Luxemburger Wörterbuch

Medail (mədail), Medaaljen, Medel (alle Ton: 2), Medal (Ton: 1), Médaille (wie frz., Ton: 1) F.: 1) «Denkmünze, Medaille» — eng M. vu Lourdes — eng M. um Rousekranz — Zussetz.: Hellegemedaille F.: «Heiligenmedaille»; 2) «Auszeichnung, Ehrenabzeichen» — du hues eng M. verdéngt (auch iron.) — ech krut déi bronze (sëlwer, gëlle) M. — cf. Gielchen; Zussetz.: Muttergottes-, Schockelasmedail.

Medaillon (wie frz., Ton: 1 oder 2), Meda(i)ljong M.: «Medaillon».

Medercher 1) Pl. von: Meedchen (s. d.); 2) (lok.) Jongen a M. (rote und weiße Malven); 3) «Prostituierte» — e geet bei d'M. — s. Meedchen sub 5).

Mederche(r)s- -blumm F.: «geruchlose Kamille»; -geck M.: «Weibernarr, Schürzenjäger»; -gezei N.: «Mädchenkleidung» — fréier haten déi kleng Bouwe M. un; -kand N.: «uneheliches Kind»; -kläder N. Pl.: «Mädchenkleider»; -kummer F.: «Schlafkammer der Mädchen, Töchter — Luxemburg-Stadt: der Dienstmägde» — s. Meedchen sub 2); -schong M.: «Mädchenschuh»; -schoul F.: «Mädchenschule».

Medernach, Miedernach ON.: «Medernach» — Dorf und Gemeinde Medernach, Kanton Diekirch — 256.

Medikament (Pl. Medikamenter) N.: «Arzneimittel» — ech hun e Schaf voller Medikamenter an se daachen all näischt.

Mediokrëtéit F.: «Mittelmäßigkeit» — frz. médiocrité.

meditéieren intr. Verb.: «sinnieren» — frz. méditer — Abl.: Gemeditéiers N.

Mëd(de)zin, Mëddizin, Meedzin, Mezin (lok.: Midderzin) 1) «Heilkunde» (Wissenschaft) — hie stodéiert M.; 2) a. «Arznei, Heilmittel, Heiltrank» — bei him hëlleft all M. näischt méi; b. übtr.: «etwas sehr Gutes, auch: etwas sehr Bitteres» — 't as eng M. (etwas sehr Gutes, leider zu wenig) — dat as kee Wäi méi, ma eng gelleg M. (sehr guter Wein) — du schneids e Gesiicht, 't mengt een et wir eng M. (etwas sehr Bitteres) — e schléckt dat wéi wann et eng M. wir (widerwillig); c. spaßh.: «Schnaps, Wein» — wann ech muerges keng M. huelen, schafft et sech nët.

Mëd(de)zinnsfläsch F.: «Medizinflasche».

mee — s. mä I.

mee, mää Ruf der Ziege — s. mä II.

Meed Pl. von Mod (s. d.).

Meeds-/Moods- -aarbecht F.: «demütigende Arbeit» (Arbeit, die nur von Dienstmägden verrichtet wird); -geschwätz N.: «unzuverlässiges Gerede» (Neuigkeiten, die von Dienstmägden herrühren).

Meedchen, Miedchen (Pl. Medercher, Mosel: Medeche, Nösl.: Mädchen, Pl. Mädercher) N.: 1) «Mädchen» — e braavt, dichtegt, fäint, fläissegt, frecht, grousst, gräisslecht, houfregt, klengt, knujhelegt, léift, onschëllegt, proppert, schéint, scheit (scheues), staarkt, stolzt, zerguttst(ert) (ordentliches), wonnerbaart M. — du aremt M. (bedauernd) — déi kleng Medercher (die jungen Mädchen, Kinder — auch spaßh.: weibliche Jugend) — déi kleng Medercher musse nët alles wëssen (Antwort auf eine vorwitzige Frage, zuerst an Mädchen, dann allgemein) — déi kleng Medercher gehéieren owes an d'Bett an nët op d'Gaass — en as nawell frou mat dene klenge Medercher — deen alen Iesel gesäit déi kleng Medercher och nach gär (geet och nach gär mat dene klenge Medercher (liebt noch den Umgang mit jungen Mädchen) — ent M. wéi e Bild (ein bildschönes Mädchen) — ent M. wéi eng Popp (adrettes, auch: unpersönliches, ausdrucksloses Mädchen) — ent M. wéi eng (hëlze) Madonna (s. d.) — e M. am beschten Alter (im heiratsfähigen Alter) — dat as e M. no méngem Iddi (nach meinem Geschmack) — mat engem M. goen (freien, Umgang haben) — wéi ech nach M. wor (vor meiner Heirat) — nach M. sin (unverheiratet, unberührt sein) — eist Marri as M. gin (hat das Pubertätsalter erreicht) — 't as nach [Bd. 3, S. 125] en aalt M. am Haus (eine alte Jungfer) — hien as an all M. verléift (s. d.) — en huet e räicht M. bestuet (ein reiches Mädchen geheiratet) — dat as e M. mat eppes hannendrun (ein reiches Mädchen) — e wor esou voll, e wousst nët méi of en e Jong (s. d.) odder e M. wir — d'Jonge bei d'Jongen, d'Medercher bei d'Medercher (Ruf der Kinder — Trennung — beim Spiel) — Raa.: d'Medercher sin ewéi d'Kazen, gär geschmeechelt a krazen och gär — e gesäit léiwer e jongt M. wéi eng al Fra — ech hätt dat (scil.: Meedchen) léiwer réi wéi dech gebroden — hätts d'et (scil.: M.) an d'Box gefiddert! — ech wëllt ech hätt et a méng wäertes Box gefiddert (das Mädchen gefällt mir sehr) — Rat des Vaters an den Sohn: bleif ewech, vir vun de Medercher an hanne vun de Päerd — brav (s. d. sub 2) Medercher a gutt Gäns gi mat Zäiten heem — Medercher an Är (Eier) versuergen sech nët laang — déi schéi Medercher sin all an der Häll — dat schéinste M. kann nët méi gin, wéi et huet (man kann das Unmögliche nicht verlangen) — et muss ee mat dene Medercher danzen (s. d. sub 1) déi een huet — schéi Medercher gi schéi Brauten — schéi Medercher an zerrasse Kläder bleiwe gär hänken — ënner ons Medercher gesot (spaßh. beim Beginn eines nicht für Mädchen, d. h. nicht für jedermann bestimmten Gesprächs) — kleng Medercher hun dacks grouss Oueren (Mädchen horchen oft gerne) — dat as d'M. fir an eis Kichen (fir déi schwéier Dëppen ze droen — die Schnur, die wir uns wünschen) — Spruch: Ribben no Krëschtdag, Äppel no Päischtdag, Medercher déi an d'drëssegt (Joer) gin, rompeleg a verdréchent sin — in Volksliedern: dat M., wat ech huelen, dat huet e kromme Fouss, et raut mech all mäi Liewen, datt ech et huele mouss (wurde vom blannen Theis gesungen) — et wor emol e M. vu Götzen (bekanntes Volkslied) — verächtl: 't as een ewéi e (klengt) M. (Junge mit weibischen Manieren, auch: überempfindlicher, schwächlicher Knabe); 2) «Tochter» (auf dem Lande dem städtischen Duechter [s. d.] vorgezogen, meist gar nicht anders benannt — Mißverständnisse entstehen dadurch, daß: eist Meedchen auf dem Lande «unsere Tochter», in der Stadt «unser Dienstmädchen» bedeutet) — mir hun äis e klengt M. kaaft (bei der Geburt einer Tochter) — mir hun dräi Jongen an ee M. (drei Söhne und eine Tochter); 3) «Dienstmädchen» — auch Dim. zu: Mod (s. d.); 4) «Geliebte, Braut, Schatz» — e geet all Owes mat séngem M. spadséieren — wéi d'Zaldoten om Bal woren hat jidderee säi boort M. bei sech — léin mer däi M. (oft ganz harmlos, z. B. zu einem Tanz); 5) (nur im Pl..) «Prostituierte» —e geet bei d'Medercher (er sucht Prostituierte auf); 6) übtr.: «Pikdame» (in verschiedenen Kartenspielen, wie Kujong, Mënsch — s. d. — dafür auch: Mitt, Schwaarzt — s. d.).

Meede, Mäde, Méide, Midde in der Ra.: ze M. gon (auf Freiersfüßen, auf Brautschau gehen) — cf. Geleënheet.

Meede-, Mäde-, Méidegänger M.: 1) «Freiersmann»; 2) «Heiratsvermittler» (Ga) — si haten d'M. haut — s. Hellech(t)smann.

Meenz ON.: «Mainz» (Deutschland).

Meër (lok.: Strassen) F.: «Mähre» im Kinderreim: Hühü M./ siwen Dosen Eër / hätt dat Héngche méi geluegt / dann hätt ech der och méi matbruecht — cf. Mier.

Mees-chen F. Dim. zu Mäs (s. d.).

Meess-chen, Miess-chen (Nösl., Mos.: Miiss-chen) F.: «kleines Maß» — eng M. Wäin — s. Miissen II.

Mëff F.: «Schmollmund» — hatt mécht eng M. — cf. Schnuff.

Mëffelcher (lok.: Wormeldingen) Pl.: «Fastnachtsgebäck» — cf. Nonnefascht.

mëffen intr. Verb.: «muffig, unangenehm riechen, schmecken» — cf. mipsen.

mëfferen (lok. Berburg: mëffelen) intr. Verb.: 1) «greinen, wimmern» — cf. hénkelen sub 3); 2) «nörgeln» — nu nët gemëffert! — cf. grang(el)en sub 2) — Abl.: Gemëffers N.; dazu: