LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Polver- bis Pompjeesämer (Bd. 3, Sp. 369a bis 370a)
 
Polver-/polver- -beidel M.: «Pulvertasche»; -damp M.: «Pulverrauch»; -dréchen Adj.: «staubtrocken»; -faass N.: «Pulverfaß»; -hais-chen N.: «Pulverlager» (lok.: Echt.); -holz N.: «Pulverholz, Faulbaum» (Frangula alnus); -huer N.: «Pulverhorn»; -kummer F.: «Pulverkammer» (zum Sprengen in Brücken eingebaut); -mageséng M.: «Pulvermagazin»; -millen ON.: «Pulvermühle» (Vorort von Luxemburg-Stadt); -schläim M. — in der (mil.) Ra.: en huet de P. nët erfond (er ist sehr dumm); -schnéi M.: «Pulverschnee»; -tur M.: «Pulverturm der früheren Festung Luxemburg».
 
Polz (lok. Red.: Poulz) M.: «dicker, unförmiger Blumenstrauß» — en hat mer esou e P. bruecht, ech wousst nët wouhin dermat (C).
 
polzeg Adj.: «polterig» — Echt.: d'Jonge säi mi p. wi d'Meedercher.
 
Pommad F.: «Pomade, Salbe».
 
pommadeg Adj./Adv.: 1) «geziert»; 2) «bedächtig, gemessenen Schrittes» — im Echt. Hämelmouslidd: du gäs am Summer wi am Wanter su ganz pommadisch (neuerdings: promenadech) uni Lanter — cf. pommaléi.
 
Pommadekapp M.: «fader Mensch».
 
Pommadegkät, -keet F.: «Geziertheit».
 
pommaléi Adj.: «pomadig, gemächlich, erträglich, ziemlich wohl» (Ga).
 
Pommedettaim Kinderreim — s. Ponternetti.
 
Pommeranz F.: «Pomeranze, Orange» (Wb.06).
 
Pompadur M.: 1) «karolinischer Gewürzstrauch» (Calycanthus floridus); 2) «Pompadur» (Strickbeutel).
 
Pompel F.: 1) a. «Pumpe, Wasserpumpe» — mir hun eng P. op dem Pëtz — ech gin op d'P. (Wasser pumpen, trinken) — d'P. as ofgelaf (zieht Luft) — d'P. zitt nët (un) — eng hydraulesch P.; b. «Luftpumpe» — léin mer déng P., ech hu keng Loft méi am Rad; 2) «Stechheber, Weinpumpe» — setz d'P. an d'Faass, da schmaache mer emol; 3) «Tankstelle» — ech muss nach op d'P. fueren (zur Tankstelle fahren) — Zussetz.: Autos-, Bensin(s)-, Drock-, Feier-, Loft-, Mëllech-, Piff-, Rad-, Velos-, Waasser-, Wäin-, Zitäerspompel; 4) «Quaste» — cf. Bompel.
 
Pompel- -ämer M.: «Pumpenkolben»; -mécher (Pompels-, Pompele-) M.: «Pumpenfabrikant»; -schlëssel (lok. z. B.: Esch-Sauer) M.: «Schlüssel zum Öffnen und Schließen der öffentlichen Wasserzapfstelle»; -schwengel M.: «Pumpenschwengel»; -stäil M.: «Pumpengehäuse» — e P. voll Gold.
 
pompelen trans./intr. Verb.: 1) «pumpen» — pompel mer emol en Ämer Waasser — ech hu Loft an d'Rad gepompelt — den Akeschësser (Kiewerlenk) pompelt, éier en opflitt (pumpt Luft in die Tracheen, hebt und senkt die Flügel) — e kritt gepompelt (es wird künstliche Atmung vorgenommen); 2) «keuchend atmen» — d'Päerd hun al gepompelt wéi s'uewen op der Kopp waren; 3) «beim Schnellsetzen, die Bewegung des Pumpens nachahmen» (Druckerspr.); 4) «trinken» — en huet gepompelt (er ist betrunken) — Abl.: Gepompels N. [Bd. 3, S. 370]
 
Pompernéckel M.: 1) «Pumpernickel, Schwarzbrot» — stäif wéi P. 2) a. «Bube, Junge» — en décke P. (kleiner, dicker Bursche) — et as een ewéi Pompernéckelsklees-chen (wie der Pumpernickelklaus); b. «fahrender Händler» — in dem Gassenlied: de P. huet Läffele feel, mat ausgestachene Stiller; c. «Mensch, der häufig Winde streichen läßt» — cf. Fuurzer sub 1); d. «ungehobelter Mensch»; 3) «Gassenhauer» — Ra.: wou et Moud as, gët de P. an der Kiirch gesongen; 4) (lok.) «Hahn».
 
Pompernellchen F. — s. Pëmpernell sub 2).
 
Pompesgléck, Plompesgléck, Pompjeesgléck, Bompjesgléck N.: «Zufallsglück» — cf. Plompesgléck.
 
Pompjee, Pompjen, (-chen) (alle Ton: 1 — Pl.: Pompjeën, Pompelcher, Pompercher, Pompertjen — Westen: Poumpjee, Poumpjë, lok.: Pompeljong) M.: «Feuerwehrmann» — ruff d'Pompjeën! — d'Pompjeë woren do — d'Pompjeë sin ugetrueden — sie haben den Ruf sehr durstig zu sein und entsprechend zu trinken, daher: e säift ewéi e P.
 
Pompjees- -aax(t) F.: «Feuerwehraxt»; -auto M.: «Feuerwehrwagen»; -ämer M.: «Löscheimer»;

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut