|  Passant I M. — wie hd.
Passant II (wie frz.) M.: «Passierzettel, Durchgangsschein» (Ga).
passant (wie frz., Ton: 1) — in der adverb. Ra.: en p. (nebenbei, nebenher).
Passéi, Passéierchen, Passelt F. — s. Passett.
passéieren Verb. A. intr.: 1) «vorbeikommen, -gehen» — ech p. derno erëm (komme später wieder vorbei) — as de Bréifdréier ewell passéiert? — mir sin zu X passéiert — et as geschitt wéi ech grad do passéiert sin — spaßh. Wortspiel: wann Der passéiert, da passéiert Der (wenn Ihr vorbeikommt, sprecht bei uns vor) — loosst mech p. — et war zevill Verkéier, ech konnt nët p.; 2) «zur Untersuchung vorbeikommen, sich stellen» — bas de beim Dokter passéiert? — fir ugestallt ze gin (zur Ernennung), muss de fir d'éischt beim Dokter p.; 3) «angehen, annehmbar sein» — dee Wäi ka p. — 't ka p. (scil.: d'Meedchen); 4) «geschehen, sich ereignen, vorfallen» — cf. geschéien — 't as elo grad passéiert — elo as mir eng Gutt passéiert (ein seltsames, oft auch unangenehmes Ereignis) — maach, datt der keen Affront passéiert! — 't war dem Meedchen eppes passéiert (Folgen eines Fehltritts) — sou eppes konnt (awer) nëmmen dir p.! — wat as dir da passéiert? — wéi konnt dat nëmme p.? — esou eppes as mer a méngem Liewen nach nët passéiert — dat do konnt mir Äfalt nëmme p.; B. trans.: 1) «passieren, durchreisen» — mir hu Metz ewell passéiert (Metz liegt bereits hinter uns); 2) a. «reichen, von Hand zu Hand gehen lassen» — passéier mir emol d'Salz (eriwwer); b. «zuspielen, passen» (Sportspr.) — passéier de Ball dach an hal en nët un — cf. Pass VI; 3) «durchseihen» — d'Mëllech, d'Zopp, d'Britt p. — hues de de Kaffi passéiert? — du muss d'Zopp méi reng p.; 4) «übersteigen, darüber hinausgehen» — et duerf dausend Frang nët p.; 5) «mustern» (Mil.) — eng Front p. (die Front abschreiten); 6) «bestehen» (Prüfung, Examen) — en huet den Exame (mat Auszeechnong) passéiert; 7) «durchgehen» (Gesetz) — d'Gesetz huet d'Chaber passéiert; C. refl.: «entsagen» — ech ka mech dees gutt p.
passéiert Verbadj.: 1) «durchgeseiht» — s. passéieren sub B. 3); 2) angefault, überreif — de Kéis (s. d.) as p.; 3) «schal, abgestanden» (C).
Passéierhummer M.: «Hammer des Pflastersteinhauers».
Passementerie (wie frz. oder wie hd.) F.: «Bortenwirkerei» — dazu: Passementier (wie frz., Ton auf 'en') M.: «Bortenwirker».
passen I trans./intr. Verb.: 1) «passen, passend sein» — Ra.: dat passt wéi d'Fauscht op d'A. wéi der Kou de Suedel, wéi Aasch op Fridderech — déi Faarf passt nët bei gro — dee roude Schal passt gutt (nët) bei dee groe Rack — méng Schlappe passe mer nët (sind nicht maßgerecht oder gefallen mir nicht — s. sub 3) — déi Schong passen nët zesummen (beieneen — diese Schuhe gehören nicht zusammen) — de Stopp passt nët op d'Fläsch — d'Réier p. nët aneneen — déi zwee p. zesummen (sind gleichen Sinnes, gleicher Art, ergänzen sich, iron.: beide taugen nicht viel) — lok.: Vianden: déi zwee p. nët zesummen (leben zusammen, sind jedoch nicht verheiratet) — hie passt nët op déi Plaz (er gehört nicht auf diesen Posten) — mir passen nët an déi Gesellschaft; 2) «behagen» — et passt mer nët — dat kënnt dir esou p.! — passt et der nët, da looss et stoen — et passt em nët an de Krom (s. d. sub 1) — ech maache wat mer passt, an domat fäerdeg (trotzend); 3) «gefallen» — dat Gezei, déi Faarf passt mer nët; 4) refl.: «sich schicken, sich geziemen» — et passt sech nët fir e jongt Meedchen sou laang dorëmmer ze bommelen — hie weess glat a guer nët, wat sech passt — Zussetz.: a-, op-, ver-, upassen.
passen II intr. Verb.: «nicht mitmachen» — beim Essen: ech muss do p., ech verdroen d'Fett nët — beim Kartenspiel: ech p. — auch kurz: pass (méng) oder: ech si pass, ech hu gepasst — dräi Mann gepasst (pass) — mat fënnef Trëmp an der Hand passt een nët — Spielweise: mir passen (spielen nicht, weil wir genügend Punkte, Kegel haben) — haut gët emol gepasst (nicht gearbeitet) — Abl.: Gepass N. — dazu: Passert M. — ech hun e fatzege, schéine P. (ein gutes Spiel, muß jedoch passen).
passen III (lok. Mosel, z. B. Schengen, Part.: gepascht) trans. Verb.: «pfropfen» — dafür auch (lok.): [Bd. 3, S. 322] possen, poosten, poassen — cf. praffen.
passen IV trans./intr. Verb.: «passen, zuspielen» (Sportspr.), bes. Fußball) — cf. Pass VI, passéieren sub B, 2)b.
Passen V Pl.: «junge Schößlinge in den abgerindeten Lohhecken, gesammelt zu Futterzwecken».
Passerell F.: «Passerelle» (die ältere der zwei Brücken [Viadukt] über das Petrußtal zwischen dem Bahnhof und der Stadt Luxemburg — eigentlich: Passiersteg).
passerlech (lok.: passéierlech, passlech) Adj.: «annehmbar, genehm» — cf. passabel.
Passett (Ton: 1 — lok. Var. Passéi, Passéierchen, Passelt) F.: «kleines Sieb» — cf. Sei — Zussetz.: Kaffis-, Mëllech-, Téipassett.
Passeur (wie frz., Ton: 1) M.: «Helfer beim illegalen Grenzübertritt im Kriege 1940-45».
passionnéieren refl./trans. Verb.: «(sich) begeistern» — dazu: passionnéiert Verbadj.: «begeistert, leidenschaftlich» — e passionnéierte Kaartespiller.
Passioun F.: 1) «Leidenschaft» (oft iron.) — et gët zur (eng) P. — d'Kaartespill gët liicht eng P. (eine leidenschaftliche Neigung); 2) «Passions-, Leidensgeschichte Christi» — Pällemsonndeg gët d'P. gelies (gesongen).
Passiouns- -blumm F.: «Passionsblume» (Passiflora); -sonndeg M.: «Passionssonntag» — cf. Ellesonndeg; -spill N.: «Passionsspiel»; -stack M. — s. -blumm.
Pastang M. — s. Passe-temps.
Pastell M.: «Färberwaid» (Isatis tinctoria); 2) «Pastellbild».
Pastellfaarf F.: «Pastellfarbe».
pasteuriséieren, pastëriséieren trans. Verb.: «pasteurisieren» — dazu: pasteuriséiert Verbadj.: «pasteurisiert» — p. Mëllech.
Pastill (Ton: 1 oder 2) F.: «Pastille, Pille» — eng P. fir den Houscht, den Halswéi — übtr.: dat wor eng batter (uereg) P. (eine bittere Pille) — Zussetz.: Schockelaspastill — frz. pastille — cf. Pëll II.
Pastull (lok. z. B. Echt.) F. — s. Pistoul.
Pastur F. — s. Positur.
Pâte (wie frz.) F.: «Teig» — bes. im Pl.: Paten «Teigwaren».
Pataklang M. — s. Bataklang.
Pâté (wie frz., Ton: 1), Pati M.: «Fleischgemengsel» — mir hu geschluecht an den Owend gët P. gemaacht — de P. as am Bakuewe gebak gin, och alt am Schäffche vun der Kachmaschin — de P. gët an d'Fieder (s. d. sub 6) agewéckelt an an engem stengen (irden) Dëppe gebak — Zussetz.: Gänse-, Hausmaacher-, Huese-, Liewerpati; 2) (Druckerspr.) «Zwiebelfisch — auch: zusammengestürzter Satz; die aus dem Kehricht aufgelesenen Buchstaben oder Spatien, ebenso die in fremden Schriftkasten liegenden Buchstaben, Quadrate, Spatien, Regletten, Linien». | |