MackiMackiMackijaasch, MaquillagemackijéierenMackintoschMackréilMackrellmackul(l)eschMadammmadamm(er)eg, madammzeg, madammssegMadämmchenMaddärmaddenaner, maddenän, -neenMadeleineMad(e)léinendagMadeleines-BirMadelottMadelottnäipenMadonnaMadrillMaduselimagMag(a)rin, Marg(a)rinMagdMageséng, MagaséngMagesinjeeMagasinierMaginotlinnMagistratur, MagistratureMagnéitMagnéitnolMagnificatmagnifiqueMagnoliaMahagoniMaiMaichen, MaichMaima(i)ja, ma(i)joMaijosch, MaijëschMaikäferMailchenMailerMailermécherMaillotMailjoMailschortMain d'œuvreMain d'œuverMairon, MairoanMaisMaiskärMaismielMaisMaisMaisMais-MaisderresMaisdreckMaisfalMaisgëftMaisholzMaisjuddMaiskärenMaiskinnekMaiskinnekMaiswäässMaisweessMaiszantMaiszéckerchenMaiszockerMaisMaischmaischenMaischkompMais-chen, Maissen, Maiselchenmais-chesstëllMaiséierchenMaisercherMaisimajaMajenta, Marj(h)entaMajestéitmajestéiteschmajeurMaj(h)olik(a)majorennMaj(h)oritéitMaj(h)ouermaju(en), matjuMajurebett, Maj(o)usebettmakegMakertmakenMaquereauMaquetteMakiMaquis, MakiMaquillagemaquilléieren | Macki I M.: «Magen» — en huet de M. voll — 't läit him schwéier um M. (er hat große Sorgen).
Macki II M. s. Maquis.
Mackijaasch, Maquillage (wie frz.) M.: «das Schminken».
mackijéieren, mackiéieren trans./ refl. «(sich) schminken» — frz. maquiller.
Mackintosch (Ton 1 oder 2) M.: «Art wasserdichter Mantel» — engl. mackintosh.
Mackréil (Ton 2) F.: «Makrele» — s. Mack(e)ro sub 1).
Mackrell (Ton 1) F.: «Zuhälterin, Kupplerin, Bordelmutter» — frz. maquerelle.
mackul(l)esch, (Mosel makouleg) Adj.: «niedergeschlagen, ungehalten, melancholisch» — et as mer makouleg (Mosel — mir ist unwohl); cf. malakeg.
Madamm F.: 1) «besser gestellte Bürgersfrau» — är M. (in gebildeten Schichten nicht gebräuchlich, man sagt statt dessen: d'M. X) — ronn wéi eng M. (betrunken) — gekleed wéi eng chic M.; 2) «Dienstherrin» — eis M. (in der Sprache der Hausangestellten) — 't as schwéier, M. a Meedchen zugläich (ze) sin (wenn die Hausfrau die Hausarbeiten selbst verrichtet) — d'M. erauskéieren, markéieren; 3) Anrede an verheiratete Frauen: Jo, M. — gewëss, M.
madamm(er)eg, madammzeg, madammsseg Adj.: «wie eine Dame, nach Art einer Dame» — eist Marri as ewell ganz m. gin, sot d'Mamm, wéi hiirt Meedchen no en etlech Wochen aus dem Déngscht erëm komm as — hat klät sech zevill m. (von einem jungen Mädchen gesagt).
Madämmchen F.: 1) Dim. von Madamm; 2) «Dämchen» (pej.).
Maddär M.: «Wein von der portugiesischen Indel Madeira» — eng Maddäers Zooss — frz. madère.
maddenaner, maddenän, -neen s. matenaner, matenän, -neen.
Madeleine (wie frz., doch Ton 1) weiblicher Vorname: 1) «Magdalena» — erscheint als Madlän, Madlën, Madlin(chen), Madlini, Madléini, Madléin, Madd, Maddel, Maddi, Muedel, Muedlën, Mued(e)léin, Muedeléng, Magda, Léini, Léines, Léin(chen), Lena, Lounes, Lina, Linn(chen), (fällt bei letzterem mit Hëlen — s. d. — zusammen) — Ra. et kräischt wéi eng Madeléin; 2) «Art Backwerk».
Mad(e)léinendag M.: «Festtag der hl. Magdalena».
Madeleines-Bir F.: «Birnensorte».
Madelott F.: «Matrosentanz» — cf. Rh.Wb. Bd. V s. 947, 780: (Westrand Prüm-Malmédy) Mattelott, Maklott; HAUST, Dict. liégeois s. 384 makelote 2, maclote — dazu: Madelottnäipen Plur. tant.: «Art Tanz, bei dem mit der Peitsche geknallt wird» (lok. Hoscheid).
Madonna F.: 1) «Mutter Gottes» — dat Meedche mécht e Gesiicht wéi eng M.; 2) «Madonnenbild» — 't sëtzt do sou stäif wéi eng hëlze M.; 3) «schüchternes, schönes, oft auch eingebildetes Mädchen».
Madrill F.: «Bohle» (starkes Brett von wenigstens 35 mm Dicke).
Maduseli F. s. Matutsch.
mag (Nbform ma): Ind. Präs. 3. Pers. Sg. «mag» (zu mögen), dessen Infinitiv in der Ma. nicht besteht — weitere, seltene Verbalformen: Ind. Präs. ech, hie méi(t) (Redingen), ma·ç (Nösl.), mo·x (Diekirch), Ind. Prät. ech, hie muecht — Konj. Prät. ech, hie magt, miet, miecht, moch, muecht, si miten (Redingen) — Part. Prät. magt, miecht, muecht — et mag säin — hie mag recht hun — wee weess, e mag soë wat e wëllt — e miet odder e miet nët (er mag oder er mag nicht) — e mag nët kommen — e mag sech nët kraze, wou et e bäisst — ech muecht et nët leiden (es geschah gegen meinen Willen) — ech miecht bal soën (möchte fast sagen) — ech miecht him dees nët geroden hun — se mi(e)ten dann an de Kaffi (Gasthaus) gaange sin (möchten vielleicht) — hien huet et nët muecht maachen — wann än ä gutt leiden huet muecht, wéi ech hien . . . — a moch, (mox), [Bd. 3, S. 81] en näischt wéi saufen a mat der Kaart spillen.
Mag(a)rin, Marg(a)rin F.: «Margarine».
Magd F.: «Durcheinander» (lok.: Brandenburg) — von magderen — s. mauderen.
Mageséng, Magaséng M.: 1) «Lager»; 2) «Verkaufslager».
Magesinjee (Ton: 3), Magasinier (wie frz., Ton: 3) M.: «Lagerverwalter».
Maginotlinn F.: 1) «Maginotlinie» (Befestigungslinie an der frz. Grenze); 2) «Kinnbart» (spaßh.).
Magistratur, Magistrature (wie frz.) F.: «Richterstand» — en as an der M. — e geet an d'M.
Magnéit (Mang-néit) M.: 1) «Magneteisen» (vom Schuster u. der Näherin zum Aufheben der Nägel und Nadeln verwandt); 2) «anziehendes Frauenzimmer».
Magnéitnol (Mang-néitnol) F. «Magnetnadel».
Magnificat (Mang-nifikat) M.: 1) «kirchlicher Lobgesang» (Lobpreisung der Jungfrau Maria); 2) «Gebetbuch für Kommunionkinder, nach dem Titel benannt»; 3) spaßh. in gewissen Kartenspielen: «eines der höchsten Spiele» — dafür auch: Tantum ergo (s. d.).
magnifique (wie frz., doch Ton: 1, lok. verdreht zu magjhifick) Adj.: «herrlich».
Magnolia (Mang-nolia — Pl. Magnoliën) M.: «Magnolie».
Mahagoni M.: «Mahagoniholz» — dafür meist Acajou (s. d.).
Mai I, Maichen, Maich — s. Maria.
Mai II — s. Mä II.
ma(i)ja, ma(i)jo (lok.: majuën, matju) Interj.: 1) (Ton: 1) «aber ja, jawohl» — m., sou as et grad; 2) (endbetont, herausfordernd, trotzend) «nun» — m., hun ech dann nët recht? — m., hien huet mir dach näischt ze soen — abweisend: m., wou denks du hin?; 3) (auf beiden Silben betont) «ja so, genau so» — m., sou wollt ech soen — m., dat wollt ech jhust hun — e wollt nach bleiwen, m., (beide Silben betont und gedehnt) ech mengen esou, mir näischt dir näischt gouf en erausgehäit — cf. ma.
Maijosch, Maijësch M.: «Brenneisen des Schusters» (das an einem Flämmchen gewärmt wird und dazu dient, die Schuhabsätze mit (schwarzem) Wachs zu überziehen) — frz. mailloche.
Maikäfer M. — s. Kiewerlek. | |