Luxemburger Wörterbuch

Press F.: 1) «Preßwerkzeug» (zum Zusammen- und Auseinanderpressen — z. B. Drucker-, Heu-, Strohpresse, Schuhspanner) — e Schong op d'P. setzen (auf den Schuhspanner); 2) a. «Arbeits(über)häufung» — et as P.; b. «Hochbetrieb» (Saison) — Ggs.: Morte-Saison (s. d.) — mer sin an der décker (voller) P. — elo an der P. kann ech der dat nët maachen; 3) «Gedränge»; 4) a. «Presse, Zeitungen» — e Mann vun der P. (Journalist) — déi vun der P. (bisweilen abfällig) — de Won vun der P. — hien huet e Schëld vun der P. um Auto (Presseabzeichen im Wagen); b. kollektiv.: «Pressevertreter» — kënnt d'P. och? — d'P. as agelueden — d'P. wor do; 5) «Klemme» — s. Bretz — Zussetz.: Hä-, Kopéier-, Knueweleks-, Planze-, Stréi-, Teppech-, Zitrounepress.

Press- -buer(er) M.: «Preßbohrer»; -(e)kaart F.: «Presseausweis»; -(e)konferenz F.: «Pressekonferenz»; -kopf M. — wie hd.; -kuerf M.: «Preßkorb an der Heupresse»; -loft F.: «Preßluft»; -loftgewier N.: «Luftgewehr»; -lofthummer M.: «Preßlufthammer»; -loftmaschin F.: «Preßluftbohrmaschine»; -plou M.: «eiserner Pflug mit Gedäbber (s. d. sub 1)b. und unbeweglichem Réischter (s. d.)».

pressant Adj.: «eilig» — eng p. Saach.

prësséieren, presséieren intr./refl. Verb.: «eilen» — dee Bréif prësséiert — Dir sid jo nët prësséiert? (Sie haben es doch nicht eilig?) — bas d'ëmmer sou p.? — prësséiert et? — du brauchs (dech) nët ze p., du kënns jo dach ze spéit — hien huet sech nët prësséiert — ech si prësséiert (habe es eilig, oft bei Stuhl-, Harndrang gesagt) — sief dach nët esou prësséiert! — d'Saach prësséiert (es eilt) — spaßh.: 't as näischt wat (sou) prësséiert, sot de Schellem, deen se wollten hänken — dat hätt dach nët prësséiert, soen d'Leit, wann ee séng Schold ausmécht (bezahlt — Höflichkeitsformel) — substantiv.: de Prësséierten hun (Durchfall haben) — e Prësséierten (jem., der es eilig hat).

pressen, pretzen (Nösl. neben pressen auch präässen) trans. Verb.: «pressen» — Hä, Stréi p. — deen elo presst engem de leschte Su aus (den) Hännen — mir souzen ewéi gepresst do — Zussetz.: aus-, ausernee-, beienee-, no-, zesumme-, zoupressen — cf. bretzen.

Pressen Pl. F.: «Tiefgangregulator am Pflug» — cf. Präs.

Prëssëssioun (Norden und Westen: Prëssioun, Mosel: Prësëssjoun, Lux.- Stadt: Prossëssioun — lok.: Prëssioun) F.: 1) «Prozession» — mat der P. goen — an der Oktavzäit kommen d'Prëssësssiounen aus dem ganze Land an d'Stad; 2) übtr.: «lange Reihe» — si kommen do (wéi) an enger laanger P. (schreiten in langen Reihen daher) — et war eng ganz P. (viele Menschen in langen Reihen) — d'Seechommesse (Ameisen) kommen an enger laanger P. an d'Kichen — mir sin do an eng P. erageroden (in eine lange Reihe wartender oder fahrender Autos) — d'Leit maache P. virun dem Buttéck (stehen Schlange, stehen bei einem Laden an) — dovu geet keng P. (Ga: davon ist nicht die Rede) — Zussetz.: Bitt-, Donatus-, Erläiche-, Liichter-, Markus-, Muttergottes-, Oktav-, Par-, Pescht-, Roukes-, [Bd. 3, S. 384] Rousekranz-, Schluss-, Sprangprëssëssioun — cf. Kräiz sub 1).

Prëssëssiouns-/ prëssëssiouns- -altor M.: «Prozessionsaltar»; -fändel M.: «Prozessionsfahne»; -kanner Pl. N.: «festlich gekleidete Kinder bei einer Prozession» — cf. Engelchen sub 2; -kräiz N.: «Kreuz, das der Prozession vorangetragen wird»; -lanter F.: «Laterne mit Kerze, beweglich an einer Tragstange befestigt, damit sie immer senkrecht hängt — in Prozessionen beim Sakrament getragen»; -marsch M.: «Musikmarsch mit feierlicher, getragener Melodie»; -sonndeg M.: «letzter Sonntag der Marienoktave in Luxemburg-Stadt an dem die feierliche Schlußprozession stattfindet» — cf. auch: Schluß(oktav)sonndeg, Muttergottessonndeg; -wee M.: «Weg, den die Prozession nimmt» (bei Prozessionen oft mit Blumen bestreut); -weis Adv.: «prozessionsweise, in langen Reihen» — d'Leit koume p.

Prësses-poar (lok. Untersauer) F.: «Pfarrprozession» — cf. Parprëssioun.

Pressioun F.: 1) «Pression, Druck» — 't as keng P. méi um Béier, um Gas — maach P., da kriss de Schaum op de Béier — ënner P. (unter Druck, auch übtr.); 2) «Abzapfvorrichtung am Bierfaß» (mit Pumpe, die bei Veranstaltungen im Freien gebraucht wurde); 3) «Druckknopf».

Pressiounsbotzert M.: «Brauereiangestellter, der die Bierleitungen in den Schankwirtschaften reinigt».

Prestige (wie frz.), Prestiisch M.: «Ansehen, Geltung» — säi P. huet al gelidden — säi P. as nët grouss — dat as nëmmen eng Fro vu P. — mam P. geet et nët duer — dazu: Prestigefro F.; -saach F.

Prêt (wie frz.) M.: 1) a. «Darlehen» — e P. gin, ufroen; b. (bisweilen) «Anleihe» (gew.: Emprunt) — e P. maachen; c. «Ausleihe in Büchereien» — de P. an der Bibliothéik as haut zou — hie schafft am P.; 2) (dafür auch: Prett) a. «Löhnung» (veraltet); b. «Taschengeld» (C) — Echt.: hoas de däi P. schuns gréit? — cf. Virschupp.

pretenent (lok.) — s. impertinent.

Pretentioun F.: «Anspruch» — en huet weider keng Pretentiounen.

Prétexte (wie frz.) M.: «Vorwand» — e sicht no alle méigleche Pretexter.

prett (lok.: prät) Adj./Adv.: «bereit» — 't as alles p., wann s de kënns — déng Kleder leie p., du brauchs dech nëmmen unzedoen — maach dech p., lo fuere mer.

Prett M. — s. Prêt sub 2).