Kommissionnär, CommissionnaireKommissioun, KommessiounKommissiéinchenKommissiounekuerfKommissiounemécherKommissiounemécheschKommissiounepäerdKommissiounssëtzongkommnizéieren, kommëzéieren, kommësséieren, kommunizéierenkommoudKommoudKommunikatiounCommuniquékommunikéieren, kommunizéierenKommunissemKommunistKomonchenKomoresKomp, KoumpkompaktKompanieKompaniegeschäftKopanjon, Kompanjong, CompagnonKompariKompartimentKompassKompassnolCompatriotekompeg, kompig, këmpigKompeneiKompensatiounKompensatiounskäässkompenséierenKomperKomperschaaftKompesKompeschkompetent, kombetentKompetenz, Kobedens, KopitenzKompetenzfroKompléitCompletkomplettkomplettéierenKomplexKomplikatiounKomplimentKomplimentemécher (-méchesch), -kréimer (-kréimesch)komplimentéierenerauskomplimentéierenGekomplimentéiersKompliss, Complicekomplizéieren, verkomplizéierenkomplizéiertKomplottkomplottéierenKomplottertkomponéierenKomponistkomportéierenKompositiounKompostKompossKomposterCompoteKompottCompotierKompottentellerCompresseKompresskompressComprimékompriméierenkompromettéierenCompromisKompremiKompromissCoptabilitéit, KontabilitéitCoptabel, KontabelExpert-CoptableCompte-courantCompte-gouttesCompte-renduCompteurComptoirKontuarComtesseKonKonKonertConcasseurConcertKoossärConciergeCocordia, KongcordiaConcoursKongkurkondannéierenKondannatiounkondenséiert | Kommissionnär, Commissionnaire (wie frz.) M.: «Kommissionar» — im besonderen 1) «Geschäftsbevollmächtigter»; 2) «berufsmäßiger Vermittler» — z. B. C. en douane (der die Zollformalitäten für einen Dritten erledigt); 3) «Transportunternehmer» — cf. Messager; 4) «Gepäckträger, Dienstmann» z. B. am Bahnhof — früher waren in Luxemburg-Stadt Gepäckträger an der Ecke Groussgaass-Neipuertsgaass stationiert; 5) «staatlich bevollmächtigter Spezialist» — z. B. Véikommissionnär M.: «Viehkommissionar» (mit dem An- u. Verkauf des Schlachtviehes beauftragt) — dafür gelegtl. auch Véikommissär.
Kommissioun, Kommessioun F.: 1) «Ausschuß von Beauftragten» — Zussetz.: Dixionärs-, Index-, Präis-, Schoulkommissioun; 2) «Gebühr für eine Geschäftsvermittlung»; 3) «Besorgung von Einkäufen, Auftrag, Ausrichtung» — mer hun haut nach vill Kommissiounen ze maachen — waart, du kriss nach eppes fir d'K. — ech maachen d'K. — gëf dem Jong e Steiwer a maach deng K. selwer; 4) «Befriedigung und Ergebnis gewisser natürlicher Bedürfnisse» — eng grouss (eng kleng) K. — dazu das Dim. Kommissiéinchen; 5) für Kommissiounssëtzong s. d. — mer hun haut ons Kommissioun.
Kommissiounekuerf M.: «schwarzer Deckelkorb zum Besorgen von Einkäufen» (veraltet).
Kommissiounemécher M., Kommissiouneméchesch F.: 1) «jemand, der mit den Einkäufen beauftragt ist»; 2) a. «Zuträger(in)» — s. Rapportendréier, Uschësser; b. «Liebling der Lehrperson» — s. Fiffi sub 2.
Kommissiounepäerd N.: spaßhaft «Dienstmädchen, das Aufträge besorgt und sonst nicht viel leistet».
Kommissiounssëtzong F.: «Ausschußsitzung».
kommnizéieren, kommëzéieren, kommësséieren, kommunizéieren intr./ trans. V.: 1) «zur Kommunion gehen»; 2) «die Kommunion empfangen» — beichten a k. — en as nët kommëzéiert gin.
kommoud s. kammoud.
Kommoud s. Kammoud.
Kommunikatioun F.: 1) «Mitteilung» — en huet mer lo grad déi K. gemaacht; 2) «Referat» — e mécht an der Sëtzong vun de Mëtteg eng K. iwer d'Hausnimm; 3) «Verbindung» — 't besteet keng K. tëschen deenen zwou Kummeren (keine Verbindungstür) — mer sin ënnerbrach gin, 't as keng K. méi do (keine teleph. Verbindung) dafür auch Verbindung; 4) «Anschluß» — deen Zuch (deen Autobus) huet keng K. no Ettelbréck — dafür meist Anschluß.
Communiqué (wie frz., doch Ton 3) M.: «Offizielle Mitteilung der Regierung» (in Kriegszeiten häufig für [fremden] Kriegsbericht).
kommunikéieren, kommunizéieren V.: 1) trans. «mitteilen»; 2) intr. «in Verbindung stehen».
Kommunissem M.: «Kommunismus».
Kommunist M.: «Kommunist».
Komonchen (Mosel, Ton 1) F.: 1) «Nachttopf» — dafür auch Aaschlanter, Dëppen, Duerhal, Nuetsgeschir, Pottschamp, Potti s. d.; 2) «heimliche Geldreserve» — dat hei as fir an d'K. [Bd. 2, S. 429]
Komores (Ton 2) M.: in der Ra.: dee géif een de K. léieren (damit würde man schön bei ihm ankommen).
Komp, Koump (Dim. Këmpchen s. d., Pl. Këmp, Kéimp) M.: 1) «tiefe, bauchige Schüssel» — aus engem K. iessen — Zussetz.: Mëllech-, Wäsch-, Zalote-, Zoppekomp s. d.; 2) «Wassertrog, Viehtränke, Futtertrog» — s. Kéi-, Schwéngskomp; 3) «Kessel» z. B. in der Brauerei, beim Weber, s. Mäischkomp, Schliichtkomp; 4) «Stampfe, Stampfloch» (Papierfabrikation Ga); 5) «schüsselförmige Bodensenkung» — cf. kompeg.
kompakt Adj.: «dicht» — eng k. Mass.
Kompanie (wie hd.) F.: 1) «Vereinigung von Menschen, die in gemeinsamem Denken und Handeln verbunden sind» — d'ganz K. huet sech gebrullt vu Laachen — s. Kompenei; 2) «Kollektivbezeichnung der Teilhaber eines Unternehmens, die im Gesellschaftstitel nicht einzeln genannt sind» — abfällig: 't as Aaschlach a K. (K. im Sinne 1); 3) «Kompanie im militärischen Sinn».
Kompaniegeschäft N.: «Handelsgesellschaft» (gemeinschaftlicher Handel, auch im Sinn unlauterer Machenschaft, bei der mehrere Personen beteiligt sind) — 't as e profittlicht K.
Kopanjon, Kompanjong, Compagnon (wie frz., doch Ton 1) M.: 1) «Kamerad, Freund» — se si Frënd a K.; 2) «Lichtnelke».
Kompari (Ton 2) M.: «Kamerad» — mir Bouwen hate Kompariën — so dat denge Kompariën (tadelnd).
Kompartiment N.: 1) «Eisenbahnabteil» — s. Coupé; 2) «Fach, Regal» (meist M.) — dat do gehéiert an en anere K.
Kompass (Ton 1) M.: «Kompaß» — mer mussen dem K. no goën — übertr. en huet de K. verluer (ist ratlos) — meng Nues as eppes wéi e K., si dréit sech ëmmer, wou eppes Apartes am Dëppen as.
Kompassnol F.: «Kompaßnadel».
Compatriote (wie frz.) M.: «Landsmann».
kompeg, kompig, këmpig Adj.: «muldenartig, gewölbt» — k. maachen (wölben) — d'Keelebunn as k. — e kompegt Eisen (ein gewölbtes Hufeisen — Ga) — ent këmpecht Stéck (vom Feld).
Kompenei (Ton 3) F.: «Sippschaft» — wann s d'ee riffs, hues de d'ganz K. um Bockel — s. Kompanie sub 1.
Kompensatioun F.: «Ausgleich» — dazu die Zussetz.: Kompensatiounskääss F.: «Ausgleichskasse».
kompenséieren trans. V.: «ausgleichen» — dat änt kompenséiert dat anert — d'Rëssette kompenséieren d'Depesen.
Komper M.: 1) «Gevatter» — s. Gevueder; 2) a. «Kavalier» (bei älteren Leuten auf einer Hochzeit); b. «Freund, Genosse, Trinkkumpan, lustiger Geselle» — meist in der Anrede: wéi geet et, K.? — Bonjour, Här K. Kueb, ma sot, wéi geet et Iech?/ ech danke, K. Fuuss, et geet mer gutt, an Iech? (M. Lentz) — A vous (à la vott), K. (à la vôtre, beim Zutrinken) — s. Kompari; 3) Schauspielerrolle in einer Revue — cf. Commère sub 3.
Komperschaaft F.: 1) «Gevatterschaft»; 2) «Freundschaft» — eng propper K. (iron.: eine saubere Freundschaft).
Kompes M.: 1) «eingemachter Weißkohl»; 2) «Runkelrübenblätter, in einer Grube eingedeckt» (dienen als Viehfutter).
Kompesch F. s. Gevuedesch und Commère sub 1.
kompetent, kombetent Adj.: «zuständig» — ech sin nët k. doranner.
Kompetenz, Kobedens, Kopitenz F.: 1) «Zuständigkeit, Befugnis, Amtsbereich» — dat gehéiert nët a meng K. — Zussetz.: Kompetenzfro F.: «Frage der Zuständigkeit»; 2) «Fähigkeit» dat geet iwer seng K. (das bringt er nicht rund) — übertr. en huet iwer d'K. gedronk (er ist betrunken); 3) «Wert» — dat as iwer d'K. bezuelt (der bezahlte Preis ist zu hoch).
Kompléit (Ton 2) F.: «Komplet» (Schlußgebet der kirchlichen Tageszeit). | |