PappPappaPappe(n)-PappendälPappendeelPappendagPappejongPappekandPappemeedchenPappegei, Papagei, Poppegei, PoppegiPappenheimerPaperassepapperegpapper-lapp, -lapapp, -lappa, -lapaaPartPaartPar, PorPar-Por-ParbuchPorbuchPardéngschtPordéngschtPargaartPorgaartParguttPorguttParhausPorhausParhärPorhärParkandPorkandParkiirchPorkiirchParkiirfechtPorkiirfechtParmassPormassParprëssëssiounPorprëssëssiounParregëschterPorregëschterParwiddemPorwiddemParadparadéierenParademarschParadäisParadisParadishuttParaffParaffinParaffinnenuelegParagraphParajhenParalellparalellparaliséierenParalysieParamenteveräinparangonnéierenParenthèseParantäs, ParanteesParapéitParapli, ParapluieParbl(é)i, Parpeli, Prabli, Prapli, Prappeli, Präb(e)li, Paräbbeli, PräpliParaplis-ParaplisblatParaplisblummParaplisduchParaplisgespréichParaplisgestellParaplisgrëffParaplishussParaplisschragParaplisstaangParaplisstännerParasolParaventparatParäisParäisserParäisserpointenPardessusPardongPardonpardonnéieren, pardënnéierenpardutz(ig), pardjëft, -jëss, pardauf(deg)Par(r)éck, PärréckPar(r)écke-Par(r)éckebamPar(r)éckebockPar(r)éckekappPar(r)éckemécherPar(r)éckestännerparéierenParéiers, GeparéiersParesseusepar force | Papp (Pl. Pappen, Päpp — letzteres meist spaß., Dim. Pappa, Pappchen, Pappi(chen), Pappes(chen), Paps(chen) M.: «Vater» — 't as dem (séngem) P. säi Jong (er ist das Lieblingskind des Vaters, auch: er ist dem Vater in allem ähnlich) — du bas dem Papp säi Beschten — 't as de P. ewéi duergespaut, wéi aus dem Gesiicht geschnidden — e gläicht séngem P. wéi eng Drëps Waasser (där aner) — et kënnt säi P. sin (er sieht seinem Vater sehr ähnlich) — dat huet e vu séngem P. — hie kennt säi P. nët méi (er verleugnet seinen Vater, seine Herkunft) — 't as e geléinte P. (Stiefvater) — ech hu säi P. getréischt nach gutt kannt (seinen Vater selig noch gut gekannt) — drohend sagen Kinder: dat son ech méngem P., dat gët méngem P. gesot — en as dem P. säi Jong (weil der Vater eine hohe Stellung hat, wird der Sohn auch begünstigt) — et kënnt him gutt, datt säi P. éier (virun him — früher, eher) op der Welt war — ähnlich: 't as gutt, datt s de däi P. richteg gewielt haats (sein Vermögen, sein Ansehen, seine Stellung kommt dir zugute, ohne ihn wärest du zu nichts gekommen) — et as keng Konscht fir P. ze gin (Vater werden ist nicht schwer) — dat hëlleft dem P. op d'Mamm (Aphrodisiacum) — et duerf een d'Hand nët géint de P. ophiewen — ech gin nët [Bd. 3, S. 314] géint mäi P. — d'Pappe wore Bridder — spaßh.: dat do as näischt fir méngem P. säi Jong (das ist nichts für mich) — 't muss een de Kanner en ale P. versuergen (cf. Kand) — déi halen de P. fir domm (sie halten mich für dumm) — follecht dem P. (folgt meinen Rat) — dat glääft de P. (s. gläwen) — lo geet de P. heem (jetzt gehe ich heim) — Kinderspiel: P. a Mamm spillen — Kinderreim: mäi P. an däi P., déi gin an de Bësch, se fänken e Fësch, wi wa wutsch, wohin sollen wir spazieren gehen, wi wa wutsch! — mit dem Hausnamen verbunden: Schneidesch-, Wonesch-, Milleschpapp — in spaßh. Anreden und Ausrufen: Pabbo!, o Pabbo! o Mammopabbo! (s. d.) — Zussetz.: Grouss-, Schwéier-, Stéi(f)papp (s. d.) — Ammenspr.: Apappa, Gottipapp, Himmelspapp — cf. auch: Vueder.
Pappa M.: «Papa» — dann auch mit folgendem Vornamen, Familiennamen oder Spitznamen: «gemütlicher, alter Herr» — de P. Müller, de P. Klein — cf. frz.: le père X.
Pappe(n)- -däl, M., -deel F.: «väterliches Erbteil»; -dag M.: «Vatertag»; -jong M.: «Knabe, der sich stärker zum Vater hingezogen fühlt als zur Mutter»; -kand N.: 1) «Liebling des Vaters»; 2) «Kind, das sich mehr zum Vater hingezogen fühlt als zur Mutter»; -meedchen N. — s. -kand sub 2).
Pappegei, Papagei, Poppegei, Poppegi M. und F.: 1) «Papagei» — 't as een ewéi eng P., en tuddelt alles no; 2) «aufgedonnerte Frau».
Pappenheimer M. — wie hd. — im Ausdruck: ech kenne méng P.
Paperasse (wie frz., Ton: 3 — Pl. Papperassen) F.: «Papierkram» — si erstécken an der P. — cf. Gepabeiesch sub Pabeier.
pappereg Adj.: «nach dem Vater verlangend» (vom Kind gesagt) — wéi as dat Kand esou p.! — cf. mammereg sub 1).
papper-lapp, -lapapp, -lappa, -lapaa Interj. (abweisend): «nein, durchaus nicht, ich glaube nicht daran, daraus wird nichts» — p. dat stëmmt nët — substantiv.: dat as alles Papperlappa(a) (leeres Gerede, Geschwätz).
Part (wie frz.) F., Paart M. und F.: «Teil, Anteil» — jidderee séng P. — de meeschte P. (meistensteils, der größte Teil) — den eelste Jong huet virof de véierte P. kritt, an du mat deenen aner Kanner gedeelt — ech wëll näischt wéi mäi P. a wat mer rechtes (von rechtswegen) zoukënnt — ech fir mäi P. sin näischt doërëmmer — séng P. as nët déck — äm säi P. halen (zu jem. stehen) — Echt.: en Paart Béicher, en Paart Gehëlz (eine Quantität) — cf. Parti, apaartéi.
Par, Por (phV. Poar, Poër, Echt.: Pouer) F.: «Pfarrei» — eng grouss, gutt, déck, schéi P. (Pfarrei mit viel Einkommen, auch: mit guten Pfarrkindern) — eng kleng, schlecht P. — eng duebel P. (Doppelpfarrei) — den Affer as haut fir d'P. — d'ganz P. (die ganze Pfarrgemeinde) — eng P. versinn (versehen) — wéi wäit geet är P.? (räumliche Ausdehnung) — dat Duerf wor séng éischt P. (er amtierte dort zuerst als Pfarrer) — en hëlt keng P. méi un (der Geistliche nimmt keine Pfarrstelle mehr an) — si sin nët an därselwechter P. (sie haben verschiedene Weltanschauungen) — mat der P. (mit der Pfarrprozession) goen — Ra.: a sénger P. deet en Hellege kee Wonner (s. helleg sub 1) — Spw.: jidderee priedegt fir séng P. (jeder sorgt für sich und die Seinen).
Par-/Por- -buch N.: «Pfarrbuch»; -déngscht M.: «Pfarrgottesdienst»; -gaart M.: «Pfarrgarten, Kirchengarten»; -gutt N.: «Pfarrgut»; -haus N.: «Pfarrhaus» — dafür meist: Paschtouesch-, Härenhaus (s. d. sub 1) — cf. Zären; -här M.: «Pfarrer»; -kand N.: «Pfarrkind»; -kiirch F.: «Pfarrkirche»; -kiirfecht M.: «Friedhof der Pfarrei»; -mass F.: «Hochamt am Sonntag»; -prëssëssioun (lok.: Prëssësspar) F.: «Prozession der Pfarrei» (z. B. zur Oktave nach Luxemburg); -regëschter M.: «Pfarregister»; -widdem M.: «Pfarrgut» — cf. Kiirchewiddem.
Parad F.: 1) «festlicher Aufzug, Parade» — haut as eng P. an der Kasären; 2) (auch: M.) «Aufputz, Prunk» — P. maachen, op de P. goen (von einer Frau, die sich herausputzt — C) — dat as nëmme fir P. ze maachen (zum Staat machen); 3) «Parade» (Fechten).
paradéieren intr. Verb.: «paradieren, stolzieren» — hatt huet mat séngem neien Hutt paradéiert. [Bd. 3, S. 315]
Parademarsch M. — wie hd. — Ra.: engem de P. blosen (jem. gehörig zurechtweisen) — si gin am P.
Paradäis (Osten: Paradis) M.: 1) «Paradies» — wiirs d'am P.! — en as am siwente P. — cf. Himmel sub 2) — wann alles em gutt geréit, dann as en ewéi am P. (fühlt er sich sehr wohl) — ech mengt, ech wir am P.! — et war wéi am P. (es war sehr schön) — dat wor wéi Uedem an Éiv nach am P. woren (vor sehr langer Zeit); 2) «Paradiesapfel»; 3) «Galerie» (Theater — Ga) — cf. Juck sub 4).
Paradis (wie frz.) M.: «Feder des Paradiesvogels als Schmuck für Damenhüte» — dazu: Paradishutt M.
Paraff (Ton: 1 oder 2) M. und F.: «Namenszug» — frz. paraphe.
Paraffin M.: «Paraffin» — dazu: Paraffinnenueleg M.: «Paraffinöl».
Paragraph M.: «Paragraph» — P. elef heescht: looss dech nët erwëschen — no P., laut P. — hie kuckt nëmmen nom P. (nach den gesetzlichen Formen und Vorschriften). | |