ranjhéierenranjhéiertRanjhéier-RanjhéierdéngschtRanjhéiergareRanjhéiergleisRanjhéierlokomotivRanjhéiermaschinRanjhéiermeeschterRanjhéiererRankrankrankegRankelterrankenRanksranksigRanksbeidelrankseg, -ig, rankzeg, ranzegRanksertRancuneRanschleid, RanscheltRantefroRantepoll, RantipolRanunkelchenranzegRanzelRanzenranzenranzenéieren, ranzonnéierenRanziounRapRapuelegRâpéRapéierrapidRapiditéitRaponzelRappRappRappdechRappech(t)Rapp--kraut, RapkrautRappzalotrappeg, -igRappappaRappelR. à l'ordrerappeléierenRappeléiertenRappenrappenrappengerapptRapportRapportageRapportendréierRapportendréieschrapportéierenRaproschRapsodéiRapsRapsueleg, RapuelegrarRartéit, Raritéit, RaretéitRasraschraschRaschoRaschtRaschtfleckraschtroutRaschtRastRaschtdagraschtegraschtenraschtengeraschtraséierenRaseurRaséierRaséierapparatRaséierbiischtRaséiergeschirRaséierlamRaséiercrèmeRaséiermesserRaséierpënselRaséiersäfRaséierseefRaselraselegraselenRassRëssärassRassrasseg |  ranjhéieren trans./intr. Verb.: 1) «ordnen, aufräumen» — e (an em) Schaf r. (Ordnung schaffen) — en Zëmmer r.; 2) «Rang haben, Platz finden» — hir Familje ranjhéiert ënner di beschte (scil.: Leit, Familjen) vun der ganzer Stad — du ranjhéiers ënner déi fënnef éischt; 3) «zurechtmachen, der Mode anpassen, wieder in Stand setzen» — ech ranjhéiere [Bd. 4, S. 12] méng Kleder (mäi Gezei) all selwer — mir hun déi al zerbrache Kammoud ranjhéiere gelooss — wegwerfend: wéi as hatt nees ranjhéiert (unordentlich gekleidet); 4) «rangieren, verschieben» (Eisenbahn) — d'Zich r. — d'ganz Nuecht hu mer misse r.; 5) «verhauen, übel zurichten» (iron.) — wat hu se dee ranjhéiert! — Westen: nondidjiki hä, lo gës de ranjhéiert, hä! 6) refl.: «sich einigen, zu einem Vergleich kommen» — mir hun äis am gudde ranjhéiert — Rat der Polizei, des Friedensrichters z. B. bei einem Verkehrsunfall: ranjhéiert Eech am gudden! — r. entspricht in der Bedeutung frz.: ranger und arranger — Zussetz.: arrañgéieren, aus-, verranjhéieren — dazu: ranjhéiert Verbadj.: «ordentlich, solide» — e ranjhéierte jonge Mënsch — en as r. wéi e Papier de musique (er ist in allem sehr ordentlich, sehr pünktlich — Ga).
Ranjhéier- -déngscht M.: «Rangier-, Verschiebedienst» (Eisenbahn) — hien as, schafft am R.; -gare F.: «Rangier-, Verschiebebahnhof»; -gleis N.: «Rangier-, Verschiebegleis»; -lokomotiv F.: «Verschiebelokomotive»; -maschin F. — s. -lokomotiv. -meeschter M.: «Rangiermeister» (Eisenbahn);
Ranjhéierer (lok.: Ranjhirer) M.: «Rangierer» (Eisenbahn).
Rank M. — s. Rénk.
rank Adj. — in der Ra.: r. a schlank.
rankeg Adj.: 1) «rankig, lang, dünn und biegsam» (von Ästen, Zweigen, Halmen); 2) übtr.: «mager» — dee Jong bleift mer ze r. fir dat wat en ësst.
Rankelter M.: 1) «Waldrebe» (Clematis vitalba); 2) «Geißblatt» (Lonicera periclymenum); 3) «bitterer Nachtschatten» (Solanum dulcamara).
ranken intr. Verb.: «ranken» — d'Boune r. schons.
Ranks (lok.: Vianden) F.: 1) «naschhafter Mund» — dou hoas en R.; 2) «naschhaftes Mädchen, naschhafte Frau» — hatt as en R. — cf. Schnek — dazu: ranksig (lok.: Vianden) Adj.: «naschhaft, auf Süßigkeiten erpicht».
Ranksbeidel M.: «nach Bock riechender Mensch».
rankseg, -ig, rankzeg, ranzeg (Adj.: «nach Schweiß riechend, wie ein Bock stinkend») — cf. das Vorige.
Ranksert (lok.: Vianden) M.: 1) «naschhafter Mann»; 2) «habgieriger Mensch» — cf. Ranks.
Rancune (wie frz.) F.: «Groll».
Ranschleid, Ranschelt ON. — s. Randschläden.
Rantefro M. — in der Redewendung: de fräie R. hun (freien Lauf haben) — cf. Rand II.
Rantepoll, Rantipol M. und N.: «wildes, ausgelassenes Mädchen».
Ranunkelchen F.: «Gartenranunkel» (Ranunculus asiaticus).
ranzeg Adj.: 1) «ranzig» — d'Fett, de Botter as r. — dafür auch: algeschmächeg; 2) a. «stinkig» — déi Leit richen ëmmer esou r. an uersch; b. «bocksig riechend» — dafür auch: rankseg (s. d.).
Ranzel M.: 1) «Ranzen»; 2) (übtr.) «Bauch, Magen» — hues de de R. voll? — cf. Ränzel(chen).
Ranzen M. — im Rätsel: véier ronner R., véier décker Panzen, ee Viva, ee Feckfa, an ee bëselt hannen no? (ein Wagen mit vier Rädern, vier Pferden, ein Fuhrmann, eine Peitsche und ein Hund) — véier ronner R., véier ronner Panzen, e Wickwack, e Broutsak an e Bësser hannendrun (dsgl. — MKr. Nr. 716, 819).
ranzen trans./intr. Verb.: «hart anfahren» — nur in der Allit.: ëmmer huet en ze r. an ze rosen — Kinderreim: Herr Jesus Christ léier eis Nënnercher danzen; der Deiwel kommt, dee wäerd iech d'Nënnercher ranzen (MKr. Nr. 868) — cf. uranzen.
ranzenéieren, ranzonnéieren trans./ intr. Verb.: 1) «auslösen, loskaufen» (veraltet — Ga); 2) «hart, grob anfahren, quälen» — cf. dirängelen.
Ranzioun F. — s. Ratioun.
Rap (lok.) M. — s. Rappkraut, Raps.
Rapueleg M.: «Rapsöl».
Râpé M.: 1) «Reib-, Schnupftabak» (C) — et as eng Zort haarden Tubak, déi ee mat enger extraër Rapp zou Schnauf (Stëbs) geriwwen huet (C); 2) «mit Spänen geschönter Wein» (Ga).
Rapéier M.: «Rapier».
rapid Adj./Adv.: «schnell» — et as r. mat him gaang (es ging schnell mit ihm zu Ende) — dazu: Rapiditéit F.: «Schnelligkeit» (oft spaßh.) — mat enger R. sonnergläichen — cf. Wupptisitéit.
Raponzel F. — s. Rabonzel. [Bd. 4, S. 13]
Rapp I F.: «Reibeisen» — en as esou gouereg ewéi eng R. (er ist sehr mager) — en huet e Gesiicht ewéi eng R. (pockennarbiges Gesicht) — Zussetz.: Grompre-, Kéis-, Mierréidegs-, Muerterapp — cf. Houfeisefaass.
Rapp II — in der Ra.: 't as R. a Klapp (s. d. sub II, 2).
Rappdech — in der Ra.: déi komme vu R. a Klappdech. | |