KontrollKontroll-KontrollauerKontrolldokterKontrollstatiounkontrolléierenKontroller, ContrôleurKontroverskontroverséiertKonturschrëftKontusiounkovenabel, convenableCovenacenkovenéierenConveniatKonventKonventioun, CovetiounKonversatiounKonverterKonviktKonviktoristKonvikts-KonviktsalenKonviktsbrittKonviktsdappKonviktsmusekKonviktsquatschKonviktszoppConvoiConvoyageKovoyaaschConvoyeurKonvokatioun, Kovokatiounkonvokéieren, kovokéierenKonzeptKonzessioun, KocessiounKonzilkonziliantCoopérativeKop(p)erativkooscherCopainkopéierenCopieKopeikopiéisKopleschtKopleschterKopleschterKoppKopp-KoppaaschKoppennKoppdälKopphärKopplabunzkoppegKoppegkät, -keetKoppelKoppelKoppel-KoppelbengelKoppelgréitchenKoppelschanzKoppelstill(ert)koppelenGekoppelsKoppelerKopp(e)lereiKoppmarKoprousCoquinCoquinerieKorKarKuerCorCor anglaisCor de chasseChoralChoralbuchChoraleKorallKoralleketten, -collierkoraméierenkoranzen, kuranzenKoräntchenKoräntches-, Koränterchesbuttéck, -buttickCorbeilleCorbeille d'orKorbeildorCorbillardKorbiljarKordelCordonCordonnetCordonnierKoreanerKoréierKorekter | Kontroll F.: 1) «Nachprüfung» — mer mussen nach d'K. vun de Konte maachen — beim Arzt: e muss nach an der (nach d') K. passéieren — dazu die Zussetz.: Liewensmëttel-, Pass-, Wäikontroll; 2) «Prüfungsstelle» — en as an d'K. op Sandweiler (s. Kontrollstatioun); 3) «Untersuchung, Durchsuchung» — mer sin nach gutt durech d'K. komm (z. B. beim Grenzübergang) — d'K. as erlaanscht; 4) «Überwachung, Aufsicht» — e steet ënner K.; 5) «Kontrolle» — mer hu keng K. driwer.
Kontroll- -auer F.: «Kontrolluhr, Stechuhr»; -dokter M.: «Kontrollarzt der Versicherungsanstalten»; -statioun F.: «Prüfungsstelle meist für Kraftfahrzeuge» (z. B. Sandweiler).
kontrolléieren trans. V.: 1) «nachprüfen» — hues de deng Auer scho kontrolléiert? (die Zeitstellung, Gang deiner Uhr); 2) «untersuchen» — mer mussen déi Saach mol k.; 3) «überwachen».
Kontroller, Contrôleur (wie fr., doch Ton 2) M.: 1) «Angestellter, der die Fahrkarten (Eisen-, Trambahn, Autobus) oder Eintrittskarten (Theater, Zirkus) nachprüft»; 2) «Beamter der Steuerverwaltung, der die Steuererklärungen nachprüft».
Kontrovers (Ton 3) F.: «Streitfrage, Polemik» — frz. controverse.
kontroverséiert Vadj.: «umstritten» — frz. controversé — déi Fro as ganz k.
Konturschrëft F.: mit Konturlinie versehene Schrift (Druckerspr.).
Kontusioun F.: «Quetschung» — frz. contusion.
kovenabel, convenable (Ton 3) Adj./Adv.: «anständig, passend» — schlo e kovenabelen Toun un, wann s de mat mer schwätz — e konvenabele Präis behuel dech k.
Covenacen (Ton 3) Pl. tant.: «gesellschaftlicher Anstand» — das géint all C. (das gehört sich nicht).
kovenéieren trans. V.: «passen, sich schicken» — dee Miwel do géif mer k. (jenes Möbel würde mir passen) — dat géif dir esou k. (iron.).
Conveniat (wie lat.) M.: 1) «jährliche Zusammenkunft von Klassenkameraden (Abiturienten)»; 2) dsgl. «von geistlichen Konfraters, auch von Pfarrern»; 3) dsgl. «von irgendwelchen Personen» (auch in abfälligem Sinn).
Konvent M.: 1) «Versammlung von Klostergeistlichen»; 2) «Versammlung einer Studentenverbindung». [Bd. 2, S. 440]
Konventioun, Covetioun F.: «Übereinkunft» — frz. convention.
Konversatioun F.: «Gespräch, Unterhaltung» — am Verlaf vun der K. as déi Fro opgeworf gin.
Konverter M.: «retortenförmiger Ofen zur Konvertierung von Roheisen in Stahl».
Konvikt M.: «bischöfliches Konvikt in Luxemburg-Stadt» (Internat für Schüler im mittleren Unterricht) — dazu die Abl. Konviktorist M.: 1) «Schüler, der im Konvikt wohnt»; 2) «glasige schwarze Kartoffel» (im Konviktsjargon der Zöglinge).
Konvikts- -alen s. Boulettesalen; -britt F. s. Bouletteszopp; -dapp M. s. Konviktorist sub 1; -musek F.: «Musikkapelle der Zöglinge des Konvikts» — 't héiert än näischt Gutts méi, sot d'Fra, du as d'K. laanschtgaangen; -quatsch M. s. Boulettesquatsch; -zopp F. s. Bouletteszopp.
Convoi (wie frz., doch Ton 1) M.: 1) «Leichenzug» (veraltet); 2) «Gesamtheit der Wagen eines Eisenbahntransportes»; 3) «Bahnpost» — et geet mam éischte C. — dafür auch Ambulant; 4) «geschlossene Kraftwagenkolonne».
Convoyage (wie frz.), Kovoyaasch M.: «Bahnpost, Begleitpost».
Convoyeur (wie frz., doch Ton 2) M.: «Begleitperson von Postsendungen auf der Eisenbahn».
Konvokatioun, Kovokatioun F.: 1) «Einberufung zu einer Versammlung»; 2) «Vorladung vor Gericht» — — frz. convocation.
konvokéieren, kovokéieren trans. V.: 1) «zu einer Versammlung einberufen»; 2) «vor Gericht laden» — frz. convoquer.
Konzept N.: «Entwurf» (eines Schriftstücks)— übertr. en as aus dem K. komm (ist in der Rede stecken geblieben, verwirrte sich, verlor den Faden).
Konzessioun, Kocessioun F.: 1) «Zugeständnis» — mer hun em all Konzessioune vun der Welt gemaach, mä en as nët drop agaang; 2) «behördlich genehmigtes Privileg» (etwa zum Betreiben eines Gewerbes z. B. einer Apotheke, eines Wirtshauses, zur Benutzung einer Grabstätte, zum Ausbeuten eines natürlichen Bodenschatzes) — en zaapt ouni K. — dazu die Zussetz. Minetts-, Summer-, Wander-, Wiirtschaftskonzessioun s. d.
Konzil M.: «Konzil, Kirchenversammlung» — e Mann vu 84 Joer koum vun Aassel no Bous fir de Beichtdag; 't wor zur Zäit vum siwenzeger K., an e Mann virun der Kiirch sot: «Éim Péit, wësst der nët, dass se zu Roum d'Ouerebeicht ofschafen?» — «Tjëss, sot deen aneren, wann ech dat fir wouer wéisst, kënnt ech nach waarden.»
konziliant Adj.: «konziliant, versöhnlich».
Coopérative (wie frz.), Kop(p)erativ F.: «Genossenschaft» — insbes. a. «Konsumgenossenschaft» — s. Konsum; b. «Produktionsgenossenschaft»; c. «Einkaufs- und Verkaufsgenossenschaft».
kooscher s. kauscher. | |