OuschterblummOuschterbotzOuschterburOuschterdagOuschterdënschtegOuschterfeierOuschterfeierOuschterfeierdegOuschtergaassOuschterhamOuschterhuesOuschterkäerzOuschterlämmchenOuschterluzeiOuschterlazeiOuschtermassOuschterméindegOuschtermountOuschterschellOuschtersonndegOuschtervakanzOuschterwochOuschterzäitouseleg, ousselig, ouselzeg, oselegOusterfiiss-chenOuval, Ovalouwal, (h)ouwaleg, ovalOuwéngenOuwerOuzOuzlaachouzen, ouenovalOvatiounOwebroutOwebroutskuerfOwendOwendiessenowesOwes-OwesappellOwesbroutOwesdrëppOwesdronkOweskaschtOweskéisOwesklackOwescour(en)OwesmassOwesschichtOwesschoulOwessonnOwesstärOwesstonnOwesstrachowerOwidommOzOz-OzbiddenOzmillenozenOxekrutziusplooschterAuxerroisoxydéierenOxygèneoxygenéierenpaPaPasPas-du-toutPaangech, Pangkech, Pangkuch, Pangkouch, Panech, Pan(e)kuchPaartPaartPaartPaartegeldPaaschenterhaffpaassPabeier, Pobeier, PopeierPabeierenGepabeiersPabeier-Pobeier-PabeierbiergPobeierbiergPabeierblummPobeierblummPabeierbuttéckPobeierbuttéckPabeierfabrekPobeierfabrekPabeierfabrekPobeierfabrekPabeiergeschäftPobeiergeschäftPabeiergeschäftPobeiergeschäftPabeiermesserPobeiermesserPabeiermillen | -blumm F.: «Osterblume» — bes.: a. «gelbe Narzisse» (Narc. pseudonarcissus); b. «gemeine Küchenschelle» (Pulsatilla vulgaris) — dafür auch: Maanskraut; -botz F.: 1) «Osterputz» — (gründliches Reinigen der Wohnung) — dafür auch: grouss Botz; 2) «Osterbeichte» (spaßh.); -bur M. — vereinzelter Flurname; -dag M.: «Ostersonntag» — rouden O. — wäissen O. (Sonntag nach Ostern) — Ra.: Ribbe bis Krëschtdag, Äppel bis O., Medercher, déi an d'drësseg gin, ronschleg a verdrësslech sin — Kinderreim: (das Huhn gackert) dick, dick, dak, muer as O.; -dënschteg M.: «Dienstag nach Ostern»; -feier I N. «Osterfeuer» (Feuer, das am Karsamstagmorgen gesegnet und an dem die Osterkerze angezündet wird); -feier II F.: «österliche Auferstehungsfeier»; -feierdeg M. Pl.: «Osterfeiertage» (Ostersonntag und Ostermontag); -gaass F.: «Gasse in Greiveldingen»; -ham F.: «Osterschinken, hieß häufig der gepöckelte, getrocknete Schweinekamm» (C) — cf. Jud(d) I; -hues (lok. auch Ton: 3 — Dim. -hies-chen) M.: 1) «Osterhase» — dafür auch nur: den Hues, den Hieschen; 2) (lok. das Dim.) «Kosewort für das Kleinkind» — s. Hues sub 2); -käerz F.: 1) «Osterkerze» (Kerze, die am Karsamstag beim Weihwassersegnen geweiht wird und während der österlichen Zeit in der Messe bis zum Evangelium von Christi-Himmelfahrt an der Evangelienseite des Altars brennt) — spaßh.: deem war beim Defen d'O. op de Kapp gefall (von einem Kahlköpfigen, der einen eigenartig geformten Schädel hat); 2) «Königskerze» (Verbascum thapsiforme) — s. Kinnekskäerz; -lämmchen N.: «um Ostern geborenes Lamm»; -luzei, -lazei F.: «gemeine Osterluzei» (Aristolochia clematitis) — Volksmed. gebraucht als Heilmittel bei Viehkrankheiten; -mass F.: «feierliche Messe am Ostersonntag»; -méindeg M.: «Ostermontag» — cf. Éimaischen; -mount M.: «Ostermonat» (März); -schell F. — s. -luzei; -sonndeg M.: «Ostersonntag» — den zweten O. (Sonntag nach Ostern) — dafür auch: wäiss(en) Ouschteren, wäissen Ouschterdag; -vakanz F.: «Osterferien»; -woch F.: 1) «Karwoche»; 2) «Woche nach Ostern»; -zäit F.: 1) «Zeit um Ostern»; 2) (im kirchlichen Sinne) «zur Erfüllung der Osterpflicht festgesetzte Zeit» — dafür auch: éisterlech Zäit.
ouseleg, ousselig, ouselzeg, oseleg, (Nösl.: uselig — für Echternach veraltet) Adj.: «schmutzig» (eigentl. und übtr.) — sou ent ouselzegt Déngen — wat féiert deen o. Rieden — sou eppes Ouselzeges hues de nach nët gesinn — cf. ausselech.
Ousterfiiss-chen M.: «Pfiffikus» — cf. Lauschterfiiss-chen.
Ouval, Oval N. und M.: «Oval».
ouwal, (h)ouwaleg, oval Adj.: «oval» — d'Bidden as (h)ouwaleg (Rundwölbung, Bauchung, elfter Stich) oder längs-oval (Bauchung, dreizehnter Stich — Tockert: Winzersprache, Annuaire 1928, S. 79).
Ouwéngen (Nösl.: Ouwiën, lok. Grevenmacher: Owëgen) Pl.: «Umstände» — s. Uwoën.
Ouwer (Nösl.) N.: «Ufer» — s. Uw(w)er.
Ouz M.: «Aas» — e sténkt wéi en O. — s. Oz sub 4).
Ouzlaach (lok.: Remich) F.: «früherer (toter) Nebenarm der Mosel» — dafür auch: Päerdsmusel (s. d.).
ouzen, ouen intr. Verb.: «oho sagen, sich wundern» — du brauchs nët sou domm ze o., du weess gutt wat ech mengen.
oval — s. ouwal.
Ovatioun F.: «Ovation» — eng O. virum Palais.
Owebrout N.: «Vesperbrot» — cf. Ombrout.
Owebroutskuerf M.: «Deckelkorb mit Henkel zum Hinausbringen des Vesperbrotes» — cf. Ombroutskuerf.
Owend (älter: Owecht, Owicht — s. LSA Karte 97 — Pl. Owenter) M.: 1) «Abend» — géint den O. neben: géint O., géint der O. — et gët esou lues O. — zans ëm den O. — e Freideg (den) O. (Freitag abend) — e Samschdeg z'O., ze O., zen O. (Samstag abend) — gëschter, gëscht (den) O. (gestern abend) — ech kommen där Owenter een — den Owend sin ech do — mar z'O. neben mar den O., Nösl.: muarren O. — als Gruß: gudden [Bd. 3, S. 302] O., verkürzt zu: Nowend — lok.: deen huet ewell laang kee gidde Muergen a kee gidden Owicht fir is méi (grüßt uns schon lange nicht mehr) — e gemittlechen, e schéinen O. (Abendunterhaltung) — jidd(er) O. — tëscht O. an Nuecht; 2) «Westen» — d'Stéck as nom O. geleën — dat (Stéck) läit ënner O. (Ggs.: op fréi Muergen) — Zussetz.: Braut-, Bräitjemanns-, Familjen-, Feier-, Hellger-, Hären-, Kälen-, Kaarten-, Summer-, Wanterowend.
Owendiessen (lok.: Lux.-Stadt) N.: «Abendessen» — dafür meist: Nuechtiessen (s. d.).
owes Adv.: «abends» — Wetterregel: o. rout, muerges gout, o. bleech, muerges Seech — o. giel, muerges schiel — Spw.: o. nët schlofen a muerges nët op, faul, liddreg a glott — Zus.: kee Gott a kee Gebott — iron.: hie steet nëmmen o. fréi op (er hat abends den guten Vorsatz zum Frühaufstehen) — hien huet o. säi Kont (er ist abends abgearbeitet, todmüde, auch: er ist abends stets betrunken) — o. erausgoen — en as o. ëmmer spéit eraus (abends spät unterwegs) — da's vill ze schwéier fir o. (vom Essen gesagt) — all owes (jeden Abend);
Owes- -appell M.: «Abendappell» (Mil.); -brout N. — s. Owebrout; | |