LWB Luxemburger Wörterbuch
 
Poukes, Pokes bis praffen (Bd. 3, Sp. 377b bis 378b)
 
Poukes, Pokes (lok.: Péikes) M.: «pockennarbiger Mensch».
 
Poul I (Pl. Péil, Dim. Péilchen — phV. Nösl.: Pull (kleinerer Pfahl, für größeren Pfahl wird dort Stipp gebraucht)) M.: 1) «Pfahl» — schlo e P. bei de Bam (Stützpfahl) — eng Zigar wéi e P. esou déck — wat as dat e P. (dicker, runder Gegenstand, z. B. Zigarre, Zigarette, Bleistift) — wéi kann ee mat esou engem P. schreiwen! (nicht gespitztem [dickem] Bleistift); 2) «Speil» (Schusterspr.) — en hëlze P. — cf. Pol I, Néckel, Nol I — Zussetz.: Setzpoul.
 
Poul II M. — lok. für Pull, Mëschtepull (s. d.).
 
Poul III — Nösl. Var. zum männlichen Vornamen Paul (s. d.).
 
poulriicht Adj./Adv.: 1) «kerzengerade» — e stoung p. do; 2) «schnurstracks» — en as p. droplassgaang — esou eng Dommheet géif hie p. maachen.
 
Poulritter M.: «Teichwasserläufer» (Tringa stagnatilis).
 
Poup M.: «minderwertiges Zeug».
 
poupens. pupen.
 
Poupert M. — s. Pupert.
 
Pous I F. und M.: «Totengeläute» — meist dafür: Péis (s. d.).
 
Pous (Dim. Péis-chen) II M.: «Weile» — waart, wa mer nach e P. hanner äis hun, da gesi mer d'Stad — wéi ech emol e gudde P. gekrasch hat, gouf et mer besser — nach ee Péischen, da sin ech fäerdeg.
 
Pousel F. — s. Pusel.
 
pouselens. puselen.
 
Pouschwanz M. — s. Poschwanz.
 
Pout I (Pl. Pouten, Dim. Péitchen, Pl. Péitercher — Echt.: Putt, Grevenmacher: Poot, Nösl.: Puckt) F.: 1) a. «Pfote»; b. «grobe Hand» (mit derben Fingern, familiär für Hand) — sech d'Poute verbrennen (bei einer Sache zu Schaden kommen, sich die Finger verbrennen) — d'Pouten ewech (do)! (Finger weg!) — deen huet séng Pouten iwwerall am Spill, derbäi [Bd. 3, S. 378] — stiech d'Pouten an d'Täsch — hal déng P. bei der (dech) — tjëft, wat huet een d'Poute kal! — ich hoa main Putte wi gefroer (Echt.) — vun där Affär elo hätt ech méng Péitercher ewech gelooss; 2) «Fingerspitze, Prise» (was man zwischen zwei oder drei Fingerspitzen fassen kann — dafür auch: Pouz, Péiz, meist das Dim.: Péitchen, Pëttchen, Péizchen) — et muss nach eng P. (Péitche) Salz an d'Zopp — et feelt nëmmen nach eng klinzeg P. Peffer (nur noch ein ganz wenig Pfeffer); 3) (Pl.) früher Schulstrafe: «Schlag mit dem Lineal auf die flache Hand oder auf die zusammengelegten Spitzen der fünf Finger» — pass op, du kriss Pouten! — cf. Patt, Fanger.
 
Pout II, Pouter(t) (lok.: Mosel) M.: 1) «alter, verwachsener Rebstock mit verkümmerten Trauben»; 2) «verwachsener Mensch».
 
poutegrämmeg, puttekrëmmig Adj.: — s. wuedegrämmeg.
 
poutelens. pautelen.
 
Poutemann M.: «Lehrer» (abfällig) — zu Pout I sub 3).
 
Pouter(t) M. — s. Pout II.
 
Poutscheblumm (lok.: Stegen) F. — s. Pa(c)katuffi.
 
Pouz (Dim. Péizchen) F. — s. Pout I sub 2).
 
pouzen trans. Verb.: 1) a. «mit den Fingerspitzen greifen»; b. «ergreifen» — d'Jhandaarmen hun e gepouzt; 2) «trinken» (nur von alkoholhaltigen Getränken) — e Glas, eng Fläsch (meist nur: ee) p. — mir hun der e puer gepouzt — hien hat een zevill gepouzt (ein Glas zuviel getrunken).
 
pover Adj.: «armselig» (nur übtr.) — dat as dach esou p.! — frz. pauvre.
 
Poxenaasch M. — s. Boxenaasch.
 
poxgon (lok.: Echt.) intr. Verb.: «(herum)schnüffeln» — dorëmmer p.
 
poznakig, puznakig (lok.: Echt.) Adj.: «splitternackt» — cf. potzpuddelnakig.
 
prr Interj. 1)s. brrr; 2) als verstärkende Vorsilbe wie kër (s. d.).
 
prabbelens. bratschen, bratschelen.
 
Prabb(e)li M. — s. Parapli — de Pohunn mécht e P.
 
Pracht (-x-), Pruecht (-ç-) (Echt.: Proacht [-x-], Wiltz: Proocht [-x-], Nösl.: Pracht [-ç-]) F.: 1) «Pracht» — déi Blummen, 't war eng P. an eng Herrlechkeet; 2) «Reichtum».
 
prachtvoll Adj./Adv. — wie hd. — iron.: ma déi do as p.!
 
Praff F.: «Pfropfreis» — dafür auch: Poast, Poss, Pratt, Praffrutt, Passrutt (s. d.), Gamm.
 
Praff- -bau (lok.: Schwebsingen) M.: «Treibhaus, in dem die gepfropften Reben zum Austrieb gebracht werden»; -këscht F.: «Einlegekiste für Pfropfreiser»; -messer M. und N.: «Pfropfmesser»; -rutt F.: «Pfropfreis».
 
praffen (Echt.: proafen, Nösl.: proofen) trans. Verb.: 1) «pfropfen» — an d'Holz p. (in den Spalt) — an d'Schiel (hinter die Rinde, Schale) p. — jong gepraffte Bäm — déi Mauer as nëmmen duer geprafft (von einem schlechten Mauerwerk) — du hues mech mat déngem Schnapp schéi geprafft (angesteckt — lok. z. B. Dahlem) — Ra.: fir Lëmmelen ze p. muss een d'Gammen op (no) . . . (ein Nachbardorf) siche goen; 2) «schlagen, herunterhauen» — du kriss lo gläich eng fatzeg geprafft — ech hat him der e puer geprafft, an dat nët ze knaps — Zussetz.: a-, oppraffen.

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut