GissGisschenGissigissgissgissegGissegkeet, GissereiGissekraitchenGissestenggissen, gëssenGittarGittGitt(es), Giddes, GiddiGittchenGittiGiwech, -ichGlabazglabazegGlabechGlabersalzGlaceGlacë(n)- männchenGlacëndëppenGlacedëppenGlacëkichelchenGlacekichelchenGlacëschëppGlaceschëppGlacëntellerGlacetellerglacéierenglacéiert Händschen, Glacé(s)händschenglacéierte BandGlachGlacisGlacis-GlaciskapellGlacisléierchenGladdergladdereggladderenGlader(e)sGlaïeulGlaf, GlawenGlannglannenGlannertGlanneschGlanzGlanzlouGlanzzäitGlasGlas-GlasbléiserGlasburenGlasfabrekGlashausGlaspobeierGlasschneiderglaseg, glaassegglaséierenGlaserGlasettGlasurglatGlatheetglate FuurzGlatzglatschegGlaubegottvatterGlausglausengläässlech, gleesslechGläässner, GleessnergläichGläichGläichgläich-Gläich-gläichfallsgläichvillGläichgewiichtgläichjäreggläichméissegGläichméissegkeetgläichzeideggläichengläichensgläicher-gläicherhandgläichermoossengläicherweisGläichnesGläichtglänzengläweg, glewegglääflech, gleeflechgläwen, glewenGlécht, GläichtGléckglécken | Giss (Pl.: Gissen) N. und M.: 1) «Schwein» (Ammenspr. — cf. auch Guss); 2) übtr.: zunächst zärtlich verzeihendes Scheltwort an die Adresse von Kindern — de gesäis eraus wéi e Giss; 3) verallgemeinert: «Schmutzfink»; dazu das Dim.: Gisschen (Pl. Gissercher, Westen Gisserchen), Gissi (Pl. Gissiën) — si hun eng Geess an e puer Gissercher am Stal.
gissgiss Interjekt.: Lockruf für die Schweine — lok. auch: gussguss.
gisseg Adj.: «wie ein Schwein» — en huet esou kleng g. Aën (kleine Schweinsaugen); andere Abl. zu Giss: Gissegkeet, Gisserei F.
Gissekraitchen N. = Gäässekraut (s. d.).
Gissesteng (lok. Red.) M.: «Kieselsteine».
gissen, gëssen lok. Echt. trans. Verb.: «raten, vermuten» wat giss de do? (was stellst du dir vor?) — déi gëssen et (sie vermuten, erraten es).
Gittar (Ton: 1) F.: «Gitarre».
Gitt weibl. Vorn.: 1) «Brigitte»; 2) «Margarete» (frz. Marguerite) — in dieser Bed. meist Gritt (s. Gréit) — in beiden Bed. auch: Gittes, Gigitt, Gitti.
Gitt(es), Giddes, Giddi männl. Vorn.: Var. zu «Ägidius» (s. d. sowie Egidi) — dazu ergänzend die Bauernregel: wann et Egidi gutt as, da kann de Mann nach eng Tratt rueden a saangen.
Gittchen (lok. Ostrand Géitchen) N.: «Gütchen» — cf. Gutt.
Gitti F.: «alte Frau» (cf. Giedel u. Ditti).
Giwech, -ich (so an Ort und Stelle, wofür allg. im Land: Giwenech, -ich) ON.: «Giwenich» — Gem. Mompach, Kant. Echternach — 361; en as nët vu G. (= en as nët vum Gin), mä aus dem Nimserdall (zu «nehmen»).
Glabaz M.: «Tagedieb, kindischer Mensch» — daneben auch: Labaz; dazu die Abl.: glabazeg Adj.
Glabech ON.: «Ober- und Niederglabach» — Gem. Nommern, Kant. Mersch — 240/239.
Glabersalz (lok. Klabbersalz, Rabbelsalz, Norden: Glaubersalz) N.: «Glaubersalz».
Glace (wie frz.) F.: 1) «besondere Glasplatte» (zur Herstellung von Spiegeln, Schaufenstern, Windschutzscheiben), dann auch: «Spiegel, Schaufenster, Windschutzscheibe»; 2) «Speiseeis» — dazu die Komp.: Glacë(n)- männchen (auch: Glacemännchen) M.: «Eisverkäufer»; -dëppen N.: «Eistopf, -kessel»; -kichelchen M.: «Eiswaffel»; -schëpp F.: «Eisschaufel»; -teller M.: «Eisteller» usw.
glacéieren trans. Verb.: «mit Zuckerguß überziehen» — dazu: glacéiert Händschen, Glacé(s)händschen Pl. F.: «Glacéhandschuhe» — du wäers gär mat G. ugepaakt (sehr sanft, rücksichtsvoll behandelt) — en huet eis nët mat Glassishändschen ugepaakt; glacéierte Band M.: «Glanzband».
Glach M.: «Ähnlichkeit» — en huet säi G. verluer (cf. Verglach, Gläich I).
Glacis (wie frz. aber Ton: 1 — lok. auch: Glasséi, Glässi, Galassi Ton: 2) M.: «Glacis der früh. Festung Luxemburg» — erweitert: 1) «Stadtviertel in der Umgebung des G.» — e wunnt um G.; 2) «Vergnügungslokale dieses Viertels» — gelegtl. auch Schuebermëss (s. d.) — si hu sech um G. beim Danz kenne léieren.
Glacis- (mit hörbarem -s) -kapell F.: «Muttergotteskapelle am Rand des Glacisfeldes»; -léierchen F.: «Haubenlerche» — auch: kaupeg Léierchen; 2) iron.: «Mädchen, das auf dem G. zum Tanz geht».
Gladder F.: 1) «Mundschleim» — mengs du, ech géing déng Gladderen drénken (Getränkeüberreste); 2) [Bd. 2, S. 60] «Mund» — hal déng G.; 3) «imaginäres Organ (im Mund), das als Sitz der Eßlust aufgefaßt wird» — d'G. houng em bis op de Buedem, wéi en déi gutt Saache gesinn huet; 4) «kriechender Schmeichler» — dee G. deen en erëm as! (s. Sabbel).
gladdereg (lok. auch gladereg, -ig) Adj.: 1) «klebrig, nass, schlüpfrig»; 2) «naschhaft, gierig» — eng g. Zong, Maul; 3) «locker» (cf. labbereg); 4) lok. Echt.: «zu üppig wild wachsend» (von Pflanzen, Zweigen usw.) — dafür auch: laddereg; 5) «niedrig schmeichelnd».
gladderen intr. Verb.: 1) «geifern» — gladder nët esou! (Mundschleim beim Kauen ausfließen lassen) — dazu begladderen; 2) «naschen»; 3) «schwatzen»; 4) «ungeduldig auf etwas warten, wozu man große Lust verspürt» — se huet op dee Kaffi gegladdert; 5) «zu dringlich sein» (beim Reden, Schmeicheln, Küssen usw.); 6) Soldaten- u. Pennälerspr.: «einschenken» — glad(d)er mer nach e Patt eraus.
Glader(e)s (lok. Echt.) M.: «einfältiger, aber eingebildeter, dabei zudringlicher Mensch» (dafür in Echt. auch: Schmeerlefel — sonst dafür: Laderes, Laadri, Lappes — s. d.).
Glaïeul (wie frz. aber Ton: 1) F.: «Schwertlilie» — neuerdings auch Gladioul.
Glaf, Glawen (Norden Glof, bisw. Glouf, Mosel auch Glowen, Südwesten Gloaf, Gloawen) M.: 1) «Glaube» — de G. mécht séileg (gelegtl. Zus.: an de Speck mécht fett) —'t as fer säi G. ze verléieren — am gudde G. (guddes Glaafs) — si hu mech am gudde Glaf gelooss — 't as fir de G. un (an) d'Mënschheet ze verléieren — im bes.: «religiöser Glaube» — 't geet fir de G., davon übtr.: en as vum G. ofgefall (er hat seine Haltung geändert) — 't as kee G. méi ënnert de Leit; 2) «Teil des Rosenkranzes mit dem Kreuz und drei Perlen» (bei der ersten Rosenkranzperle nach dem Kreuz wurde vielfach gebetet: «Vermehre meinen Glauben») — 't as kee G. méi u séngem Rousekranz.
Glann F.: 1) «Pack aufgelesener Ähren»; 2) «Lesen der liegengebliebenen Ähren, der hängengebliebenen Trauben» — do wär nach eng gutt G. fir hien; 3) «schäbige Ernte» (in dieser Bed. auch: Raf) — krut der alt e bësselchen Äppel? O, et as nëmmen esou eng G.; 4) «Obstpflücke» (s. Äppelpléck).
glannen trans./intr. Verb.: 1) «liegengebliebene Ähren und Kartoffeln, hängengebliebene einzelne Trauben lesen»; 2) übtr.: «zusammensuchen» — e geet doruechter g. fir där Dommer ze fannen. | |