Luxemburger Wörterbuch

puën (lok.: Greiveldingen) intr. Verb.: «laut schreien, rufen» (z. B. durch das Abflußrohr des Spülsteins, in den Hausflur, um die Hausbewohner zu ärgern) — cf. pu.

Puënt, Puänt, Pointe (wie frz.) F.: «(langer) Nagel» (pointe de Paris) — eng dräizëlleg P.

Puer I F. — phV. zu Par (s. d.).

Puer II (Pl. Puer, Dim. Pierchen, Echt., Wiltz: Poar, Nösl.: Par) N.: «Paar» (zusammengehörige, -passende Gegenstände, Personen) — e P. Schong, Händschen, Rimmen, Schongschnéier usw. — wat kascht dat d'P.? — en huet e P. Féiss wéi de Mann hanner dem Duelemer Altor (sehr große Füße) — hatt huet e P. Aen ewéi Krällen — si hun e P. léiwer Kanner — e P. gin (ein Paar werden — s. dazu: Koppel sub 2).

puer (phV. wie oben) Num.: «paar» — a. Indefinitpronomen: e puer (ein paar, einige, wenige, etliche) — geschafft ewéi e Päerd an dobäi nëmmen e p. Frang verdéngt! — op e p. Deeg geet et nët un — op e p. manner odder méi kënnt (geet) et nët (méi) un — no e puer Deeg as et besser — mir haten elo e p. schéiner Deeg a soss elauter Reen — waart e p. Méint, da gët et besser — e war e p. Deeg krank — si hun e p. Kanner — en huet der e p. gedronk — bréng e p. Briketten, e puer Stécker Holz eran — hie mengt wat en hätt mat sénge p. Su — du [Bd. 3, S. 394] kriss der e p. hannert d'Oueren, der e p. gebookt, geblockt — drohend: wëlls de der e p.? (scil.: Kläpp, Streech) — op eemol hues de der e p. kaaft — dat gin e p. Deeg (scil.: Prisong — Gefängnisstrafe); b. déi puer: «diese wenigen» — déi p. Jor, déi en aneren nach ze liewen huet — déi p. Méint gi séier eriwwer — mir wäerten et jo och alt nach déi p. Deeg packen — et geet nët op déi p. (aarmer, hongrécher) Frang un — wat as dann, déi p. Frang (Groschen), déi mir verdéngen — déi p. Leit sin huerteg gezielt — spaßh.: déi p. Wiirt am Duerf wäerte mer dach erhale kënnen.

Puer-/puer- -dëppen N.: «tragbarer Eßtopf, Doppeltopf aus Tonerde, in dem das Essen auf das Feld getragen wurde» — cf. Iessendëppen; -weis Adv.: «paarweise»; -zäit F.: «Brunftzeit, Balzzeit».

pueren refl. Verb.: 1) «sich paaren» (von Tieren) — s. auch koppelen sub 2) — Jousepsdag p. sech d'Vullen; 2) a. «sich verheiraten»; b. «sich paarweise (beim Tanz nach Neigung) zusammenfinden».

Pu(e)rpanterchen Pl. M. — s. Kurpandi.

Puert F. — s. Paart.

Puerz M. — s. Poërz.

Puet I (meist Pl.: Pueden, Pouden) F.: 1) «Pfette» (waagerechter Dachbalken, Firstbalken); 2) «Balken als Unterlage für Fußboden» — cf. Jhitt I; 3) «spitzer, schwerer Eckpfosten».

Puet II F.: «Fratze» (Wb.06).

Puff I M.: 1) «Bausch» — e P. Woll — cf. Putsch sub 1); 2) «weiches Fußkissen»; 3) «niedriger Polstersitz»; 4) (Ga.: F.) «aufgeblasenes, leichtes Gebäck».

Puff II M.: «Pump, Borg» — op P. kafen — de P. riicht d'Leit zugrond — wann de P. nët wir! (klagen die Geschäftsleute).

Puff III M.: «Bordell».

Puff IV (Pl. Pëff) M.: «Puff, Stoß» — cf. Boff, Pouf sub 1).

puff V Interj. — s. pou — wiederholt: puffpuff, mécht den Zuch (Ammenspr.)

Puffärem Pl. M.: «Bauschärmel».

puffeg (Echt.: puffig, boffeg) Adj.: 1) «bauschig» — p. Ärem un enger Blus — d'Kleed kënnt eng Iddi méi p. sin; 2) «aufgedunsen» — e puffegt Gesiicht; 3) «locker» (z. B. Wolle, Heu, Federn, Brot) — cf. lucher.

puffen I intr. Verb.: «bauschen».

puffen II trans./intr. Verb.: «pumpen, borgen» — dee pufft alles, wat e keeft — hei gët nët gepufft! — kréien ech hei gepufft? (spaßh. Frage, wobei der Fragende sich bewußt ist, genügend Geld bei sich zu haben, oder auch wenn er z. B. merkt, daß er kein Geld bei sich hat) — Abl.: Gepuffs N. — cf. buergen.

puffen III (lok.: Echt.) intr. Verb.: «knallen» — cf. poufen.

Puffer(t) M., Puffesch F.: «Person, die auf Pump kauft».

Puffer M. — wie hd.

Puffert (Nösl.) M.: 1) — s. Poufert; 2) «Flinte, Büchse» (spaßh.)

Puh, Puhan M. — s. Pohunn.

puii (lok.: Echt.) Interj. der Verwunderung, des Beifalls: p., fein geschafft, dat lowen äich mir!

Puisett (Ton auf dem i) F.: «Schöpfnetz» — frz. épuisette.

Pujhel F.: 1) «Kalbsmilch» (Thymusdrüse des Kalbs) — Zussetz.: Kallefspujhel; 2) a. «altes Weib»; b. «unordentlich gekleidete, nachlässig arbeitende Frau»; c. «Vulva».

Poulet (wie frz., Ton: 1 — Pl. Pouleën) M.: «Brathähnchen, -hühnchen» — haut gët et P.

Pulis (Ton: 2) F.: «Salbe» (Wb. 06).

Pull I, Puddel (s. d. sub III — Wösl.: Poul — Pl. Pill, Pullen, Puddelen, Nösl.: Pl. Piddel, Dim. Piddelchen — Dim. Pillchen, Péilchen — s. d.) M.: 1) a. «Wasserpfuhl, Pfütze, Lache, Tümpel» — Raa.: aus engem P. an deen anere sprangen (aus einer Notlage in die andere kommen) — de Pill d'Aen austrieden (unachtsam durch die Straßen gehen, auch: auf dem Wege säumen, bes. von Kindern beim Nachhausegehen) — hien huet scho vill Pill d'Aen ausgetratt (ist viel marschiert, auch: hat viel Verdruß, Unannehmlichkeiten gehabt) — et muss een nët hupp soen, dees et wir een iwwer de P. (de Gruef) — dee Fräsch gehéiert nët an dëse P. — in lok. Stellenbez.: am Puddel (Echt.), Hällepull (Luxemburg-Stadt), Schoofspull, Wiltzpull (Esch-Sauer), Schwéngspuddel, Leempuddel — Zussetz.: Mëschtepull; b. «Jauchepfuhl»; c. «Jauche»; 2) «(zu) große Menge einer Flüssigkeit» — wat hues du mer e P. Kaffi, Mëllech, Zopp gin! — wat gët dat e P. an de Bauch (bei vielem Trinken von Wein, Bier, Wasser); 3) «Meer, bes. Atlantischer Ozean» — an de siwenzeger Jore sin der vill iwwer de [Bd. 3, S. 395] (grousse) P. gaangen (nach Amerika ausgewandert).

Pull II (Nösl.) M.: «Pfahl» — s. Poul I.

Pullchen M.: «Kinderbrei» (C) — cf. Breichen sub Bräi.