nenneswäertnenninepelegnepelenGenepelsneperenGenepersneperlechNepomukNepotissemNeppernergelenGenergelsNervNervositéitNerwe(n)-nerwe(n)-NerwendokterNerweféiwernerwekrankNerwekränktNerwesaachnerwegnerwéis, nervösnerwen, näerwenNerz, NäerzNerzmantelNësch(t)NëschtkampNëschelnëschelen, nëscheren, nëspelen, nëstelenGenëschelsnëschelegneschtNécessairenëspelenGenëspelsNëss-chenNëss-NëssbranntewäinNëssheckNëssknackerNëssknéckerNësskréckNësskräckNësskréckNësskuchNëssmaartNësssakNëssschockelaNëssuelegNësszaangNësser(t)NesselsféiwernëstelenNëstelerNësteleschnëtnët an nëtnett(ches)NëttelnëttenNetti, Nettéi, NettchennettoNetznetzegnetzenNetz-NetzdëppchenNetzschosselnetzlechnëtz(e)lechNëtz(e)lechkät, -keetNetztneutralNeutralitéitNeveuNëwiNévralgieNëvraljhiniméinimmer, nëmmernickNick(i), Nickichen, Nick(e)la, Nickel(chen), Nicks, Nico, NicolasNickertenniddennidderNidder-nidder-nidderaanwennidderälternidderbeessleknidderbéiennidderbrëllennidderdonwennidderdréckennidderdréckennidderfalennidderfälen | nenneswäert Adj./Adv.: «nennenswert» (meist neg. gebraucht) — sou eppes as nët n. — höfliche Antwort: merci, fir Är Hëllef — och! et war nët n. — s. auch unter: nennen.
nenni (lok.: nanni — Ösling) — s. nän.
nepeleg (lok.: neepleg, näpleg) Adj.: «gespreizt, geziert, unnatürlich».
nepelen refl. Verb.: «sich anbiedern, sich einschmeicheln» — (fällt in der Bed. oft mit dem folgenden Verb zusammen) — Abl.: Genepels (lok.: Genëspels) N. — Zussetz.: bäinepelen refl. Verb.
neperen intr./refl. Verb.: «sich gerne zusammenfinden, zusammenmenkommen, vertraut werden» — Ra.: al Frënn nepere gär (alte Freunde finden sich gerne zusammen) — wéi déi jong Leit bis emol genepert haten (mal vertrauter geworden waren) — so emol, neper dech nët su bei eisem Kätti — Abl.: Genepers N. — dat G. lo muss ophéieren (das häufige Zusammenkommen Liebender muß aufhören) — cf. noperen.
neperlech Adj.: «nachbarlich, behilflich, freundschaftlich».
Nepomuk Name — s. Bommenzinnes.
Nepotissem M.: «Nepotismus».
Nepper M.: «Bohrer».
nergelen (nεrjələn — auch in hd. Lautung: nörgelen) intr. Verb.: «nörgeln» — Abl.: Genergels N.
Nerv (Pl. Nerwen, Nösl.: Niärref, Pl. Niärrwen, lok.: Nerref) M.: 1) «Nerv» — hie klot mat de Nerwen, en huet et un de Nerwen, mat de Nerwen ze din (er ist nervenkrank) — looss der den N. déiden, wann s de der den Zant rappe léiss (den Zahnnerv betäuben) — dee Kaméidi geet mer sou lues op d'Nerwen (dieser Lärm wird mir allmählich lästig, stört mich) — du gees mer op d'Nerwen (bringst mich in Wut) — dien huet Nerwen — hien huet keng Nerwen (er ist nicht leicht aus der Fassung zu bringen) — en huet d'Nerwen am Fett leien — Nerwen wéi Tramsschinnen, wéi aus Stol (starke Nerven) — [Bd. 3, S. 210] ech si mat den Nerwen um Enn, om Hond — méng Nerwe si kapott — do muss ee schons Nerwen hun! — unwilliger Ausruf: méng Nerwen! — hues du iwwerhaapt Nerwen?; 2) «Sehne» (eig. Armmuskel) — wat hues du e puer Nerwen (sehnige, starke Armmuskeln) — deen huet Nerwen wéi Wissbaamsseler; 3) (Druckerspr.) «Schnüre, auf welche ein Buch auf der Heftlade genäht wird, die Nervüre im Rücken des Buches».
Nervositéit F.: «Nervosität» — e lieft nët méi vun (elauter) N.
Nerwe(n)-/nerwe(n)- -dokter M.: «Nervenarzt»; -féiwer N.: «Nervenfieber» (Typhus); -krank Adj.: «nervenkrank»; -kränkt F. — s. -féiwer; -saach F.: «Nervenschwäche, -erkrankung» — dafür auch: eng Saach vun den Nerwen.
nerweg Adj.: 1) «sehnig»; 2) (lok.) «nervös».
nerwéis, nervös Adj.: «nervös» — maach mech nët n. — de Motor vun eisem neien Auto as méi nervös wéi dee vun deem alen.
nerwen, näerwen trans. Verb.: «plagen» — d'Leit n.
Nerz, Näerz M.: «Nerz» — cf.: Vison — dazu: Nerzmantel M. — wie hd.
Nësch(t) (Pl. Nëschen) F.: «Nisse» — s. Nass.
Nëschtkamp M.: «Staubkamm» — cf. Laiskamp.
Nëschel F.: «Scheuklappe» (Pferdegeschirr) — cf. Scheilieder.
nëschelen, nëscheren, nëspelen, nëstelen Verb.: 1) refl.: «sich einschmeicheln, anschmiegen» — kuck, wéi dat Klengt sech bei d'Mamm nëschelt — wat hien sech un hatt nëschert! (an sie heranrückt, sich bei ihr einzuschmeicheln sucht, sich dienstbar macht) — Abl.: Genëschels N.: a. «das Einschmeicheln» — ech froe mech wuerop dat G. elo aus geet?; b. «Getuschel» — héier, wat hues de do fir e G.? — Zussetz.: bäinëschelen — cf. nepelen, neperen, moschelen; 2) intr.: «nesteln» (Wb.06); 3) «nachsuchen, herumstöbern» (Ga); 4) — s. annëschtelen, genëschelt.
nëscheleg Adj.: «einschmeichelnd».
nescht † — s. näischt.
Nécessaire (wie frz., Ton: 1 u. 3) M.: «Etui mit Utensilien, Instrumenten zu verschiedenem Zweck und Gebrauch» (etwa Toilette, Näharbeiten, zum Schreiben, für die Reise, Verbandszeug usw. — vereinzelt entstellt zu: en écessaire).
nëspelen — s. nëschelen — Abl.: Genëspels — Zussetz.: bäinëspelen (s. d.) — cf. nepelen.
Nëss-chen (Pl. Nëssercher) F.: 1) Dim. von: Noss (s. d.); 2) «Nuß des alten Perkussionsgewehrs».
Nëss- (Pl. von Noss — die meisten Komp. auch mit dem Sg. gebildet, s. Noss) -branntewäin M.: «auf unreife Früchte des Walnußbaumes angesetzter Branntwein» (um einen gewissen Geschmack zu erzeugen, dient in der Volksmedizin gegen Magenschmerzen); -heck F.: «Haselnußstaude» — de Bierg steet voller Nësshecken; -knacker M.: «Nußknacker» — s. -kréck sub 1); | |