nergelenGenergelsNervNervositéitNerwe(n)-nerwe(n)-NerwendokterNerweféiwernerwekrankNerwekränktNerwesaachnerwegnerwéis, nervösnerwen, näerwenNerz, NäerzNerzmantelNësch(t)NëschtkampNëschelnëschelen, nëscheren, nëspelen, nëstelenGenëschelsnëschelegneschtNécessairenëspelenGenëspelsNëss-chenNëss-NëssbranntewäinNëssheckNëssknackerNëssknéckerNësskréckNësskräckNësskréckNësskuchNëssmaartNësssakNëssschockelaNëssuelegNësszaangNësser(t)NesselsféiwernëstelenNëstelerNësteleschnëtnët an nëtnett(ches)NëttelnëttenNetti, Nettéi, NettchennettoNetznetzegnetzenNetz-NetzdëppchenNetzschosselnetzlechnëtz(e)lechNëtz(e)lechkät, -keetNetztneutralNeutralitéitNeveuNëwiNévralgieNëvraljhiniméinimmer, nëmmernickNick(i), Nickichen, Nick(e)la, Nickel(chen), Nicks, Nico, NicolasNickertenniddennidderNidder-nidder-nidderaanwennidderälternidderbeessleknidderbéiennidderbrëllennidderdonwennidderdréckennidderdréckennidderfalennidderfälen-felenniddergankniddergeheiennidderhalenNidderhät-heetnidderjäiz-jësesnidderjäizennidderkäejhen(g)-keejhen(g) | nergelen (nεrjələn — auch in hd. Lautung: nörgelen) intr. Verb.: «nörgeln» — Abl.: Genergels N.
Nerv (Pl. Nerwen, Nösl.: Niärref, Pl. Niärrwen, lok.: Nerref) M.: 1) «Nerv» — hie klot mat de Nerwen, en huet et un de Nerwen, mat de Nerwen ze din (er ist nervenkrank) — looss der den N. déiden, wann s de der den Zant rappe léiss (den Zahnnerv betäuben) — dee Kaméidi geet mer sou lues op d'Nerwen (dieser Lärm wird mir allmählich lästig, stört mich) — du gees mer op d'Nerwen (bringst mich in Wut) — dien huet Nerwen — hien huet keng Nerwen (er ist nicht leicht aus der Fassung zu bringen) — en huet d'Nerwen am Fett leien — Nerwen wéi Tramsschinnen, wéi aus Stol (starke Nerven) — [Bd. 3, S. 210] ech si mat den Nerwen um Enn, om Hond — méng Nerwe si kapott — do muss ee schons Nerwen hun! — unwilliger Ausruf: méng Nerwen! — hues du iwwerhaapt Nerwen?; 2) «Sehne» (eig. Armmuskel) — wat hues du e puer Nerwen (sehnige, starke Armmuskeln) — deen huet Nerwen wéi Wissbaamsseler; 3) (Druckerspr.) «Schnüre, auf welche ein Buch auf der Heftlade genäht wird, die Nervüre im Rücken des Buches».
Nervositéit F.: «Nervosität» — e lieft nët méi vun (elauter) N.
Nerwe(n)-/nerwe(n)- -dokter M.: «Nervenarzt»; -féiwer N.: «Nervenfieber» (Typhus); -krank Adj.: «nervenkrank»; -kränkt F. — s. -féiwer; -saach F.: «Nervenschwäche, -erkrankung» — dafür auch: eng Saach vun den Nerwen.
nerweg Adj.: 1) «sehnig»; 2) (lok.) «nervös».
nerwéis, nervös Adj.: «nervös» — maach mech nët n. — de Motor vun eisem neien Auto as méi nervös wéi dee vun deem alen.
nerwen, näerwen trans. Verb.: «plagen» — d'Leit n.
Nerz, Näerz M.: «Nerz» — cf.: Vison — dazu: Nerzmantel M. — wie hd.
Nësch(t) (Pl. Nëschen) F.: «Nisse» — s. Nass.
Nëschtkamp M.: «Staubkamm» — cf. Laiskamp.
Nëschel F.: «Scheuklappe» (Pferdegeschirr) — cf. Scheilieder.
nëschelen, nëscheren, nëspelen, nëstelen Verb.: 1) refl.: «sich einschmeicheln, anschmiegen» — kuck, wéi dat Klengt sech bei d'Mamm nëschelt — wat hien sech un hatt nëschert! (an sie heranrückt, sich bei ihr einzuschmeicheln sucht, sich dienstbar macht) — Abl.: Genëschels N.: a. «das Einschmeicheln» — ech froe mech wuerop dat G. elo aus geet?; b. «Getuschel» — héier, wat hues de do fir e G.? — Zussetz.: bäinëschelen — cf. nepelen, neperen, moschelen; 2) intr.: «nesteln» (Wb.06); 3) «nachsuchen, herumstöbern» (Ga); 4) — s. annëschtelen, genëschelt.
nëscheleg Adj.: «einschmeichelnd».
nescht † — s. näischt.
Nécessaire (wie frz., Ton: 1 u. 3) M.: «Etui mit Utensilien, Instrumenten zu verschiedenem Zweck und Gebrauch» (etwa Toilette, Näharbeiten, zum Schreiben, für die Reise, Verbandszeug usw. — vereinzelt entstellt zu: en écessaire).
nëspelen — s. nëschelen — Abl.: Genëspels — Zussetz.: bäinëspelen (s. d.) — cf. nepelen.
Nëss-chen (Pl. Nëssercher) F.: 1) Dim. von: Noss (s. d.); 2) «Nuß des alten Perkussionsgewehrs».
Nëss- (Pl. von Noss — die meisten Komp. auch mit dem Sg. gebildet, s. Noss) -branntewäin M.: «auf unreife Früchte des Walnußbaumes angesetzter Branntwein» (um einen gewissen Geschmack zu erzeugen, dient in der Volksmedizin gegen Magenschmerzen); -heck F.: «Haselnußstaude» — de Bierg steet voller Nësshecken; -knacker M.: «Nußknacker» — s. -kréck sub 1); -knécker M.: «Eichhörnchen» — s. Kawächelchen; -kréck, -kräck I F.: 1) «Nußknacker»; 2) übtr.: «alte, hagere Frau»; -kréck II M.: «Tannenhäher» (Nucifraga caryocatactes); -kuch M.: «Nußölkuchen» (früher für die Kinder ein Leckerbissen aus ausgepreßten Trebern von Nüssen, süßherb) — Péiter, N. (scherzhafte Anrede an einen gutmütigen, naiven Menschen — C); -maart M.: «Nußmarkt» (in Vianden); -sak M. — in der Ra.: een zerschloen ewéi en N. (arg durchprügeln) — (cf. sub Nëssert); -schockela M.: «Nuß-Schokolade» — eng Tablett, e Stéck N.; -ueleg M.: «Nußöl»; -zaang F.: «Nußknacker» — s. -kréck I.
Nësser(t) M.: «Walnußbaum» — amerikanesche N. (schwarzer Walnuß baum — fälschlich «Hickory» genannt — Juglans nigra) — s. Hakernësser(t) — Ra.: een zerschloen ewéi en N. (cf. Nëss-sak) — cf. Bengel sub 1).
Nesselsféiwer N. — s. Brennesselsféiwer. | |