LWB Luxemburger Wörterbuch
 
trieden, trëdden bis Tripper (Bd. 4, Sp. 346b bis 347b)
 
trieden, trëdden (lok. Nösl., z. B. Clerf: triädden, Südösl., Sauer: treden — Konjug. Part. Prät.: getrueden, getratt, getrott, getrodden, Echt.: getroden; Ind. Prät. Nösl.: trott, tratt; Konj. Prät. Nösl.: trëtt, Mosel: tritt) intr./trans. Verb.: «treten» — d'Päerd huet mech op de Fouss getrueden, getratt [Bd. 4, S. 347]Mil.: op der Plaz t. — d'Fraleit mat dene laange Räck, si t. sech jo dran — ech hun an en Nol getratt — kuck, wou (wuer) s de trëtts, triets! — triet drop! — ech hun an eppes (Kot) getrueden (übtr.: hatte Mißgeschick) — Echt.: ich kënnt en treden (ihm einen Fußtritt versetzen) — hien trëtt séng Schong, séng Tallongen (all) baussenzeg, bannenzeg (no baussen, no bannen) — ech hun déi nei Schong nach nët richteg getrueden — ech hun en al getrueden, op d'Zéiwe getrueden (sehr beleidigt — cf. trëppelen sub 2)b.) — de Blosballeg t. — Leem t., fir Zillen ze maachen — cf. trëppelen — Zussetz.: an-, aus-, be-, durech-, eraus-, hin-, of-, op-, ver-, vir-, zer-, zoutrieden.
 
Trief M. — s. Tréif.
 
tréieren trans. Verb.: «sortieren» — cf. Triage sub 1) (Postsprache).
 
triëns. Trieur sub 2).
 
Triennale (wie frz.), Triënnal, Trinnall (Ton: 2) M.: «Triennale, dreijährige Gehaltsaufbesserung für Beamte».
 
Trieur (wie frz., Ton: 1, lok. Mosel: Tri F.) M.: 1) «Saatgutreinigungsmaschine» (für Getreide) — d'Somfruucht muss duurch den T. gon; 2) (lok.) «Kartoffelsortiermaschine» — dazu: trieuren (lok. Mosel: triën) trans. Verb.: «Getreide zu Saatzwecken reinigen, aussondern» — cf. Sënnermaschin, sënneren.
 
Trietbriet N. — s. Trëttbriet.
 
Trietfal F.: «Tretfalle» — cf. Foussaangel.
 
Trietmull F.: «Tretmulde» (in der früher die Trauben mit nackten Füßen getreten wurden — C).
 
Trietmillen F.: «Tretmühle».
 
Trigelchen M.: «der Schuh, Kasten mit niedrigem Rande, aus dem das Getreide durch das Läuferauge auf den Bodenstein fällt (Ga — Müllerei)».
 
Trigo I M. — s. Tricko — cf. Hiff.
 
Trigo II F.: «Trigonometrie» (Schulspr.).
 
Triichter (Nösl. und südlich der Hauptstadt: Triter) M.: 1) «Trichter» — e klengen, e groussen, en hëlzen, e blechen T. — spöttisch: en as esou gediicht, e kann an eng Bauchbidde man ouni T. (er ist sehr ungeschickt); 2) «Abtrittsröhre, Abtrittsschlauch» (Ga) — Zussetz.: Gärtriichter.
 
triichteren (phV. s. d. Vor.) intr. Verb.: 1) «unstät gehen» (Wb.06) — doruechter t. — Echt.: kéieren an triteren bis en et esu wäit hoat (drehen und wenden bis er seinen Zweck erreicht hat); 2) «(ein-)pauken» — lok. Wiltz: oan deem do kanns de t., esou vill wéi s de wëlls, 't dingt alles näischt — cf. antriichteren.
 
Trijhak (Ton: 2) N.: «Hasardkartenspiel».
 
trijhaken (Ton: 2) intr./trans. Verb.: 1) «Trijhak spielen» (Wb.06) — cf. Couleur Bd II, S. 484; 2) a. (lok. Grevenmacher, Echt.: trijazen, trijaaksen, trijakéieren) «durchprügeln»; b. «quälen, drangsalieren» — cf. kujenéieren, pisacken.
 
trikolor (Ton: 1) Adj.: «trikolor» — Zussetz.: Trikolorsbändchen F.
 
Trimardeur (wie frz.) M.: «Walzbruder» (Handwerkerspr.).
 
Trimester N. und M. — wie hd.
 
Trimm F.: 1) a. «Mühltrichter» — im Spottlied auf die Müller: déi eng déi stielen et aus den Trimmen, déi aner aus de Säcken; b. «Menge, die der Mühltrichter auf einmal faßt» — cf. Drimm(chen), Rëtsch sub 1)b.; 2) «Bauch, Magen» — Echt.: hoas de d'T. noach nët voll?
 
Trimmvoll F.: «Menge, die der Mühltrichter faßt» — zu einem Kind, das die Speise zu lange im Munde behält: solls de déi T. dann nët méi ofkréien?
 
trimmen I trans. Verb.: 1) «durch den Mühltrichter gehen lassen»; 2) «durchprügeln» (lok.).
 
trimmen II — s. drimmen.
 
Trimong, Trumeau (wie frz., Ton: 1) M.: «Fensterpfeiler, (schmaler) Pfeilerspiegel».
 
Tring, Trinn(i)s. Katräin, Tréin I.
 
Trinn F. — s. Tron I, Gron.
 
Trinsch (lok.) F. — s. Trunsch.
 
trinschen (lok.) — s. trunschen — cf. pinschen, kräischen.
 
Trio M. — wie hd. — e gelungenen T. (komisches Kleeblatt).
 
Trioul F.: «Triole» (Musik).
 
Tripléi M.: «Politurstein» (Ga).
 
tripléieren trans. Verb.: «verdreifachen».
 
Tripchen M. — s. Trippert.
 
Tripmadam F.: «zurückgekrümmtes Fettkraut, Fetthenne» (Sedum reflexum und S. album).
 
tripotéieren trans./intr. Verb.: «herumhantieren» — wat tripotéiers de dann alt de ganzen Dag? — d'Gedrénks as tripotéiert (gepanscht) — hatt léisst sech vu jidderengem t.
 
trippegs. truppeg.
 
Tripper M. — wie hd. — cf. Dripp(e)- ler. [Bd. 4, S. 348]

 

Eingabe
Wörterbuchtext:
Stichwort:
 
  

 

© 2010 - Projekt LexicoLux des Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises der Universität Luxemburg, in Kooperation mit dem Kompetenzzentrum für elektronische Erschließungs- und Publikationsverfahren in den Geisteswissenschaften an der Universität Trier
Hinweis zum problematischen Wortgut