| munchaner, munchereen, muncheen Pron.: «mancher» — m. wir nët esou domm gewiescht! — muenchereen denkt alt, wann s d'et och esou gutt häss! — et huet scho m. muenches gemengt! — Schnellsprechreim: wa muencheree wësst, wat muencheree wéier, méich muenéchmol, muenchereen muencherengem méi Éier; do muenchereen nët wees, wéi muenchereen as, gët muenéchmol muencherengem muenéches verwass (MKr Nr. 541).
mu(e)ncherlä, -lee Pron./Adj.: «mancherlei».
mu(e)néchmol Adv.: «manchmal».
Munitioun, Munutioun F.: «Munition» (Schießbedarf) — Mil.: M. ausgin, verdelen — übtr.: en huet all séng M. verschoss (alles vertan, seine Kraft verpulvert, seine Argumente erschöpft) — séng beschte M. verschoss hun (seine besten Argumente frühzeitig vorgebracht haben) — deen huet all séng M. bei de Fraleit verschoss, en daagt näischt méi — da komm mat der M. (spaßh. burschikos: komm mit dem Essen) — ech hat keng M. méi (kein Geld mehr), du wor de Spaass eriwwer.
Munn I M.: 1) «Widerrist» (bes. beim Pferd); 2) «Mähne» — dafür auch: Man.
Munn II F.: 1) «Geliebte»; 2) (lok.: Wiltz) «Kuß» — kréien ech keng M.? (bekomme ich keinen Kuß?); 3) «Vulva».
Munn III (lok. Redingen) F.: «Laune, Stimmung» — bes. in der Ra.: 't as mer nët an der M. (ich habe keine Lust dazu, bin nicht dazu aufgelegt) — wann et him an der M. as, da kriss de wat s de wëlls — cf. eppes am Kapp (s. d. sub 2)d.) hun, eppes stoen hun.
munnech — s. munch.
Munnefell N.: «Zwerchfell».
munnen intr. Verb.: «dünken» — s. gemunnen.
Munnéng (Pl. Munnéngen — Bœven: Munjen, Bauschleiden: Munneg, Pl. Munnegen und Munnigen, Gilsdorf: Munnige, Echt.: Moanijhe, Pl. Moanijhen, Moaningen, Wiltz: Moanichen, Nösl.: Maanjen (Sg. und Pl.), Ga: Munneg, Pl. Munnegen, Munnéchen) F.: «kirchliches Heiratsaufgebot» — déi éischt, zweet, drëtt M. — et sin dräi Munnénge matenee gaangen — si hun haut déi éischt M. kritt — si sin an de Munnéngen — d'Brautleit sollen nët an der Mass sin, wou hir Munnénge gin — déi éischt M. wor ewell gaangen, du hun s'opgestéckt — haut hun se déi lescht M. kritt, e Mëttwoch gi se bestuet — Folkl.: dem Pfarrer wurde früher als Entgelt für das Heiratsaufgebot ein Stück Fleisch vom Broschtkär (s. d.) und ein Kranz Kuchen übergeben; in den Kirchenweistümern steht diese Gabe dem Pfarrer nur beim Hochzeitsfest zu.
Munnerëf, Munrëf (heute meist das schriftsprachliche: Mondorf vorgezogen) ON.: «Mondorf» — Dorf und Gemeinde Mondorf, Kanton Remich — 527 — die Dorfbewohner unterscheiden: d'Duerf und das Badeviertel, daher auch: Bad Mondorf (nach den dort erbohrten Thermalquellen) — ech gin op M. an de Bad, an d'Kur — dazu: Munnerëfer Waasser N.: «Heilwasser der Thermalquellen von Bad-Mondorf».
Munnes F.: 1) «Katze» (Ammenspr.); 2) «Vulva» — cf. Munn II sub 3), Munni. [Bd. 3, S. 182]
Munni I F.: 1) «Katze» (Ruf- und Kosename, auch: Minnimais-chen — Ammenspr.); 2) «Küßchen» — cf. Munn II sub 2); 3) — s. d. vor. sub 2).
Munni II M.: 1) «Zuchtstier»; 2) übtr.: «grober Kerl».
Munrëf ON.: 1) — s. Munnerëf; 2) «Menufontaine» (Dorf der belgischen Provinz Luxemburg bei Fauvillers) — dafür auch: Munerhof.
Munsebunsel F.: 1) «kleine Glaskugel zum Knickerspiel» (diente früher als Verschluß der Limonadeflaschen — cf. Aga(t)); 2) (lok.) «Hagebutte» — auch: Muselbusel.
Munz M.: 1) «Pansen der Wiederkäuer»; 2) (lok.: Kanton Wiltz) «Minze, Pfefferminze» — cf. Manz, Peffermënz.
Munzefrësser M.: «Schimpfwort für die Einwohner aus Clausen» (s. d.).
Munzgefaach N.: «Pansen, Teil des Rindermagens».
Munzen I ON.: «Munshausen» — Dorf und Gemeinde Munshausen, Kanton Clerf — 62.
Munzen II Pl. M.: 1) — s. Munz sub 1); 2) — s. Munzefrësser — déi Clausener M.
Munzermaart M.: «Markt in Munshausen» (der einzige Fohlenmarkt des Landes wurde in Munshausen am 3. November abgehalten).
Mupel M. — in der Ra.: engem de M. maachen (jem. die Backen zusammendrücken).
Mupp (Pl. Muppen, spaßh.: Mipp, Dim. Mippchen — s. d.) M.: 1) «(kleiner) Hund, Mops» — wiem säi M. as dat do?; übtr.: 2) a. «Griesgram» (Schimpfwort) — du ellene M. — sou e M., en huet kee gutt Wuert fir keen — du gräissleche (häßlicher) M.; b. «rücksichtsloser, verkommener Mensch» — e M. as deen, deen e Meedche sëtze léisst (der ein Mädchen sitzen läßt) — Ra.: e M., en Tock an en Hond, hu sech nach ëmmer zesumme fond.
Mupp(ches)saach F. — in der Ra.: en huet M. (er hat ein sorgloses Leben).
Muppeschank F.: «etwas Gutes, Vorzügliches».
Mup(p)a (Mosel: Moppi) M.: «spaßhafter Personenname» — de Jauka an de M. (Typen im Volkswitz) — früher Hausname in Diekirch: a Muppas.
mupp(ëss)eg Adj.: 1) «mürrisch, unfreundlich» — 't as m. beim Noper (es herrscht eine gereizte Stimmung beim Nachbarn); 2) «unmoralisch» — dazu: Mupp(ëss)egkät F.: «üble Laune, schlechtes Verhalten, schlechter Charakter» — deen huet ewell all Muppëssegkäten hannert sech (Grobheiten, Ehrlosigkeit).
muppen intr. Verb.: «murren, mürrisch sein» — cf. motzen.
Muppes M.: 1) — s. Mupp sub 1) und 2); 2) «dicker, grober, dummer Mensch» — spöttisch: den Zerjhant M.
muppsat — s. puppsat.
Murjhel F. — s. Mujhel.
Murjhelchen F.: (lok.: Vianden) «schwächliches, törichtes Frauenzimmer».
Murri 1) männlicher Vorname zu: Moritz (s. d.); 2) weiblicher Vorname: «Marianne» — cf. Mariann.
Mouche (wie frz.) F.: 1) «(künstliche) Mücke» (Sportfischerei) — mat der M. fëschen; 2) a. «Lederkuppe des Billardstockes» — d'M. kräilen (kräiden — die Lederkuppe mit Kreide einreiben); b. «Lederknopf an der Florettspitze»; 3) «Zwickelbärtchen an der Unterlippe, neuerdings auch an der Oberlippe» — cf. Méck sub 3)a.; 4) «Schönheitspflästerchen»; 5) «schwarzer Punkt im Zentrum der Schießscheibe»; 6) «Pferdename».
Mouchard (wie frz., Ton: 1) M.: «Spitzel» — de M. spillen. | |