LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Palto(s)knapp bis Panech (Bd. 3, Sp. 310b bis 311b)
 
-knapp M.: «Jackenknopf»; -fudderduch N.: «Jackenfutter»; -rewär M.: «Jackenaufschlag» — frz. revers; -täsch F.: «Jackentasche» — déi bannenzeg P. (innere Jackentasche); -zéier M.: «Einschmeichler».
 
paltongen trans. Verb.: «mit einer Jacke versehen» — hien as nei gepaltongt — Abl.: Gepaltongten M. — et as där Gepaltongter een (zur Zeit als die meisten Bauern noch Kittel trugen, galt das Jackentragen als vornehm).
 
Palz F.: «Pfalz» — cf. Pälzer.
 
Palzem, Polzem, Puelzem ON.: «Palzem» — Dorf an der lux.-deutschen Grenze, Regbzk. Trier.
 
Pampel-mouss, -muss, Pompelmuss, Papelmuss F.: «Pampelmuse» — dazu: Pampelmouse-, -mussgebääss N.: «Pampelmusengelee»; P.-jus (jus wie frz.) M.: «Pampelmusensaft». [Bd. 3, S. 311]
 
Pampelmännchen M. — s. Bampelmann, Hampelmann.
 
pampelens. bampelen.
 
Pampili, Pampill, Pampuljen (Sauer: Pampiljen) F.: «Pappel» — cf. Pëppel.
 
Pamplün F.: «Pampelmusenbaum» (Citrus decumana — Wb.06).
 
Pamprell (Ton: 2) F.: «gelbe Narzisse» (Narcissus pseudonarcissus).
 
Pan (Ösl.: Pann) F.: 1) «Pfanne» — eng äerde, bleche, eise, koffer P. — d'P. as verbrannt (durchgebrannt, darin bereitete Speisen brennen daher leicht an) — sou gët an der P. (auch: sou gët de Bräi) geréiert (in Uhrzeigerrichtung, auch übtr.: nach der gewohnten Art und Weise) — en Ä an der Pan (Spiegelei) — Raa.: d'P. klaken (s. d. sub 3) — déi kleng P. an déi grouss schloen ( a. alles aufbieten, was das Haus vermagb. es sich gut sein lassen) — engem d'Är an d'P. schloen (zum Zeichen, daß jem. als Freier genehm ist — dagegen: de Paangech (s. d.) gebak kréien — abgewiesen werden — cf. Noss) — en as drun wéi d'P. an der Fuesent (s. d. sub 1) — e vergeet wéi de Gréif (s. d. sub 1) an der P. — deen huet eng mat der P. kritt (er ist nicht recht bei Trost) — een op der P. (Pännchen) hun (das Bedürfnis haben einen Bauchwind streichen zu lassen) — Spw.: besser e Gif an der P. wéi en Hiecht am Weier (besser den Sperling in der Hand als die Taube auf dem Dach) — hiirt Kleed huet eppes un der Pan geloosst (sie hat sich in der Küche geschwärzt); 2) «Zündpfanne» — cf. Pännchen sub 2) — Zussetz.: Aasch-, Bett-, Kuche-, Kranze-, Pangkuchs-, Taartepan; 3) «Schöpfgefäß» (beim Keltern gebraucht) — cf. Boll, Schäff, Schäffel, Schwéngspan.
 
Pane- -bräi M. (lok.: Panebraiche) — im Kinderspiel: P. maachen (die Hände der verschiedenen Mitspieler werden reihum aufeinander gelegt, die zu unterst liegende Hand herausgezogen und wieder oben hin gelegt — im Nösl. heißt dieses Spiel: Pankich baachen); -brittchen (lok.: Vianden — zu Brot — Braten) M.: «Schweinefilet»; -brout N.: «Pfannenbrot» (im Ggs. zu Brot aus Brotkörben); -fëscher M.: «unsportlicher, nur auf das Fangen vieler Fische (auch untermaßiger) erpichter Fischer»; -flécker M.: 1) «Pfannenflicker» (abfällig für Blechschmied, Spengler); 2) «zotiges Lied»; -jeër M.: «Aasjäger, Schießer»; -stäerchen, -stäerz(el)chen, -stéch, -stéisser(chen), -wappertchen, -wippchen, -wippert, -wuppert M.: «Bachstelze» (Motacilla) — cf. Baachstäerzchen — dafür auch: Jappmännchen (Eschweiler/Wiltz), Wippwapp, Wipperche (Esch-Sauer), Neol. Baachstelz — giele P. (Viehstelze — M. flava) — groe, bloe, wäisse P. (Bachstelze — Motacilla alba) — Wanterp. (Gebirgsstelze — Motacilla cinerea) — en huet Been ewéi e P. (sehr dünne Beine).
 
Panade (wie frz.) F.: «Brotsuppe».
 
Panama, Panamashutt M.: «Panamahut, Hut aus feinem Stroh».
 
Panam(a)s- -holz N.: «Panamholz»; -schiel F.: «Panamaschale» (Quillaja saponaria — früher zum Waschen feiner Stoffe und empfindlicher Farben gebraucht).
 
Panari (Ton: 2. u. 3) M.: «Nagelgeschwür» — dafür meist: Ëmlaf (s. d.), rosene Wurem.
 
Panasch (Ton: 2) M.: «Helmbusch, Federbusch» — hien huet mat P. gewonnen (mit Glanz) — frz. panache.
 
Panaché (wie frz.), Panaschee (Ton: 3) M.: «Bier oder Wein mit Sprudel».
 
panaschéieren intr. Verb.: «panaschieren» — dazu: Panachage (wie frz.) M.: «Panaschierung».
 
panaschéiert Verbadj.: «panaschiert, buntfleckig» — panaschéierte Liguster.
 
Pand (Pl. Pänn, Pänner — Echt.: Peen) M. und N.: «Pfand» — op P. léinen (auf Pfand leihen) — wat gës de mer fir mäi P.? (Frage des Finders an den Verlierer, damit dieser den Verlust merken soll) — si hu P. gespillt (Pfänderspiel) — e P. aléisen (einlösen) — Zussetz.: Ënnerpand.
 
Pandouer (lok.: Pandu(e)r) M.: 1) «Pandur» (mit der Nebenbedeutung der Grausamkeit) — e frësst, flucht, säift wéi e P. — si hausen ewéi d'Pandoueren — P. maachen (die ganze Schüssel leeren); 2) «Art Kartenspiel»; 3) «eßbare Platterbse» (Lathyrus sativus) — dafür auch: Dompouer, Domporen, Kächer II, Lënjhouer, Lëns(j)ouer, Lenzonen.
 
Panech M. — s. Paangech.

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut