LWB Luxemburger Wörterbuch
 
mar bis Maria-Krautwëschdag (Bd. 3, Sp. 90b bis 91b)
 
mar I, muer (LSA Karte Nr 69 — cf. Ltb. 38) — Adv.: «morgen, am morgigen Tag» — m. gët et gutt (scil.: Wieder) — m. as et ze spéit — m. gi mer an de Bësch — kënns de nët haut, da kënns de m. (von einem Saumseligen) — awuer bis muer — awar bis mar — äddi bis m. — mar de Muergen, m. ze muergen, moar ze marrgen (Ehnen), muarremueien (Nösl. — morgen früh) m. de (ze) Mëtteg — m. den (zen) Owend — m. des Dos (am morgigen Tag) — abweisend: m. och — komm m. erëm — m. kënns d'erëm, da bake mer, auch kurz: m. bake mer — Zusatz: da kriss d'e Stéck Flued oder: da kriss du d'Schéiss ze lecken — ähnlich: m. bauche mer — Zusatz: da kriss d'en Hiem op d'Bidden — m. as och nach en Dag (Ton auf: och — fehlt dies, auf: nach — morgen ist auch noch Zeit) — 't as nët fir haut a m. (nicht für sofort, die nahe Zukunft) — (als, op) m. gët et e Jor (morgen bejährt es sich) — Kinderreim (lok.): so(n) emol: mar — tut das andere Kind dies, wird anschließend gesagt: du bas dem Dabo säi Schwar — substantiv.: op de M. as kee Verlooss — Zussetz.: auwer-, iw(w)er-, iw(w)erauwermar.
 
mar II Adj.: «mürbe, überreif» (sehr selten und veraltet) — übtr.: hien as m. (er hat alle Klicker verloren).
 
Mar (wie frz.: marc — Mosel: Ma) M.: 1) «Kaffeesatz, Kafferückstand» — elo gees de de M. opkachen — elo [Bd. 3, S. 91] si mer hei an drénken de M. (RUDEN, Kanddaf — aus dem Kaffeesatz wieder aufgekochter Kaffee) — aus dem M. profezeien — vum M. (Kaffismar) gët ee schéin — spaßh.: de M. as dat, wat Geld kascht — dafür im Nösl.: Mott (s. d.); 2) «Tresterbranntwein».
 
Maragol (alt: Märgoll): «Bachname u. Stellenbezeichnung zwischen Rodingen und Rollingen».
 
marauzen intr. Verb. — s. miauen.
 
Marbel I (lok.) F.: «Knicker» — cf. Mierbel, Jhick I.
 
Marbel II, Morbel, Murbel, Marber, Marmer, Marmor M.: 1) «Marmor» — belsche M. (Bez. für belgischen, geschliffenen Granit); 2) «Schließplatte» (früher aus Marmor oder Granit, heute Eisen).
 
Marbel(s)-/ Marber(s)-/ Marmer(s)- -deckel (lok.) M.: «Marmorplatte» (auf Nachttisch); -fabrek F.: «Alabastergrube» (ausgebeutet vor 80 Jahren in Erpeldingen und Bous bei Remich); -stän, -steen M.: «Marmorstein».
 
marber, muerbel, marmer Adj.: «marmorn» — eng marme(r) Plack (Marmorplatte).
 
marbréieren, marméieren trans. Verb.: «marmorieren» — dazu das Verbadj.: marbréiert «marmoriert» — e marbréierte Kuch (Marmorkuchen — Konditorei) — dafür auch: Marmorkuch (lok., Ton: 1) M.
 
Marbritt M.: 1) «geschliffener Kalkstein, der wie Marmor aussieht»; 2) «Art Schwarzglas».
 
Marcel (wie frz., Ton: 1) männlicher Vorname: «Marzellus» — erscheint als: Mars, Muerzel (s. d.).
 
Marcelle (wie frz., Ton: 1) weiblicher Vorname: «Marzella» — erscheint als: Marssëli (Ton: 1), Marceline (Ton: 1), Marcelinette (Ton: 4).
 
Marei weiblicher Vorname zu: Maria (s. d.). — cf. Léin sub II.
 
Maréisdéierchen (lok.: Wahlhausen) N.: «Marienkäfer» (Coccinella septempunctata).
 
Marell F.: 1) «Schattenmorelle»; 2) (lok.: Ehnen) «Mirabelle» — s. Mirabell.
 
Marellerchers-taart (lok.: Ehnen) F.: «Torte mit Mirabellenbelag».
 
Marg(a)rin F. — s. Mag(a)rin.
 
Margeur (wie frz., Ton: 1) M.: 1) «Anleger an der Druckpresse» — s. Klautchen sub 2)b.; 2) «Arbeiter im Blechwalzwerk».
 
Margot (wie frz., Ton: 1) weiblicher Vorname zu: Ma(a)rgritt (s. d.).
 
Margott F.: «Absenker» (Gärtnerspr.) — frz.: marcotte — dazu:
 
margottéieren trans. Verb.: «ablegen» — frz.: marcotter.
 
Margritts. Ma(a)rgritt.
 
Maria (Ton: 1) häufiger weiblicher Vorname: «Maria» — erscheint als: Ma(a)ria, Mari, Marri, Marrichen, (Ton: 1 oder 2), Maréi, Marréi, Marres, Märres, Mariette, Marion (wie frz., Ton: 1), Mrei, Mreichen, Mrächen, Mräch, Märri, Märrichen, Märréchen, Märréi, Mai, Maich(en), Mais, Maisi, Maisch, Mämm, Mi, Mia, Miichen, Mimm(i), Mauss, Maus-chen, Mausi, Reia, Ria; in Zussetz.: Marie-Anne (wie frz., meist Ton: 1 — cf. Nanni) — Mariann, Mariännchen, Marjännchen, Märjänni, Mariannéi, Mariandel (s. d.), Marie-Jeanne (wie frz., oft Ton: 1), Mari-Jhänni, Marjänn(i), Marjännchen, Marie-Josée (wie frz., doch Ton: 3), Marie-Katerin, Marikättchen, Mräkätt, Mreikätt(chen), Mareikätt, Marilis, Märilis, Mreileis (alt), Marie-Louise (wie frz., auch Ton: 3), Marriluis, Marilu, Maréiluis, Märriluis, Malu (Ton: 1), Marie-Madeleine (wie frz., auch Ton: 3), Mari-Madlän, Marie-Marguerite (wie frz., oft Ton: 3), Marri-Margritt, Mreigréitchen, Mreigritt, Marie-Marleine (wie frz.), Mariléini, Mreiléini, Rose-Marie (wie frz., Ton: 1) — Jean-Marie (wie frz., Ton: 1 oder 3) — als Interjekt. gebr.: o Maria, wat as dat eppes! — o M., wat e Misär! — Ausruf (lok.: Ehnen) o hellege Marrei, komm an éis Haus! — cf. Märri(chen) u. Jës(es) — dazu: Bain-Marie (wie frz., Ton: 2) M.: «Wasserbad» (Kochverfahren).
 
Maria-Gebuert (Ton: 1) «Mariä Geburt» (8. September) — Kalenderregeln: M., d'Äppel op d'Huert (s. d. sub 4) — in hd. Lautung: M. ziehen die Schwalben fuert.
 
Maria-Hilf in den spaßh. Raa.: et as mar M. (morgen ist Zahltag — cf. Paidag) — et as M. bei äis (wir haben kein Geld mehr).
 
Maria-J(h)änni, Marie-Jeanne (wie frz., oft Ton: 1) weiblicher Vorname: «Maria-Johanna» (Var. s. sub. Maria).
 
Maria-Jousebett (Ton: 1 u. 3), Ma(a)rjajousebett, Marjajosebett, Marjusebett (Ton: 2), Marjurebett (Ton: 1 u. 2) Interjekt.: «Maria-Josef» — M., wat e Misär! — M., stéi mer bäi! — s. Jës(es) — cf. Jousep.
 
Maria-Krautwëschdag M. — s. Léiffrawëschdag.

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut