nösl.: Fouch (ç) F.: 1) «Fuge» — mer mussen d'Fouën zouschmieren; 2) «langer Hobel, Fugenhobel» — lok.: Fu — Echt., dafür auch: Fou(en)eisen N., Fou(en)huwel, Nösl.: Foujhenhuwel M.: «Rauhbankhobel(eisen)»; 3) bisw. = Aaschfuer.
 
Fou (wie frz. fou) M.: «Verrückter» (gelegtl. auch adj. gebr.).
 
Fouplach M.: «Küferblock, Fugenhobel des Küfers» — dafür auch: Fou, Féiplach.
 
Fouplou M.: «Fanghobel».
 
fouen trans. Verb.: «fugen» — d'Daue vum Faass gi gefout.
 
Fouer I F.: «Fuhre» — übtr.: eng ganz F. (eine ganze Menge von), dafür auch: Fouerécht F.
 
Fouer II (frz. foire) F.: 1) «Messe, Jahrmarkt», im bes.: «Schobermesse» in Stadtlux. - sonst: Donatif. (Arlon), Mäertesf. (vielfach wie Mäerteskiermes), Méchelsf. (Mondorf), Schueberf. (s. d.); 2) lok. For «Geschenk zur Messe» — wéini kréien ech méng F.? Zus.: Fouerdeeg M. Pl.: «Schobermeßtage»; Fouersonndeg M.: «Schobermeßsonntag».
 
Fouer- I -kar F.: «Lastkarren»; -kniecht M.: «Fuhrknecht»; -loun M.: «Fuhrlohn»; -mann, Pl. -leit lok. Formann M.: «Fuhrmann, Fuhrleute» — Spww.: En ale Fouermann héiert nach giere klaken (im Alter hört man gern von dem sprechen, was man in der Jugend getan) — Da's e schlechte F. deen nëmmen ee Schmack huet (der kluge [Bd. 1, S. 403] Mann baut vor) — En ale F. as e gudde Weeweiser — dazu die Kompos.: -mannsbaatsch, -gäissel F.: «Fuhrmannspeitsche»; -mannsdrëpp F.: «großes Glas Branntwein, Kutscherschnaps» (s. Drëpp); -mannsmanéieren Pl. F.: «grobe Manieren»; -määschter M.: «Führer der Musikanten beim Hämmelsmarsch»; -wee M.: «Fuhrweg»; -wierken lok. phV. für das geläufigere furwierken (s. d.).

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut