MousblatMousdëppenMousfaassMousgaartMoushätMousschafMousstänMoussteenMoustucker(t)mouschelengemouscheltMoutfert, -fortMouzeltermouzenMoyenMoyenneMozMräch(en), Mréch(en)Mrei-kätt, MräkättMreiléinMreileisMreilis(s)MreileisMreilis(s)MreimuedeléinMumuMubauzMubauzebrittmubauzegMoitiéMuch(el)MuckmuckMuckefuckmuckelenMuckertmucksenMuddelmud(d)elenmuddelegMudderGemuddertsMudder-mudder-Mudderafmudderäänsch(en)eleng-äänzegeleng-eenzegeleng-äerdséilenelengmudderäänsch(en)eleng-äänzegeleng-eenzegeleng-äerdséilenelengMudderbaachMudderbierMudderblummMudderbuchMudderbuedemMudderdéierMudderfillenMudderfluchmuddergottséile(che)nelengMudderhondMudderkrautMudderquiselMudderläifMudderoderMudderriefmudderschlaufanmudderschlechtMudderschlechtegkät-keetMudderschofMudderschraufMudderséilmudderséileneleng-séilechenelengMudderstackMuddertréiakel(s)MuechtMuechtMuedMuedebatz, Muerbatz, Muelbatz, -bëtzmuedebatzeg, -bëtzeg, -bësseg, muerbëtzeg, muelbëtzegmuedestéchegMuedeléinMuederapelMuedert, MoudertMueder(s)-, Muedersch-, MuedertsdagMuel-MuelgankMuelmillenMuelsakMuelsteierMuelbatzmuelbatzeg, -bëtzegMuelechtmuelen | -blat N. — s. Kabesblat; -dëppen N. — s. -bidden; -faass N. — s. Kabesfaass; -gaart M.: «Kohlgarten» — Ra. (Echt.): sou woal ze Mout wi dem Hoas am M.; -hät N. — s. Kabeshät; -schaf F.: «Krauthobel, -schabe zur Sauerkrautbereitung» — s. Kabesmesser, -schrubbel, -huwwel, Schrotmesser; -stän, -steen M. — s. Kabesstän sub 2); -tucker(t) M.: 1) «Krautstampfer» (bei der Sauerkrautbereitung); 2) «Spottname für die Einwohner von Mutfort» — déi Moutferter Mousstuckerten.
mouschelen (lok.: Vianden) im Verbadj.: gemouschelt — g. Geschir (nicht zusammen passendes Geschirr) — cf. mauschelen sub 2).
Moutfert, -fort ON. — s. Muttfert.
Mouzelter M. — s. Modersäälchen, Mutz III.
mouzen trans. Verb.: «quetschen, drücken» (Ga).
Moyen (wie frz., Ton: 1 — Pl. Moyeñën) M.: 1) «Mittel, Vermögen» — hien huet kee M. méi — hien hätt d'Optriede nawell, wann hien d'Moyeñën hätt! 2) «Fähigkeit» — en huet nun eemol d'Moyeñën nët fir ze stodéieren.
Moyenne (wie frz.) F.: «Durchschnitt» — ech hun an der M. véierzeg (scil.: Ponkten), dat geet déck duer — an der M. gët dat nët schlecht — 't as eng gutt M. (ein guter Durchschnitt, auch: etwas Überdurchschnittliches) — mir sin an der M. mat sechzeg gefuer (mit sechzig Stundenkilometern).
Moz M: «Kinderleibchen» — s. Metzchen.
Mräch(en), Mréch(en) Variante zum weiblichen Vornamen Maria (s. d.).
Mrei — Variante zum weiblichen Vornamen Maria (s. d.) — in den Zussetz: -kätt, Mräkätt «Maria-Katharina»; -léin «Maria-Magdalena»; -leis, -lis(s) «Maria-Elisabeth»; -lis, Mräles «Marie-Luise»; -muedeléin «Maria-Magdalena» — bes. in der Ra.: si huet gekrasch wéi eng M. — s. Muedeléin, Madeleine.
Mu (u:) F.: «Kuh, Rind» (Ammenspr.) — abfällig: dat as e Stéck vun enger aler M.
mu (u:) Schallwort: «Ruf, Muhen der Kuh» (Ammenspr.).
Mubauz (Dim. Mubäizchen) M.: 1) «Kuh, Rind» (Ammenspr.) — s. Bauz; 2) «Herbstzeitlose» — dafür auch: Hierschtblumm, Mubouz (Echt.), Mukuch, Mukichelchen, Mukou, Mukuën (Pl.), Kéimam, Liichte-, Luuchteblumm, Uuchteblumm — (Blätter der H. wurden nach der Heumahd von Kindern möglichst aus dem Heu entfernt, um einen besseren Verkaufspreis für das Heu zu erzielen — C).
Mubauzebritt F.: 1) «äußerst bitterer Trank» (Wb.06); 2) «Absud von Samenkapseln der Herbstzeitlose» (C) — déi räänste M.
mubauzeg Adj.: «dumm, tölpelhaft» — cf. bauzeg.
Moitié (wie frz., Ton: 1) 1) «Hälfte» — spaßh.: méng besser M. (meine bessere Hälfte — s. Halschecht) meist nur in der adv. Ra.: M., M. (halb und halb); 2) a. (Sportspr., bes. [Bd. 3, S. 176] Fußball) «Halbzeit» — an der éischter M. woren eis besser; b. (beim Tanz) «erste Runde».
Much(el) (-x-) männlicher Vorname zu Méchel (s. d.).
Muck F.: 1) «Abneigung, Widerwille, feindliche Gesinnung» — ech hat deen op der M. (mochte ihn nicht); 2) «heimliche Angst» — ech hat déi Strooss ëmmer op (an) der M. (Gösdorf: Muckt — hatte immer eine heimliche Angst diese Straße zu begehen, wegen einer unbestimmten Gefahr); 3) «Laune» — geet een da kucken, da kréien se hir Mucken (Gonner, Prairieblummen) — deen huet séng Mucken — cf. Napp, Naupen.
muck Adv. zu mucksen (s. d.) — en huet emol nët m. gesot (er wagte nicht, sich zu rühren oder ein Wort zu sagen) — cf. aps.
Muckefuck M.: «schlechter Kaffee» — dafür auch: Schluutchen, Schladderi, Schikriswaasser, Eilesääch (s. d.).
muckelen trans. Verb.: «liebkosen».
Muckert M.: «Duckmäuser» — 't as esou e M., deen heemlech d'Fauscht an der Täsch (am Sak) mécht an nët sou kéng as fir d'Maul opzedongen, wann et gëlt.
mucksen (lok.: mocksen) refl. (manchmal intr.) Verb.: «sich rühren» — en huet (sech) de ganzen Dag nët méi gemuckst, wéi e Streech kritt hat (er hat den ganzen Tag nicht mehr gewagt sich zu rühren) — drohend: nun nët gemuckst!
Muddel M.: 1) lok. Var. zu Middel (s. d.); 2) «Fetzen» — 't as Huddel (s. d. sub 1) a M. — 't as Kuddel a M. — cf. Kuddelmuddel; 3) «liegende Vogelmiere» (C) — cf. Morrel sub 2).
mud(d)elen trans. Verb.: 1) «herausputzen, aufdonnern» — wéi kënnt hatt do gemuddelt — s. vermiddelen; 2) «in lockerm Boden buddeln» — ech hun an de Gromperestäck gemuddelt fir ze kucken, of ewell Grompren do wiren.
muddeleg (lok.: mujheleg) Adj.: 1) «locker» (Ackerboden, bes. nach einem leichten Regen); 2) «lebhaft» (Wb. 06).
Mudder (cf. Ltb. 71 — Brudder) F.: 1) a. «Muttertier» — Raa.: s. sub Hond, Däiwel usw. — e Ridd bäisst keng M. (die Hütebuben behaupten, daß ein Rüde keine Hündin beißt); der Däiwel frësst séng M. nët; b. (triv. u. pej. auf Menschen übtr.): «Mutter» — d'M. huet schonn nët vill gedaagt (schon die Mutter taugte nicht viel) — dat as mer eng schéi (schöne) M. (schlechte Mutter) — 't as gedréchent wéi der Däiwel séng al M. gedréchent huet (Ösl.: von einer Speise, die zu trocken auf den Tisch kommt); c. übtr.: «Ausgangspunkt, Inbegriff» — du bas d'M. vun der Aarbecht — cf. Wuerzel; 2) a. «Gebärmutter»; b. triv. für: Midderchen (s. d.); 3) «Hefe» (Kahmhaut bei Essig, Wein, Viez) — s. Essegmudder; 4) «Schraubenmutter» — eng geckeg (s. d. sub 6) M.; 5) «Bach-, Flußbett»; 6) «Bodenschlamm» — Abl.: Gemudderts N. — Zussetz.: Esseg-, Wäimudder, Huesemudder (Jagdbezirk mit vielen Hasen). | |