LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Mamsell bis Maniaque (Bd. 3, Sp. 85a bis 86b)
 
Mamsell (Dim. Mamsellchen, Mamsellécken (Ton: 2)) F.: 1) «Mamsell»; 2) (lok.: Steinfort) «plattleibige Wasserjungfer» (Libellula depressa).
 
ma(e)ns. maachen.
 
ma(i)naudergääs-chen Interj.: «Ausruf der Verwunderung» (lok.: Grevenmacher) — cf. ma nau dann (Echt.) — ma nu dann.
 
Manche (wie frz.) F.: «Partie eines Spiels» (Kartenspiel, Tennis u. ä.) — mer si kitt, 't huet jidwerän eng M. gewonn — cf. Parti.
 
Manchester (Ton: 2) M.: «Rippensamt» (nach der englischen Stadt Manchester).
 
Manchette (wie frz., Ton: 1) F.: 1) a. «Ärmelabschluß am Hemd» (festgenäht); b. «Röllchen» (wenn vom Ärmel getrennt); 2) «Zierumschlag» (aus gefranstem Papier am Blumentopf, an einer gebratenen Tierkeule); 3) «Art Mappe aus Papier» (veraltet); 4) «hervorgehobene Überschrift eines Zeitungsartikels»; 5) «Marginale» (Druckerspr.); 6) «Handschelle» (Polizeispr.) — mir hun em d'Mañchetten ugedon (haben ihn gefesselt, ihm Handschellen angelegt).
 
Mañchetteknapp M.: «Manschettenknopf».
 
Mandant M.: «Mandant, Auftraggeber».
 
Mandat (wie frz., doch Ton: 1 — lok. Manda) M.: 1) «Post- (Geld-)anweisung»; 2) «Auftrag» — en huet dofir kä M. — dazu: Mandat d'amener M.: «Verhaftungsbefehl» (Gerichtsspr.).
 
Mandarin (Ton: 3), Mandarine (wie frz., Pl. Mandarinnen) F.: «Mandarine».
 
Mandataire (wie frz.) M.: «Beauftragter».
 
mañdatéieren intr. Verb.: «beauftragen».
 
Mandel I F.: 1) «Mandel» (Frucht des Mandelbaumes) — séiss, batter, gebrannte Mandelen; 2) a. «Rachenmandel» — en huet d'Mandelen erausgeholl kritt (wegoperiert); b. «skrofulöse Halsdrüse» — d'Mandele si mer gefall (im Volksglauben besteht die Auffassung, daß Drüsenschwellungen am Hals [bes. durch Skrofulose] heruntergesunkene Rachenmandeln sind).
 
Mandel II F. — s. Maandel.
 
Mandel- -broliën Plur. tant.: «fiktive, ausgesuchte Speisen» — in der Ra.: ma nächstens kriss de M. (verweisend, wenn ein Kind anfängt, im Essen herumzustochern, sich wählerisch im Essen zu zeigen). -kär M.: «Mandelkern» — 't wor séiss wéi M. — im Kinderreim: Zéckerche séiss wéi M. / ësst dat klengt Kënnche gär; -mëllech F.: «Mandelmilch»; -ueleg M.: «Mandelöl»; -säf, -seef F.: «Mandelseife». [Bd. 3, S. 86]
 
Manderen ON.: «Mandern» (Ort bei Sierck, Dépt. Moselle) — spaßh. sagt man zu einem heiratslustigen Mädchen: wou wiers de am léifsten? — gelt, zu M. (Wortspiel mit Mann).
 
Mandolin (wie hd. oder nasaliert) F.: «Mandoline» — dazu: Mandolinneklub M.: «Mandolinenvereinigung».
 
Maneesch (lok: Manéisch) M.: 1) «Göpelwerk» (Kreis, wo die Pferde gehen) — du géings nawell gutt an de (am) M.; 2) auch F.: «Reitbahn» (Reitschule, Zirkus).
 
Manéier (Ton: 2) F.: 1) «Art u. Weise» — op déi M. — da's keng gutt (nët déi richteg) M. fir déi Saach unzepaken — da's sou séng M. — op déi M. gët en et och alt gewuer — dat as eng gutt (gelënd) M. fir em (ihm) (engem) eppes bäizebréngen — op eng (betont) M. (in gewisser Hinsicht) wor dat nët esou schlecht — et gët nëmmen eng (betont) M. fir him et ze soen — hien huet him et op séng (betont) M. ze verstoe gin — dat as eng gelunge (s. d.) M. fir mat de Leit ëmzegoen — wat eng M.!; 2) «Umgangsform» (häufig Plur.) — dat as keng M. (so benimmt man sich nicht) — wou hues du déng Manéiere geléiert (hier)? — wat Manéieren! — wat hues du Manéieren — en huet keng Manéieren — Vergleiche: Manéieren ewéi e Stall-, Päerdskniecht, wéi eng Virkäfesch, wéi e Schwäin — en huet souvill Manéieren ewéi hanne mäin Aasch — Zussetz.: Bauere-, Häre,- Säckdréiesch-, Statermanéieren.
 
Manéierebuch (lok.: Esch/Alzette) N.: «Anstandsbuch, Handbuch der Höflichkeit» — wou huet die säi M. gelooss?
 
manéierlech Adj./Adv.: «höflich, wohlerzogen, bescheiden, artig» — wann een em dat esou fäi (fäin a) m. bäibréngt — léier m. iessen — spaßh.: en huet esou ganz m. séng véier Stécker Ham erageschloën.
 
Manéierlechkät, -keet F.: «Anstand».
 
Manéiwer, Manëwer, Manöver I M.: 1) «Manöver» — d'Zaldote sin am M.; 2) «Kniff, Machenschaft» — dee M. do kenne mer — da's (alles nëmme) blanne M. (Spiegelfechterei).
 
Manöver II M.: a. «Handlanger» (für alle Arbeiten); b. (Bergbau) «Schlepper» — s. Handlaanger, Appertsmann.
 
manëwréieren, manövréieren intr. Verb.: «manövrieren» — d'Lokomotiv as am Gaang ze m. — übtr.: en huet manövréiert, bis en se hannereneen hat — (er hetzte so geschickt, bis sie rauften) — se hu manövréiert, bis se hien agestach haten (sie gingen so geschickt, hinterlistig zu Werke, bis sie die Erbschaft erschlichen hatten).
 
Manescht ON.: «Manderscheid» — s. Schlënnermanescht, Nuechtmanescht.
 
Mang F. — s. Maang.
 
mang, mank Adj.: «fehlend, selten» — cf. maangen.
 
Mangan (Ton: 2) M.: «Mangan» (Erz).
 
Mange-tout, Mañschtu (Pl. Maschtuën) F.: «Art Zuckererbse».
 
Mangna-bonen (lok.: Mariboniën) Pl. F.: «Magnum bonum» (Kartoffelsorte).
 
Mangold M.: «Mangold» (Form der Runkelrübe mit fleischigen Blattstielen und Blättern; dient als Gemüse).
 
Maniaque (wie frz.) M.: «grillenhafter, närrischer Mensch».

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut