| Pokes (Ton: 1) M.: 1) «Tasche» (jenisch); 2) «Gesäß» — dafür auch: Podokes, Pup(p)es, Dokes, Hënner, Aasch — Ra.: Mueresstonn huet Gold am Monn, awer Bläi am P. — du kriss de P. gesicht, gefrueden (du bekommst Schläge) — cf. Dokes; 3) «pockennarbiger Mensch» — cf. Poukes, Podex.
Pol I (lok. Var. zu: Poul — s. d.) M.: «Pfahl» — in der Ra.: op P. a Mol (cf. op Hol a Mol) — d'Schwäin hänkt um P. (bei der Hausschlachtung).
Polwuerzel F.: «Pfahlwurzel» — dafür auch: Awuerzel.
Pol II M.: «Pole» — cf. Pollack.
Pol III, Poli männlicher und weiblicher Vorname: «Paul, Pauline» — s. Paul, Polin, Polett.
Poléier(er) M.: «Polierer».
Poléier- -holz N.: «Glättholz»; -eisen N.: «Fugkelle»; -stol M.: «Glättstahl, Poliereisen»; -stréi N.: «Schachtelhalm» (Equisetum hiemale — wurde früher zum Scheuern und Polieren gebraucht) — cf. Schuefstréi; -zant M.: «Polierbein». [Bd. 3, S. 368]
poléieren (lok.: baléieren) trans. Verb.: «polieren, glätten» — op esou poléierte(m) Buedem rëtscht ee ganz liicht — (op) frësch p.
Polemik (Ton: 2 oder 3) F.: «Polemik» — Zussetz.: Zeidungspolemik.
polemiséieren intr. Verb.: «polemisieren».
Polen (lok.: Poulen) N.: «Polen» — cf. Pol II, Pollack, polnesch.
Polett, Paulette (wie frz., Ton: 1) weiblicher Vorname: «Pauline» — auch: Pol, Polin.
Pol(l)ett (Ton: 1) F.: «Achselklappe» — grouss, kleng Pol(l)etten — e krut d'Pol(l)etten erofgerappt (er wurde degradiert — cf. Galong) — auch: Epoletten (frz. épaulettes).
Polfer N. — s. Polver.
poli (wie frz., Ton: 1) Adj.: «höflich» — sief dach méi p.! — dazu lok.: Poliën (Ton: 1) Pl. F. — hien huet kengem Polië gemaacht (keine Kratzfüße).
Poli Var. zum männlichen Vornamen Paul (s. d.).
Polin (Ton: 1) weiblicher Vorname: 1) «Pauline» — s. Polett; 2) «Apollonia» — s. Plun(n).
Polip M.: 1) «Polyp, Nasen-, Rachen-, Mandelwucherung» — e krut d'Polippen erausgeholl; 2) (lok.) «Polizist».
Poliss I (/polis), Police (wie frz., Ton: 1) F.: 1) «Polizei, Polizeistelle» — en as op d'P. geruff gin — ech hun him d'P. geschéckt — ech hat nach ni mat der P. ze din — do muss d'P. sech draleën — d'P. war op der Plaz — Neol.: Polizei; 2) «Polizist» — säi Papp as (eng) P. — et huet eng P. mech opgeschriwwen.
Poliss- -buet M.: «Polizist» — heute: Polizist; -büro, -biro M.: «Polizeiamt».
Poliss II F.: 1) «Versicherungsschein»; 2) «Gießzettel» — frz. police.
Polissong (Ton: 1) M.: «Taugenichts» — frz. polisson.
Polit männlicher Vorname: «Hippolyt» — s. Hippolyt.
Politik (Ton: 3) F.: 1) «Politik» — beim Humpe (Bier) gët vill P. gedriwwen (Kannegießereien) — hien as an der P. — ech gin an d'P. — dat as mer eng P., do kënnt een nët méi no; 2) «Intrigenspiel» — dat as esou eng P., do duerf een sech nët dra mëschen — Zussetz.: Béier-, Duerf-, Familje-, Humpe-, Kiirchtuerpolitik — Abl.: Gepolitiks N. — all dat G. geet mer schwéier op de Su.
politiken (Ton: 3) intr. Verb.: «politisieren, politische Gespräche führen» — wat huet dir dann ze p.?
Politiker (Ton: 2 oder 3) M.: 1) «Politiker»; 2) (lok.) «Querulant».
politikesch (Ton: 3) Adj.: «politisierend» (Wb.06).
politesch, -isch Adj.: 1) «politisch» — et gët alles op déi p. Kar gelueden — hien as nët p. genuch (er ist zu aufrichtig, zu ehrlich); 2) «nazistisch belastet» (1940-1945) — e war p. (er war Kollaborateur) — auch substantiv.: Politischen M. — da's där Politescher een — cf. Gielemännchen sub 4).
Politur F.: 1) «Politur»; 2) «das Polieren»; 3) «Poliermittel». | |