| Lo I (Nösl. la·ç, auch sonst meist la·γ)F.: 1) «Einlage»; 2) «Lage» — dat Stéck huet eng gutt L. (das Ackerstück liegt auf der Sonnenseite) — dafür auch Lag (s. d.); 3) (Nösl. lo·ç, Pl. Lojen) «Schicht» — eng L. Stréi — eng L. Gaarwen — fir d'éischt kënnt eng gutt L. Bier, dann eng L. Zocker, dann eng L. Kréischelen — 't gët kee ganze Wol voll mi, nëmme mi e paar gouder Lojen op d'Léideren (es langt nicht mehr zu einer ganzen Wagenladung, es werden nur einige Lagen über die Seitenleitern des Leiterwagens (Erntewagen)) — eng L. Schockela.
Lo II (lok.) F.: «Laune» — en as gudder L. — 't as eng gutt L. un em, 't muss än dovunner profitéieren (er ist gut gelaunt, man muß das ausnutzen) — dafür auch Laun (s. d.).
Locataire (wie frz.) M.: «Mieter».
locatif, locative (wie frz.) Adj.: «die Mietwohnung betreffend» — Risque l. M.: «Mieterrisiko» (muß durch Versicherung gedeckt sein) — Valeur l. F.: «Mietwert».
Lochau Stadtname: in der spaßh. Ra.: këss mech zu Krakau, dat läit nët wäit vu L. — s. Krakau.
lochen, locher s. lucher.
lockeg Adj.: «lockig» — lockegt Har — dafür meist krauseleg (s. d.).
locker s. lacker.
lockter s. lauter.
Locktem, Luchtsem, Lucktem, Lucksem, Lucktom (Ehnen, Echt.), Lut(t)em (Lenningen), Luttem(e)s M.: 1) «Freude, Trost, Genuß» — et as kä Luktem un em (keine Freundlichkeit) — d'Päifchen as säi L. (Pfeifenrauchen ist sein Vergnügen) — da komm, mäi L., setz dech bei bei äs an drénk e Glas mat; 2) «Pflege, Geborgenheit» — déi zwä Leit hun hire L. beienän — 't huet än nët vill L. vun de Kanner — en huet néierens kä L. — cf. Gehäignes; 3) «Geschlechtsverkehr» (Echt.) — en huet säi L. bei deem Framënsch.
Lod M.: «Hebel, mit dem der Weber die Querfäden fest aneinanderschlägt».
Lodemantel M.: «Lodenmantel».
Loderänssäckelchen M.: «kleines Täschchen der Frauen, mit Parfum» (frz. eau de Rennes).
Loër ON.: «Tiercelet» (französische Grenzortschaft — Dépt. Meurthe et Moselle — deutsch: Laher).
Loërblumm F. s. Lorblumm.
Loft (Dim. Lëftchen, s. d. — cf. LSA Karte 82) F.: 1) «Luftraum, Höhe» — d'L. as ze héich fir Reen, 't gët schéi Wieder — 't as e Wieder an der L. (ein Gewitter) — d'L. as renglech (auch übtr.: es besteht keine Gefahr) — elo kanns d'eng Fieder an d'L. blosen (auch übtr.: beruhigt sein, sich wenig Sorgen über etwas machen) — se hun d'Bréck an d'L. gesprengt — dafür auch oft Luucht (s. d.); 2) «Luft zum Atmen, Luft in einem Raum, im Freien» — e kritt keng L. (Ehnen: Luut) méi — loosse mer L. schäffe goën — d'L. as verpescht — géi mol un d'frësch L. — 't kann een nët vun der L. liewen — wéi en d'L. bis krut, du as et em schlecht gin (als er nach reichlichem Alkoholgenuß ins Freie kam, verspürte er die Auswirkungen davon) — an de Kellereie gët een ewell voll vun der L. — pompel der L. an de Schlauch, an d'Rad (pumpe Luft in den Schlauch des Fahrrads — lok. Mondorf dafür auch Luut: ech hu keng Luut méi am Rad, am Schlauch) — en huet keng L. méi am Rad — 't as Loft an der Leitong (z. B. in der Wasserleitung) — maach d'Fënster op a looss frësch L. eran — 't as déck L. (übtr. es droht etwas) — du muss d'L. changéieren (Luftwechsel, zur Kur, auch: untertauchen) — übtr. en as mer L. (gleichgültig, ich beachte ihn nicht) — 't as alles bei deem an d'L. geschwat (ist zwecklos, weil er nicht darauf hört) — ech hun en un d'Loft gesat (habe ihm die Tür gewiesen) — d'Idee hänkt an der L. (beschäftigt jeden) — dat hänkt nach an der L. (ist unsicher); 3) «Wind, Luftzug» — 't as haut (eng rau, kal) L., si gät durech alles — warem L. (Warmluft) — wat as dat eng schrecklech L. haut (windig, stürmisch) — eng naass L. (nebelig, regnerisch) — d'L. dréchent méi wéi d'Sonn (die [warme, trockene] Luftbewegung trocknet besser [das Heu, die Wäsche] als die Sonne) — wa keng L. as, dréchent et nët (Luftbewegung, Wind) — wann d'L. sech leet, da gët et Reen (wenn es windstill wird, der Sturm sich beruhigt, wird Regen kommen) — spaßh. bei stürmischem Wetter: 't as vill Wand an der L. — d'Feier huet keng L. kritt [Bd. 3, S. 58] (Zug) — en huet séngem Ierger L. gemaacht (seinem Ärger Luft gemacht, ihn abreagiert); 4) «Bauchwind» — ech gin der falscher L. nët lass — s. Wënn.
Loft a Wand spaßh. «ein Glas Kornbranntwein mit einem Glas Buff-Bitter drin».
Loft- -ball(eg), -ballon (Plur. -bälleg, -ballecher, -balloën) M.: a. «Luftballon» (der Aeronautik); b. «Kinderluftballon» — de Mann mat de Loftbälleg as um Maart (Luftballonverkäufer); c. «Tabakmarke» (mit Bild eines Lufballons) — bréng mer e Pak Loftball mat; -béchs F.: «Luftbüchse»; -bild N.: «Luftbild» (Flugzeugaufnahme); -blos F.: «Luftblase»; -drock M.: «Luftdruck» — e fällt vum L. ëm (er ist schwach auf den Beinen); -gewier N.: «Luftgewehr»; -këssen N.: «Luftkissen»; -kur F.: «Luftkur»; -lach N.: 1) «Luftloch» (z. B. Aeronautik); 2) «Atemloch» (z. B. in Transportkisten für lebende Tiere); -linien, -linn F.: «Luftlinie»; -matrass F.: «Luftmatratze»; -pompel F.: «Luftpumpe»; -schëff N.: 1) «Luftschiff»; 2) (spaßh.) «großes Auto, Straßenkreuzer»; -schnapert M.: «kurzatmiger Mensch, kurzatmiges Tier»; -sprénger M.: 1) «leichtsinniger Mensch»; 2) «Stein, der aufspringt, wenn er mit der Luft in Berührung kommt»; -spronk (Pl. -spréng) M.: a. «Luftsprung» — Loftspréng maachen (tolle Sprünge) — mat méngem Loun mécht een och nach keng Loftspréng — b. übtr.: «Freudensprung».
lofteg s. lëfteg.
logden (Nösl.) s. lauden.
Loge (wie frz.), Loosch F.: 1) «Loge» (Theater-, Kinoplatz); 2) «Pförtnerloge»; 3) «Freimaurerloge» — en as an der L. (ist Mitglied der Loge).
Logëbrudder, Loojhebrudder M.: «Mitglied der Freimaurerloge» — dafür auch Fräimaurer (s. d.).
Logëgaass, Loojhegaass, -gässel F.: «Logengasse» (Luxemburg-Stadt).
Logis (lojhi — Ton 1 u. 2) M.: «Logis» (kleinere, meist möblierte Wohnung) — en as do am L.
logéieren, lojhéieren Verb.: 1) intrans: «wohnen» — se sin enk lojhéiert (wohnen auf kleinem Raum) — e lojhéiert ënnert engem Stär (im Freien) — wou hues de lojhéiert? (die Nacht zugebracht) — wann ech op Paräis gin, da lojhéieren ech bei méngem Brudder; 2) trans: «beherbergen» — a wuer solle mer déi all nach l.? (wenn ein neuer Gang bei Tisch kommt und man hat sein Genügen schon) — wuer huet se dech da lojhéiert? (untergebracht) — mir kënne kee l., mir hu keng Plaz — si hu mech ganz gutt lojhéiert — frz. loger. | |