Protection civileProtestProtest-ProtestaktiounProtestmarschProtestversammlungProteststreikProtestantprotestanteschprotestéierenGeprotestéiersProtêtProtheesProtzprotzenGeprotzProtzel, BrotzelProufProuf-ProufdagProufjorProufstéckProufstonnProufzäitprouwenProuwenGeproufsProzProzentprunschenpsch, bschpsspss(t), psch, pjhpuPublicPublikumpublicPublikatiounPublikumsspillerpublizéierenpuchenPuddelPuddelhondPuddelPuddelstréchPuddelschnouerPuddelpuddel-puddelfettpuddelnaasspuddelnakegpuddelenGepuddelsPudderPudder-PudderbéchsPudderdousPudderflätschPudderkëschtPudderkrautPudderschnéiPudderzockerpudderenPudding, PuddéngPuddingspolverPudelPudelPuecht, PiechtPachtPuecht-puecht-PuechtlandPuechtmannpuechtweisPuechtzäitpuechten, piechten, pachtenGepuechts, GepachtsPu(e)garekiischtPueles, PollesPuelesdagpuënPuënt, Puänt, PointePuerPuerpuere puerPuer-puer-PuerdëppenpuerweisPuerzäitpuerenPu(e)rpanterchenPuertPuerzPuetPuetPuffPuffPuff | Protection civile F. (wie frz.).
Protest M. — wie hd. — P. aleën — d'Foussballséquipe huet ënner P. gespillt.
Protest- -aktioun F.: «Protestaktion»; -marsch M. — wie hd.; -versammlung F. — wie hd. -streik M. — wie hd.
Protestant M. — wie hd. — cf. Lutter I.
protestantesch Adj.: «protestantisch, evangelisch» — si si p. — d'p. Kiirch, de protestantesche Kiirfecht, Pfarrer.
protestéieren intr. Verb.: «protestieren» — dogéint musse mer onbedéngt p. — si hun elle protestéiert (heftig protestiert) — elo gët nët laang protestéiert, an du méchs, wat ech son — Abl.: Geprotestéiers N.
Protêt (wie frz., Ton: 1) M.: «Protestwechsel» — e Wiessel mat P. — dafür auch: Proteeswiessel (Ton: 1) M.
Prothees (Ton: 2) F.: «Prothese» — d'P. as futti — en huet eng P. am Monn (Zahnprothese).
Protz M.: 1) «Protzer, Prahler» — wat as dat e P. — hie kéiert de P. eraus; 2) «Prunk» — si man alles fir de Botz an de P. — wat hun déi e P. op der Houchzäit gemaacht! — 't war ee P. an elauter!
protzen intr. Verb.: «protzen» — Abl.: Geprotz N. — cf. bretzen.
Protzel, Brotzel F.: «dickes Mädchen».
Prouf F.: 1) «Probe, Bewährungsversuch» — een op d'P. stellen — hie gouf e Jor op P. agestallt — mir mussen emol eng P. vun der Mëschong maachen — en huet P. (er ist anstellig) zur Aarbecht — kengerlee P. zur Aarbecht hun — cf. préiweg; 2) «Muster, Prüfungsstück» — eng P. Wäin, Buedem, Eisen usw. — looss der eng P. kommen — in Zussetz. z. B.: Buedem-, Eise-, Wäiprouf; 3) «Übung» (Theater, Gesang, Musik) — haut hu mer déi éischt P. fir dat neit Theaterstéck — d'Musek huet all Donneschdes P. — déi lescht P. (virum Concert) dafür auch: Generalprouf — Zussetz.: Gesang(s)-, Musek(s)-, Theater-, Wäiprouf.
Prouf- -dag M.: «Tag, an dem, in den genossenschaftlichen Weinkellereien der Moselgegend, der junge Wein öffentlich vorgestellt wird» — de P. vun der . . . Kellerei as en Donneschdeg; -jor N.: «Probejahr»; -stéck N.: «Probestück»; -stonn F.: «Probestunde» (Schulspr.); -zäit F.: «Probezeit».
prouwen (lok.: proufen) trans. Verb.: 1) «proben, prüfen» — deen neie Wäin p. — cf. préiwen; 2) «üben» (Gesang, Musik, Theater) — hues de déng Musekslektioun geprouft? — de Gesank prouft un enger neier (eng nei) Mass — substantiv.: Prouwen N. — si sin am P. mat deem neien Theaterstéck — Abl.: Geproufs N. — dat G. geet engem esou lues op de Su (wird lästig) — Zussetz.: aprouwen.
Proz ON.: «Pratz» — Dorf der Gemeinde Bettborn, Kanton Redingen — 211 — cf. Préizerdall.
Prozent M.: «Prozent» — im Pl. bei Zahlangabe: Prozent — d'Bank gët elo fënnef P. — aber: Prozenter (Rabatt, Gewinnanteil, manchmal Schmiergelder) — hues de Prozenter kritt? — wann s de direkt bezuels, kriss de Prozenter — hie kritt vun all [Bd. 3, S. 392] Stéck dat verkaaft gët Prozenter (Vermittlungsgebühren) — deen huet bei där Affär bestëmmt Prozenter agestach (Schmiergelder).
prunschen intr. Verb.: «greinen» — cf. grunschen sub 1).
psch, bsch Interj. (lautmalend) 1) «Scheuchruf für Hühner, Vögel» — cf. hess; 2) -Aufforderung zum Ruhigsein: «pst» — dafür auch: pscht; 3) zum Harnen anregend (bei kleinen Kindern) auch: «bjh» (Ammenspr.).
pss Interj. (lautmalend) 1) «beim Auffordern zum Harnen der Kleinkinder» (Ammenspr.); 2) «beim Reizen des Weideviehs zum Bëselen (s. d.)» — (lautmalend, ähnlich dem Summton der Stechfliegen) — wann een de Summer «pss, bsss» mécht, da bëselen d'Kéi.
pss(t), psch, pjh Interj. Aufforderung zum Ruhigsein: «pst» — Nösl.: hei as sich näist ze psten, hei heescht et dargemat (hier heißt es nicht sich stille zu verhalten, hier heißt es hart arbeiten).
pu (kurz gespr.) Interj.: «puh» 1) abweisend, ablehnend, wegwerfend, verachtend — p.! wat läit mir dodrun — p.! wat mécht dat mir aus — p.! wat kann een anescht vun dene Leiden erwaarden — cf. po, pë, pä; 2) (gedehnt) a. Ausdruck des Ekels: p.! wéi dat sténkt; b. lautmalend Nachahmung von Schüssen: 't huet p., p. gemaacht — p. p., rifft de wëlle Jeër — cf. pou, pouf.
Public (wie frz., Ton: 1 oder 2), Publikum M.: «Publikum» — iron.: wat as dat e Publikum — dazu: public (wie frz., Verwaltungsspr.) Adj.: «publik» — 't as nach nët p. (die Verordnung ist noch nicht bekannt gegeben) — cf. bekannt, öffentlech.
Publikatioun F.: «Veröffentlichung».
Publikumsspiller M.: «Sportler, der sich zur Schau trägt» (Sportspr.). publizéieren trans. Verb.: «veröffentlichen» — e Buch, eng Zeitung p. — d'Gesetz as nach nët publizéiert.
puchen (lok.: Süden; im Ösl., in der Sauergegend nicht gebräuchlich) trans. Verb.: 1) «(mit Kraft) werfen, schleudern, stoßen» — d'Kand pucht alles op de Buedem — en huet mech op de Buedem (op d'Säit) gepucht (zu Boden, zur Seite geschleudert) — Mutter mahnend zu dem Kind: et duerf een déi aner Kanner nët mat Steng (ze) p. — puch mer de Balleg (heihinner)! (wirf mir den Ball zu!) — entrüstet: en huet mer et duer gepucht, wéi wann ech en Hond wir (von einem Gegenstand, auch einer bissigen Bemerkung) — drohend: maach dech elei eraus, soss puchen ech der d'Kachmaschin op d'Panz — puch em eng an d'Säit (stoße ihn in die Seite); 2) «einen Schlag versetzen» — ech hun em eng gepucht — Zussetz.: eraus-, zerpuchen. | |