LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Laascht bis Lackeler (Bd. 3, Sp. 5b bis 7a)
 
Laascht M. (Pl. Läscht, gelegtl., vor allem übtr. F., Pl. auch Laaschten, Nösl. Last, Pl. Läst, Echt. Laast, Pl. Leest): 1) «Last» — wat déi ewell Läscht hämgeschlääft hun — Läscht droën as näischt, wann een d'Schëlleren derfir huet — da loosst de L. kommen (heraus damit, wir lassen es drauf ankommen) — da loosse mer de L. kommen (wir lassen die Schwierigkeiten herankommen) — 't mécht mer kä L. (keine Sorge) — an op wee fällt de L.? op mech a (an op) soss keen aneren — wann d'Päerd de Bierg (s. d.) op zéit, da muss de ganze L. vir op der Kar leien — engem ze (zou, auch: zer, zur) L. falen — d'Käschte gin zu Laaschte vum Käfer — dieser Plur. auch in den Zussetz.: Familjelaaschten, Steierlaaschten (Familien-, Steuerlasten); 2) «Traglast» — e L. Quetschen, Grompren.
 
laassem s. lanksem.
 
Laatschen Pl. F.: 1) «große Füße» — wat huet deen e Puer L.; 2) «großes Schuhwerk» — auch Quadratl. [Bd. 3, S. 6]
 
la(a)tschen intr. Verb.: 1) «schleppend gehen, schlendern» — kuck emol, wéi en do gelaatscht kënnt; 2) «einen patschenden Ton von sich geben» (etwa beim Gehen in Schuhen, in die Wasser eingedrungen ist); 3) «Ohrfeigen verabreichen» — du kriss geschwënn eng gelaatscht.
 
Lab(b)az M.: «Laffe».
 
lab(b)azeg Adj.: «läppisch».
 
Labber M.: «etwas locker Hängendes» — dazu die Abl. Geläbber (s. d.).
 
labber Adj.: 1) «schlaff, schlotternd»; 2) «locker» — d'Schutzblecher vum Velo si l. — de Gummi as ze l. — übtr. (lok.) hien huet eng Schrauf l. — cf. lass sub 1) — s. labbereg und lacker.
 
labberdutzeg Adv.: «nachlässig» — e kënnt esou l. do.
 
labbereg Adj.: 1) (allgemein) «locker, ohne Halt» — d'Säl as ze l. — d'Ketten as ze l., zéi se un — den Tirang as ze l.; 2) «gallertartig, unfest, zitternd, schwabbelnd» — 't gët engem bal l. op de Been (von vielem Gehen, vor Hunger) — übtr. 't gouf em l. an der Box (es packte ihn heillose Angst).
 
Labberegkät, -keet F.: «Lockerheit» (Wb. 06).
 
labberen intr. Verb.: 1) «sich lockern»; 2) «träge sein» — e gät dorëmmer l. (treibt sich nichtstuend umher); 3) «in der Leistung nachlassen» (Schule) — e fänkt un ze l. — cf. lappen.
 
Labberbox, -dulles, -tinnes, -ténger M. s. Abbertinnes.
 
Labberdau M.: «billige Leberwurst» (lok).
 
Labberdöönchen M.: «Gehrock» (spöttisch).
 
Labberjaun, Labberschwanz M.: «Müßiggänger».
 
Labberzuel F. s. Abberzuel.
 
lab(e)réieren, laboréieren intr. Verb.: 1) «an etwas leiden, den Keim einer Krankheit in sich tragen»; 2) «sich geistig mit etwas abmühen» — e laberéiert scho méi laang dorun, en tormentéiert sech de Kapp.
 
Labett F.: «Dirne».
 
Labeur (Ton 1) M.: «großes wichtiges Werk» (Druckerspr.).
 
Laboratoire (wie frz.), Labratoar M.: «Laboratorium» — e schafft am L. — en as am L.
 
Labränt, Lab(o)rënt (Ton auf der letzten Silbe) F.: «Verlegenheit, verzwickte, schwierige Lage» (nur ausnahmsweise im S. gebraucht) — e sëtzt (as, läit) an der L. — se kommen nët méi aus de Labränten eraus — si as an de Labränten (sie liegt im Wochenbett) — en as an de Labränte gestuerwen (inmitten seiner Schwierigkeiten).
 
Lacet (wie frz., Ton 1) M.: «Borte, Tresse, Schnur, Schuhsenkel» — dazu die Zussetz. Lacés-schong, Lasseesschong M. (auch Plur.): «Schnürschuh(e)».
 
Lach (lax Pl. lεçər, Dim. lεçəlçən, Echt. loax, Pl. le:çər, Nösl. lo:ç, Pl. lε:çər) N.: «Loch» — wat gët dat e L. an de Kuelekoup, wann déi Keelt unhält — 't mengt een de Portmonni hätt e L. — et as e L. an der Täsch (wenn jem. sein Geld leichtfertig ausgibt, auch: die Tasche ist zerrissen) — se sin am Gaang Lächer (Kaulen s. d.) ze maache, fir Grompren ze setzen — d'L. op! (Ausruf beim Pokerspiel) — in vielen sprichwörtlichen Raa.: eng gutt Maus (s. d.) huet méi wéi ee L. — wee geet an d'L.? (Anzeigerdeckung im Schießstand — Mil.) — en huet d'L. (e L.) am Kapp (hat eine offene Kopfwunde, für Kinder auch eine Hautabschürfung oder Verwundung am Kopfe, übtr.: er hat den Schaden) — e L. an d'Loft (sinnlose, müßige Anstrengung) — du hues elauter Lächer an d'Loft geschoss (Fehlschüsse) — schéiss an d'L. (Sportsprache: zwischen den Spielern durch) — besser Pach (s. d.) wéi L. (besser geflickt als zerlöchert) — dat L. muss gefléckt gin (finanziell) — klengt L., keng Zäit, grousst L., kä Stéck (sagt man von nachlässigen Leuten) — 't gët nach kä L. an de Buedem (er stirbt noch nicht) — 't as schwéier alle Leiden d'Lächer ze stoppen (Mund stopfen) — en huet e Stéck niewen d'L. gesat (er hat die Sache falsch angefaßt) — hie léisst kä grousst L. (wird nicht von seinen Verwandten betrauert, man vermißt ihn nicht) — wéi as dann är Schnauer, Häns? O, d'Meedche wär nawell gutt, ma 't huet d'Haut voller Lächer (voll Pockennarben) — e schléift e L. an d'Bett (er schläft lange und tief) — sich d'L., dat de Stämetzer gelooss huet (abweisend: die Tür) — 't stät än hei e L. an de Buedem (vom langen Warten) — e säift wéi e L. (ein Trinker) — e päift um leschte L. (er steht vor dem Ruin, auch: er ist am Sterben) — du hues e L. am Bauch (scherzh.: Nabel) — en as domm wéi e Lach — du dommt Looç (Nösl.) — et kënnt schwaarz aus dem L., sot d'Fra (schwarze Wolken [Bd. 3, S. 7] ziehen aus dem Tal herauf, derber Zusatz: du hat se Moolbier giess) —d'Lach as zou (der Himmel im Tal ist mit Wolken bedeckt, Vorzeichen eines Wetterumschwungs) — Rätsel (zweideutig): Riraruppert / giel as de Stuppert / schwaarz as d'L. / wou de Riraruppert séng Nues dra stach (Antwort: d'Muurt, Möhre); 2) «vulva»; 3) «Mastdarmöffnung» — d'Brach (s. d.) sicht d'L. — ech weisen der, wou de Bock (s. d.) d'L. huet; 4) «lochförmiges Geschwür, lochförmige Narbe» (Med.); 5) «Dummkopf» (Pennälerspr.) — du Lach do; Zussetz.: Aasch-, Bakuewe-, Fuusse-, Gänn-, Hénger-, Kiirfechs-, Mais-, Kellerlach (s. d.) — häufiger Zusatz in FN wie: Pommerlach (usw.).
 
Lach- -eisen N.: «Locheisen»; -scheif F.: «Lochscheibe»; -see F.: «Lochsäge».
 
lâche s. laasch.
 
Lack M.: 1) «Lack, Firnis» — übtr. a fäerdeg as de L. (die Sache ist erledigt) — do hu mer de L. (die Bescherung); 2) «Haarcrème» — en huet d'Hoër am L. leien; 3) «Haut» — 't as fir de L. gaang (Hautabschürfung).
 
Lack-Club M.: «Klub der Vorstadtrowdies» (Anfang des 20. Jahrhunderts in Luxemburg-Stadt — erfundener Name).
 
lackéieren trans. Verb.: 1) «lackieren» — ech lackéieren de Plafong nach — d'Fraleit hun d'Fangerneel lackéiert; 2) «betrügen, anschmieren» — lo si mer schéi lackéiert — auch: elo si mer gelackt (s. Lack 1).
 
lackeleg Adj.: «verlockend» (bes. von Kindern und kleinen Mädchen) — sou e léift, klengt lackelegt Meedchen.
 
lackelen trans. Verb.: «locken, anlocken» — domatte(r) kriss de mech nët gelackelt — et huet sech än erbäi gelackelt.
 
Lack- -fal F.: «Lockfalle»; -speis F.: «Lockspeise»; -vull M.: «Lockvogel» — fléi, fléi, wann de L. päift! (Gedicht von Ant. Meyer).
 
Lackeler M.,

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut