LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Pit(t), Pitti, Pittchen, Pitter bis Plaffonaasch, Plafonage (Bd. 3, Sp. 353b bis 355b)
 
Pit(t), Pitti, Pittchen, Pitter männlicher Vorname, Var. zu Péiter (s. d.).
 
pitteren (lok. Echt.) intr. Verb.: 1) «sich nicht konsequent bleiben» (bes. beim Kartenspiel — C); 2) «albern reden» — pitter nët esu!
 
Pitter-fläiss-dech M.: «Durchfall» — cf. Péiter-tommel-dech.
 
Pittermännchen M. — s. Péitermännchen.
 
Pitteschblumm (lok.: Rosport, Wasserbillig) F.: «Bartnelke» — cf. Pa(c)katuffi.
 
Pitti 1) männlicher Vorname zu Péiter (s. d.); 2) «Dummkopf» — du P., deen s de bas.
 
Pittibou, Pit(t)ebou (lok. Echt.: Pittebogen) M.: «Fenstersprosse, Scheibenrahmen» — e gät mat him duurch d'Pittebouen (durch dick und dünn) — wann en sich nët schéckt, da gät en duerch d'Pittebogen (dann [Bd. 3, S. 354] fliegt er [durchs Fenster] hinaus — Echt.) — cf. Fittibou.
 
Pittibouseisen N.: «Scheinecke» (Beschlagteil am Fenster).
 
Pitzmichs. izen I.
 
Pivot (wie frz., Ton: 1) M.: «Pivot, Schwenkzapfen z. B. an Drehkranen» — Ra.: et geet wéi op Pivoën.
 
Piwéck, Péiwéck, Pewéck (Nösl: Piwitsch) M.: «Kiebitz» (Vanellus).
 
Piwitsch (Nösl.) M.: 1) «Kiebitz»; 2) «Fiepe» (Flötenart, die einen hohen Ton gibt, von Kindern hergestellt aus der Rinde von Haselnußstaude, Weidenstrauch, Holunder, aus Gras-, Strohhalmen usw. — cf. Péiwerlek).
 
piwitscheg Adj.: 1) «weinerlich»; 2) «schwächlich, kränklich» — dazu: Piwitschegkät, -keet F.: «Empfindlichkeit».
 
piwitschen intr. Verb.: «empfindlich sein».
 
Piz F.: «empfindliche Person».
 
pizeg Adj.: «empfindsam, empfindlich» — cf. pipeg.
 
Plat (wie frz.) M., Platt F.: «Gang bei Tisch, garnierte Platte» — den éischte, den zwete P. — en Iesse mat zwéi Plaën — eng kal Platt, e kale Plat (eine kalte Platte).
 
Pla(a)tsch F. und M.: 1) a. «(großer) Fleck, Klecks, Schmutzfleck» (das Ausgegossene, das Verschüttete und der dadurch entstandene [trockene] Fleck) — déi Plaatschen am Buedem kritt een nët méi eraus — kuck emol, wat hues d'eng P. am Rack — im bes. z. B.: b. «Tintenfleck»; c. «Wasserlache, Schmutzfleck, auf dem Fußboden» — du hues d'Schong nët ofgebotzt, kuck emol wat hues de Pla(a)tsche gemaach(t); d. «Feuchtigkeitsfleck an Decken, an Wänden» — et huet eragereent an et si grouss Pla(a)tschen an de Plaffoñ gin — déi Pla(a)tschen an der Mauer gin nët ewech, d'Zëmmer läit zevill am Buedem, et as ëmmer fiicht; e. «Mal, Fleck, Narbe» — wat huet dee Pla(a)tschen am Gesiicht (von Brandmal, auch Nävus im Gesicht); 2) «wässeriger, breiiger Klumpen» — wat sin dat fir Pla(a)tschen an der Mëllech? — en huet mer eng P. Päinetsch (Spinat) op den Teller geluegt, et huet een nët driwwer gesinn — cf. Flaatsch sub 2); 3) «Schläger, Brett mit Griff zum Festschlagen» (z. B. früher zum Festschlagen des Lehmbodens in Tennen — cf. Dennplaatsch, Gaardentrëppler sub 1).
 
Pla(a)tsch- -pabeier M.: «Löschpapier» — cf. Klompes, Lëschpabeier; -tinnes M.: «linkischer, plumper Mensch».
 
pla(a)tschdeg Interj.: «plumps, platsch» — cf. batschdeg.
 
pla(a)tscheg Adj.: 1) «fleckig» — d'Mauer as ganz p. vu Fiichtegkeet — de Pabeier as ganz p., huel anere fir ze schreiwen; 2) a. «breitschultrig» — e pla(a)tschege Kärel; b. «schwerfällig, ungelenk, dick» — e pla(a)tschege Marsch — sou e pla(a)tschegt Baueremeedchen; 3) «breiig» (von wässerigem Gemüse) — cf. flatscheg.
 
pla(a)tschen intr. Verb.: 1) «klecksen» (Schrift); 2) «klatschend niederfallen» — cf. plätschen sub 1); 3) (lautmalend) «klatschend durchwaten» — d'Kanner hun eng apaarti Freed fir duurch den Dreck ze p. — cf. flatschen sub 2), flaatschen sub 2) — dazu: geplaatscht Verbadj.: «abgeplattet» — bes.: eng g. Nues (Plattnase) — Zussetz.: erausp. (s. d.).
 
Pla(a)tschert M.: 1) (lautmalend) a. «klatschender Fall, Schlag» — et gouf e P. wéi den Deeg (Teig) op de Buedem gefall as; b. (lok.) «Platzregen»; 2) «Fleck, Klecks»; 3) a. «plumper, breitspurig daherkommender Mensch» — cf. Flaatschert; b. «reiches Bauernmädchen»; c. «Doppelender» (schweres, breitrückiges Kalb).
 
Plach (Pl. Pläch(er), Plachen, Nösl.: -ç-, Vianden: Plooch, Echt.: Ploach, Pl. Pleecher — dafür auch: Blach, Pl. Blächer — cf. Blach) M. und N.: 1) a. «Bloch, Sägeblock» — onbehollef, schwéier wéi e P. — e läit do wéi e P.; b. «Baumstumpf» — fréier wore Plächer amplaz Bänke bei den Haiser, wuer d'Leit am Summer sech drop gesat hu, fir z'uuchten (C) — cf. Kill sub 4), Holzstack, -stupp; c. «Hackstock des Metzgers»; 2) übtr.: «schwerer, plumper Mensch» (auch von Tieren gesagt) — wat as dat e P.! — cf. Pla(a)tschert sub 3)a.
 
placheg Adj.: «grob, plump» — e plachegen eechen (eichen) Dësch.
 
Plack F.: 1) «Platte» — eng gliese P. — eng marber, eise, koffer, gëlle, sëlwer P. — d'Placke vun der Kachmaschin wore routgliddeg (Herdplatten waren glühendheiß) — im bes.: a. «Unterlegeplatte» — eng P. fir ënner den Uewen; b. «Schallplatte» — ech hu mer e puer nei Placke kaaft — mir hun äis Placke gespillt — leen emol eng aner P. op (sprich nun von etwas anderem); c. «Fotoplatte» — en Apparat [Bd. 3, S. 355] mat Placken — dafür auch: Plackenapparat M.; d. «Gedenkplatte» — et gouf eng P. un d'Haus opgehaang; e. «Flicklappen» (bes. für Schuhe) — dafür meist: Stéck — s. d.); f. (mediz.) «Schutz-, Verstärkungsplatte» — en huet eng P. an de Kapp agesat kritt — ech hun eng P. an de Mond kritt fir déi nei Zänn (künstliche Zähne) — de Schmadd huet dem Päerd eng P. an den Houf gemaacht (bei Crapaud — s. d.); 2) a. «Schmutzkruste» (bes. Rindvieh) — cf. Këddel sub 3); b. «Placken, Stück» — et as eng P. Gips vum Plaffo erofgefall — 't sin nach Placken Äis (Schnéi) op der Strooss — cf. Plak; c. (Nösl.) M.: «Büschel» — märr han na kee P. Hei era (noch gar kein Heu eingefahren) — ich ha na kee P. Mast ewä (noch gar keinen Mist auf das Feld gefahren); 3) M. und F.: «Flocke» (bes. Schneeflocke) — e P. Woll — et si Placke gefall wéi eng Hand (handgroße Schneeflocken) — Zussetz.: Schnéiplack; 4) (Dim.) Pläckercher — s. Plättercher (Plur. von Plättchen).
 
Plackenapparat M.: «Fotoapparat mit Platten».
 
Plackespiller M.: «Plattenspieler» — auch: Diskespiller.
 
Placage (/ka:S), Plackaasch (lok., Ton: 1) M.: 1) a. «Furnierholz» — mat P. mécht ee ganz schéi Miwwelen; b. «eingelegte Schreinerarbeit» (Wb. 06); 2) «kleine, flache Dachstücke» (Bergbau).
 
Placard (wie frz., Ton: 1 und 2) M.: 1) «Wandschrank» — Zussetz.: Plakaars-schaf M.; 2) «Türverkleidung, Aufsatz einer Tür» (Ga); 3) «Anschlagzettel» (Ga).
 
plackéieren trans. Verb.: 1) «furnieren»; 2) «lappieren»; 3) «ablaktieren» (Gärtnerspr. — Wb.06).
 
Plaffert M. — s. Blaffert — Ra.: kä wäisse P. mi am Sak (Echt. — keinen roten Heller mehr in der Tasche).
 
Plaffo(ng), Plaffoñ, Plaffang, Plafond (wie frz., alle Ton: 1) M.: 1) a. «Zimmerdecke» — e P. aus Eternit, Holz, vu Gips — e gemoolte(ne) P. — e falsche P. (zweite Decke unter der Hauptdecke) — déi al Plaffonge woren déi rengste Maisnäschter (Mäusenester) — deen neie P. klénkt (ist beinahe trocken) — wat maachen déi e Kaméidi uewenop, tupp (stoße) emol un de P. — dat as geluge (gelogen) bis un de P. — e geet un de P. (er braust auf) — en as vu Freed bal bis un de P. gesprong — du dreifs mech nach un (ënner, op) de P. (du bringst mich noch sehr in Wut) — hues de se nach all ënner dem P.? (bist du noch bei Trost?); b. «Decke im Erzstollen»; 2) «Maximum, das Höchste» — en huet de P. erreecht (das Höchstgehalt, seine Höchstleistung) — de P. vum Gehalt; 3) «Hintere» — wann s de nët roueg bas, kriss de de P. ersielt, gestëbst.
 
Plaffonaasch, Plafonage (-a:S) M.: «Gipserarbeit» — d'Haus as fäerdeg bis op de P.

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut