Luxemburger Wörterbuch

Räit-/Reit-, räit-/ reit- -baatsch F.: «Reitpeitsche»; -box F.: «Reithose»; -bunn F.: «Reitbahn»; -kniecht M.: «Reitknecht»; -päerd (lok. Nösl.: Räipäerd) N.: 1) «Reitpferd» — deen as esou domm ewéi eiser Härgott (s. d.) säi R. — Zus.: an dat wor en Iesel — onsem Herrgott säi R. sin (Dicks — Spw.) du R.! (du Dummkopf!); 2) «Steckenpferd» — dat as säi R.; -meeschter M.: «Reitlehrer»; -schoul F.: «Reitschule»; -stecken M.: «Reitgerte»; -stéiereg Adj.: 1) «spornstätig, sich den Sporen widersetzend»; 2) «stößig» (von der Kuh gesagt); -stiwwel M.: «Reitstiefel»; -stonn F.: «Reitstunde».

räiten — s. reiden.

Räiter (lok.: Reider, Reiter) M.: «Reiter» — lok.: e Reiter zu Päerd (Reiter) — Ra.: wat manner R., wat besser Bäiter (wenige zu sein, bringt mehr Beute ein) — Schoßliedchen: R. zou Fouss / eng Schossel voll Mous/ R. zu Päerd / eng Schossel voll Äerd / R. zou Feld / eng Schossel voll Geld — Variante, Zusatz: bo, bo, bo kënnt de Bauer hanneno / tripp, trapp, tripp, trapp, tripp, trapp — Abzählreim: R., R., Rësschen (Rößchen) / do uewe steet e Schlösschen / do uewe steet e gëlden Haus / do kucken dräi Jongfrauen eraus / déi éischt spënnt Seiden / déi zweet wéckelt Weiden / déi drëtt geet zum Bronnen / si huet e Kand gefonnen / wéi soll et heißen? / Zockerséisses-Geisschen / wie soll déi Wëndele wäschen? / onsere alten Plaudertäschen / in dem alten Bronnen / wo er sie gefonnen / eent, zwee, dräi / du bas fräi — cf. reiden.

Räiter- -fiels M.: «Reiterfelsen» (Fln. — kommt oft in Sagen vor); -kasären F.: «frühere Reiterkaserne in Pfaffenthal»; -salef(t) F.: «Salbe gegen das Wundreiten» (C); -wee M.: «Reitweg».

Räiterei, Reiderei F.: «Reiterei» — 't as nët vill lass mat sénger R. (Reitkunst).

Räkel, Rekel M.: 1) «großer, bissiger Hund» — Echt.: sulaang att en dee R. matbréngt micht en sich nëmme Feindsleit (C); 2) a. «Flegel, Lümmel»; b. «grober u. fauler Mensch»; c. «selbstsüchtiger, geiziger, starrköpfiger Mensch».

Räkelter, Rekelter M.: 1) — s. Racken II; 2) (lok.): «Chorhemd».

Räm — s. Rëm.

Rämel M. — s. Räwel, Rädel sub 3).

rämmeleg — s. rammeleg.

rämmelen I, rämelen, remelen intr. unpersönliches Verb.: 1) «leicht reifen»; 2) «schneien» (Schlackschnee) — et remelt.

rämmelen II — s. rammelen.

Rämmidämmi M.: 1) «Krach» — R. maachen (Krach schlagen) — dafür auch: Räbbidäbbi; 2) «Geld» (C) — cf. Goss sub 4), Mommes, Monéiten.

Rän I — phV. zu Reen (s. d.).

Rän II — s. Reine.

Ränert — s. Renert I.

Ränerter M.: «Reinettenapfelbaum» — cf. Renert II.

Ränett, Räinett F.: «Reinette» (Apfelsorte) — Sorten: kleng R. vu Canada — déck R. — englesch R. — kleng Wanterränett — Goldränett — gréng R. — Landränett.

Ränett(en)apel M. — s. d. Vor.

räng Interj. — s. rang.

Ränsch F. — s. Rensch.

Ränzchen, Ränzelchen I M.: «Bauch-, Gekrösenetz, Fettnetz» — Liewer am R. — cf. Crépinette.

Ränzchen II,