maliicht, maläichtMallMallmall(eg)malléierenmallenMallenMallendréierMalle-schlassMallettemalloudegmalpropperMalchanceMalteserkräizmalträtéierenma(r)luschenMalzMalzhafMalzkarmellMalzzockermamMamMamerMamer, MamerbaachMamerdallMamerleënMammMamma, Mammi, Mammchen, Mammeli, Mimmelchen, MimmeliMamme(n)-MammendagMammegléckMammenhäerzMammenhoufertMammejéngelchenMammekandMammelädMammeleedMammeléiftMammesproochMammeli(-kanner)mammeregMammeregkät, -keetMammo, Mammeli, MammelikannerMamsellma(e)nma(i)naudergääs-chenMancheManchesterManchetteMañchetteknappMandantMandatMandat d'amenerMandarinMandarineMandatairemañdatéierenMandelMandelMandel-MandelbroliënMandelkärMandelmëllechMandeluelegMandelsäfMandelseefManderenMandolinMandolinneklubManeeschManéierManéierebuchmanéierlechManéierlechkät, -keetManéiwer, Manëwer, ManöverManövermanëwréieren, manövréierenManeschtMangmang, mankManganMange-tout, MañschtuMangna-bonenMangoldManiaquemaniaque, maniakManieManifestmanifestManifestatiounmanifestéierenManikman(n)ikeg, mannikelegManicureManikuss, Mänikuss(i)Manila-stréiManilashuttmanipuléierenManipulatiounManitu | maliicht, maläicht Adv.: «leicht» — du hätts m. e Bee kënne briechen — et kënnt ee m. sech iren.
Mall I F.: 1) «Kiste, Felleisen» (Ga); 2) a. «großer Reisekoffer» — séng Malle si gepaakt (er steht im Begriff abzureisen) — cf. Mallette; b. «Kofferraum» (eines Autos); 3) a. (früher, lok.): «Schnellzug Ostende-Brindisi» (Kurzname für malle des Indes) — d'M. as erduerch (Zeitbestimmung auf dem Lande, wo die M. vorbeifuhr); b. «Briefpost» (Ga).
Mall II F.: «lockerer, mürber Boden» — dafür auch: Moll — cf. sub Huewer — d'Gromper huet léiwer eng Schall wéi eng M. (die Kartoffel gedeiht besser in scholligem Boden).
mall(eg) Adj.: «locker» — malle(-ge) Buedem (lockere Erde).
malléieren refl. Verb.: «sich kümmern, sich einmischen» (lok. Rümelingen, Grevenmacher) — en huet sech nët drëm malléiert (sich nicht darum gekümmert) — sech an eppes m. (sich in etwas einmischen) — malléier dech nët ëm eis Gespréicher — frz. mêler.
mallen intr./refl. Verb.: 1) «milder werden» — d'Wieder mallt (huet sech gemallt); 2) «weich werden» — dat Geschwill mallt (Geschwulst) — cf. Mall II, mall(eg), mëllen.
Mallen Plur. tant.: «Klatsch» — dazu das folg.
Mallendréier M.: «Zwischenträger» — dafür auch: Rapportendréier (s. d.), Méi(e)rendréier M., Méi(e)rendréiesch F. — s. Gazette.
Malle-schlass N. — s. Klauschter (zu Mall I).
Mallette (wie frz., doch Ton: 1) F.: 1) «kleiner Handkoffer»; 2) «Nachricht» (lok.: Osweiler) — da's eng aner M.
malloudeg Adj.: «sehr müde, abgespannt».
malpropper (Ton: 2) Adj.: «unsauber» (bes. übtr.) — e malproppert Geschäft — frz. malpropre.
Malchance (wie frz.) F.: «Mißgeschick, Pech» — ech hun eng verdammt M. an der Kaart (im Kartenspiel) — wann ee M. huet, kann een den Domm am Hënner briechen, auch: op gläicher Strooss d'Genéck briechen.
Malteserkräiz N.: 1) «Malteserkreuz»; 2) a. «leuchtende Lichtnelke» (Lychnis fulgens); b. «brennende Liebe» (Lychnis chalcedonica).
malträtéieren trans. Verb.: 1) «mißhandeln» (Mensch oder Tier); 2) «schlimm zurichten» (eine Sache) — wat dee Bouf séng Spillsaachen awer malträtéiert.
ma(r)luschen (lok.: malutschen) intr. Verb.: «mogeln, an etwas herumwühlen, im Trüben fischen».
Malz M. oder N.: «Malz» — im bes. a. «aus Gerste bereitet zum Bierbrauen»; b. «Braureste, als Viehfutter verwandt» — s. Happ.
Malzhaf M.: «Satzkorn, Kornschicht, die keimen soll».
Malzkarmell F.: «Malzbonbon» — dafür gelegtl.: Schmalzkarmell (s. d.) — mit Verbdg. zu schmelzen (im Munde).
Malzzocker M. — s. Kuuschtenzocker.
mam s. sub mat.
Mam (ma:m — Pl. Mamen, Dim. Mämmchen, Nösl. Mamm) F.: «Brustwarze, Euterzitze» — eppes wéi eng Gäässemam — dat as keng Waarzel méi, dat as eng Mämmchen — 't as keng Ham a keng M. un deem Framënsch (von einem sehr mageren Frauenzimmer).
Mamer ON.: «Mamer» — Gemeinde Mamer, Kant. Capellen — 403 — déi M. Piloën (Spottname für die Einwohner von Mamer).
Mamer, Mamerbaach F. Bachname: «Mamer».
Mamerdall M.: «Mamertal» — mir ware bis an de M. spadséieren.
Mamerleën Plur. tant.: «Mamerleien» (Sandsteinfelsen mit Höhlen im Mamertal).
Mamm F.: 1) «Mutter» — Raa.: d'Kanner vergiessen hir M., eng M. hir Kanner nët — eng M. kann eng Dose Kanner erhalen, eng Dose Kanner awer nët hir M. — keng M. huet en Houerekand (ehelich oder unehelich, alle Kinder sind der Mutter gleich lieb) — géi heem bei déng M. (zu einer unzufriedenen Ehegattin) — ech soe ménger M. et (sage es meiner Mutter, Drohung der Kinder, dazu spaßh., [Bd. 3, S. 85] derbe Antwort: so déngem Aasch et, deen as méi no bäi) — méng M. kënnt an d'Schoul (erklärt das Schulkind, wenn es sich ungerecht behandelt glaubt, oder tut als ob) — cf. Kand — d'Aën huet dat Klengt vun der M. (in Farbe u. Ausdruck die Augen der Mutter) — et as der M. aus dem Gesiicht geschnidden — et huet een nëmmen eng M. — eng gutt M. hält warem bis iwwer d'Graf — d'Kanner hänken der M. ëmmer um Schiirtech — dee Bouf läit der M. ëmmer op der Täsch (läßt sich von der Mutter aushalten, ständig Geld geben) — der M. d'Häerz friessen; 2) «Ehefrau» (oft vom Ehemann so genannt, bes. in Gegenwart der Kinder) — eis M. as krank, dout; 3) «Ausruf» (der Klage, des Kummers, des Schmerzes): o M. o M. — o M. o Kanner — o M., wat gi mer do maachen — o Mamm(eli), wat as hei geschitt! — s. Mammo — Zussetz.: Grouss-, Himmels-, Schwéier-, Stéifmamm (s. d.) — cf. Kand sub 3.
Mamma, Mammi, Mammchen, Mammeli, Mimmelchen, Mimmeli F.: «Mama» (Koseform).
Mamme(n)- -dag M.: «Muttertag» (Feier zu Ehren der Mütter, von der Gartenund Heim [Kleingarten]-Vereinigung hier eingeführt und begangen, meist mit Teilnahme der Ortsvereine). -gléck N.: «Mutterglück»; -häerz N.: «Mutterherz»; -houfert M.: «Mutterstolz»; -jéngelchen M. — s. d. folg.; -kand N.: «Muttersöhnchen»; -läd, -leed N.: «Mutterleid»; -léift F.: «Mutterliebe»; -sprooch F.: «Muttersprache».
Mammeli(-kanner) — s. Mamm sub 3), Mammo.
mammereg Adj.: 1) «nach der Mutter begehrend»; 2) «zärtlich»; 3) «verzärtelt».
Mammeregkät, -keet F.: «große Anhänglichkeit an die Mutter». | |