1) | LLU E' |
| ...E', en (pron.), er, il. — E' ḡenéert sech net, |
2) | WLM dé(n) |
| ... dé(n) m., pron. relat. der, welcher, mnd. de. |
3) | WLM dîr |
| ...dîr, 1. dat. v. du, dir; 2. ihr, pron.; 3. Sie. |
4) | WLM êrt |
| ... êrt pron. n. s., euer; — êrt Kad, euer |
5) | WLM hat |
| ... hat pron. n., sie (eig. es); ags. hit. |
6) | WLM hirem |
| ... hirem pron., ihrem. |
7) | WLM hiren |
| ... hiren pron. poss. 3. Pers., ihr. |
8) | WLM hirer |
| ... hirer pron., ihrer. — dât ass h. Sâch, 1. |
9) | WLM hires |
| ... hires pron., ihres. — 't ass hires net vill, |
10) | WLM iddesch |
| ... iddesch , pron., genitiv von idder, von jedem. |
11) | WLM jètt |
| ... jètt pron. ind., etwas (oesl.), s. |
12) | WLM muncherlê |
| ... muncherlê pron. ad., mancherlei. |
13) | WLM sech |
| ... sech , pron. reflex., sich. |
14) | LWB allefalls |
| ...'ga:r(ən), um Wiltz -'go:ərən) Pron.: «allesamt» — a. wéi se do sin |
15) | LWB allemënsch |
| ...-mënsch Pron.: «jedermann»; |
16) | LWB allerhand |
| ...») allerhanter wéi keng kleng — auch als Pron.: an deem Buttek gët et a. ze kafen — |
17) | LWB allerlä |
| ... mit Echt. -lai, -la:i) Adj. Pron. Adv. ähnlich wie: -hand; — dat as allerlä |
18) | LWB alles |
| ... alles Pron., zu all: «alles» — Spww. |
19) | LWB as |
| ... auch diese Wendungen klingen veraltet: meist steht vor dem pron. pers. du (de) einfach s — géi wouhinner |
| ... (phV.: vor dem anlautenden d- des Pers. pron. du (de), mit dem es zur Lautgruppe - |
20) | LWB att |
| ... Kurzform zu datt, «daß», vor dem Pers. pron. du (de) |
21) | LWB äis |
| ... äis pers. Pron.: «uns», s. eis, ons. |
22) | LWB än, een |
| ... än, een Pron. (Flektion s. d. vor.); 1) «aliquis, irgendein |
23) | LWB är |
| ... är possess. Pron. der 2. Pers. Pl. — Flektion: Masc. ären, |
24) | LWB bescht |
| ...2) häufig mit dem best. Art. oder dem Poss. Pron. verbunden und substant. gebr.: du bas de(e) Beschten |
25) | LWB bës, bas, bus |
| ...b) verb. mit andern örtl. Präp. vor Subst. u. Pron. — ech gi bis an d'Duerf — vu Bieles |
26) | LWB dat |
| ... dat Dem.-/Refl.. Pron. N.: «jenes, das» — nur gelegentlich |
27) | LWB datt |
| ... dass, Kurzformen: att, as — Flexion: vor dem Pron. der 2. Sg. du (de), sowie den Pron. der |
| ... dem Pron. der 2. Sg. du (de), sowie den Pron. der 1. und 3. Pl. mir (mer), si (se) |
28) | LWB dausenderlä |
| ...-erlä Pron.: «tausenderlei»; |
29) | LWB däin, déngt, dein, däint |
| ... däin, déngt, dein, däint Poss. Pron.: A. verbunden: «dein, deine, dein» |
| ... dein(ig)e» — I. Flexion: wie das verbundene Pron. (s. ob. sub A/I), mit Ausnahme des Nom. |
30) | LWB där, därer |
| ...(lok. Westen: 'de·ər bisw. 'deiər) Dem. Pron.: «derer, jener» — 1) Fem. |
31) | LWB de |
| ... de Pers. Pron.: Kurzform zu du (s. d.) — bes. |
32) | LWB déch |
| ... dich, Osten: Vollform däich, Kurzform: dich), Pers. Pron. 2. Sg. Akk.: «dich» — cf. |
33) | LWB deen |
| ...deen (lok. Westen: di·ən dε·ən, selten dən) Pron. M.: 1) Dem.: «jener» |
34) | LWB déi |
| ... so auch überall unter dem Nebenton) Dem./Rel. Pron.: «die, jene», und zwar Nom. u. |
35) | LWB des |
| ... possessive Genitiv wird umschrieben mit dem Dativ und dem Poss. Pron.: dem Jong séng Mamm; 2) Pl. Dat. |
36) | LWB déng |
| ... déng Poss. Pron.: s. däin. |
37) | LWB déngesgläich(en) |
| ... déngesgläich(en) Pron.: «deinesgleichen» — hal dech un d.! |
38) | LWB dës |
| ... dës Pers. Pron.: «dessen» (relikthaft, s. dees) — e |
39) | LWB dësen, dës, dë(s)t |
| ...dësen, dës, dë(s)t (Mosel: disen, dis, di(s)t) Dem. Pron.: «dieser, diese, dieses» — dësen an deen |
40) | LWB dir |
| ... där(r), Kurzform: der (dər) d'r (dr) Person. Pron.: 1) Dat. Sg. 2 Pers. «dir |
41) | LWB de |
| ...de (də) pers. Pron.: «du» — Flexion: Koinè: dénger, dir, |
42) | LWB e |
| ...e II: tonlose Form des unbest. Art. und pers. Pron. «ein», «er», nach Ausfall des |
43) | LWB ech |
| ... ech (eç) Pers. Pron. 1. Sg.: Flexion u. phV.: Nom. Koinè ech |
44) | LWB äis |
| ...äis I obliques, pers. Pron. 1. Pl.: «uns» — phV.: |
45) | LWB eis, äis |
| ... eis, äis II Poss. Pron. der 1. Pl. «unser», phV.: s. |
46) | LWB elo |
| ... wohl her! zurück von dort); 3) als Dem. Pron.: deen elo war ët auch deen elo(t)en — |
47) | LWB ëm |
| ... I — Kurzform zu him (Dat. des Pers. Pron. M. N. Sg.). |
48) | LWB ëmmesch(t) |
| ... ëmmesch(t) Pron.: «jemand, irgend ein» — mat ëmmescht Friemes |
49) | LWB en |
| ... en I nebentonige Formen des Pers. Pron.: 1) = hien (Nom., Akk., |
50) | LWB enaner |
| ... enaner unbest. Pers. Pron.: «einander» — se hale mat enaner |
51) | LWB eng, engt |
| ... eng, engt s. än Pron. S. 56. |
52) | LWB entfueren |
| ... mer esou ëntfuer — s. auch än, een Pron. sub 7, S. 56; |
53) | LWB entwë(t)schen |
| ... dafür auch ëntwutschen — cf. auch: än, een, Pron. sub 7, S. 56; |
54) | LWB eppes |
| ... eppes Ostrand: 'e:pəs Pron./Adv.: 1) «etwas» — dat |
55) | LWB ër |
| ... ër pers. Pron. F. 3. Pers. Dat. S.: s. hir — ech |
56) | LWB es |
| ... es (əs) Pron.: «davon, dessen» — s. des, dees |
57) | LWB e. eppes |
| ...e. eppes Dem. Pron.: «so einer, so eine, so eines, von einer |
58) | LWB ët |
| ... ët pers. Pron. N. S.: «es», auch für weibl. |
59) | LWB villerlä, -lee |
| ... villerlä, -lee Adj./Pron.: «vielartig, vielerlei» — ech hat v. Méi |
60) | LWB firenaner, fireneen |
| ... firenaner, fireneen Pron.: «für einander» — Nösl.: firenee |
61) | LWB gett, jett |
| ... gett, jett (lok. Nösl.) unbest. Pron.: «etwas» — e juff mer jett Gouts |
62) | LWB giddereen, gidwidderän |
| ... giddereen, gidwidderän Pron. = jidwereen. |
63) | LWB glicherän, -een |
| ...glicherän, -een, (lok. glichwidder-) Pron.: «ein jeder, jedweder, jeglicher», — si daachen |
64) | LWB hatt |
| ... hatt N. (Flexion: s. hien) pers. Pron. der 3. Pers. Sg.: eigtl. «es», |
65) | LWB hien |
| ... sénger cf. däin, du, davon hergeleitet das Poss. Pron. säin (s. d.) — Gebrauch: s. «Bulletin |
| ... 1955 (4-6), S. 61 f.) pers. Pron. M.: «er» — im bes.: |
66) | LWB him |
| ... him (Kurzform ëm, Plur. hinen) pers. Pron. 3. Pers. Sg. M./N. Dat.: «ihm |
67) | LWB hinen |
| ... hinen pers. Pron. 3. Pers. Pl. Dat.: «ihnen» — hinen |
68) | LWB hir |
| ... hir (Kurzform ër) Pers. Pron. 3. Pers. Sg. Dat.: «ihr» (cf. |
69) | LWB hirer |
| ... hirer pers. Pron. Gen.: 1) 3. Pers. Pl. aller Geschlechter |
70) | LWB hiren, hir, hiirt |
| ... hiren, hir, hiirt (Pl. hir) poss. Pron. (zu dem vor. sub 1 und 2): «ihr» |
71) | LWB hiresgläich(en) |
| ... hiresgläich(en) Pron: «ihresgleichen» — h. gët et nët am ganze |
72) | LWB icht, écht |
| ... icht, écht, bisw. escht Pron. N.: «etwas» — veraltet für eppes |
73) | LWB iech |
| ... weithin eç, əç, im Osten auch iç) Pers. Pron.: «euch» 1) 2. Pers. Pl. |
74) | LWB iessen |
| ... u. 2. Pl., sowie 2. Sg. vor folgendem Pers. Pron. — Prät.: im Ind. gilt veraltet ech ouss, ich |
75) | LWB irgendän |
| ...-än, -een: 1) Pron. indef.: «irgendjemand»; 2) Adj. |
76) | LWB irgendëmmëscht |
| ...-ëmmëscht Pron. indef.: «irgendjemand»; |
77) | LWB irgendeppes |
| ...-eppes Pron. indef.: «irgendetwas»; |
78) | LWB Je |
| ... Je (= frz. pers. Pron. «je») M.: «meine Person» |
79) | LWB jett |
| ... jett unbest. Pron.: s. gett II/ S. 53. |
80) | LWB jidd, jidder, jiddwer |
| ... Mosel auch idder, äußerster Norden veraltet igder) indef. Pron./Adj.: «jeder» — Nominativ: altertüml. |
81) | LWB jidderän, jiddwerän, jiddwid(e)rän, -een |
| ... im äußersten Norden dafür igderdel — Wb. 06) indef. Pron.: «jedermann» — Flexion wie än, een |
82) | LWB kän, keng, käänt |
| ... Flexion s. än, een I/55 indefin. Pron.: «kein(er), keine, kein(es)» — Spww.: |
83) | LWB quelqu'un |
| ... quelqu'un (wie frz.) Pron.: «jemand» — in der Ra.: |
84) | LWB kengeskän |
| ... kengeskän Pron.: «überhaupt kein» — en huet k. Ergraff |
85) | LWB mäin |
| ... mäin Poss. Pron. (s. phV. Dativ Ltb. 64 — LSA Karte Nr. 115 |
86) | LWB mech |
| ... mech (s. LSA Karte Nr. 49) Pers. Pron. 1. Sg. Akk.: «mich» — cf. |
87) | LWB méng |
| ... méng Poss. Pron. — s. mäin — Ra.: déi méng, déi |
88) | LWB méngesgläichen |
| ... méngesgläichen Pron.: «meinesgleichen». |
89) | LWB mer |
| ... mer (mər) unbest. Pron. Sing. 3. Pers.: «man» (diese unbetonte |
90) | LWB munch, mun(n)ech, muench |
| ...munch, mun(n)ech, muench (Echt.: moanch) Adj./Pron.: «manch» (Mosel, Osten wenig, Norden nicht |
91) | LWB munchaner, munchereen, muncheen |
| ... munchaner, munchereen, muncheen Pron.: «mancher» — m. wir nët esou domm |
92) | LWB mu(e)ncherlä, -lee |
| ... mu(e)ncherlä, -lee Pron./Adj.: «mancherlei». |
93) | LWB näischt |
| ... nescht, Ggs.: escht — s. d.) Pron.: a. «nichts» — n. do! |
94) | LWB nëmmesch(t) |
| ... nëmmesch(t) Pron.: «niemand» — 't as n. am |
95) | LWB ons |
| ... ons I pers. Pron. 1. Pers. Pl. (Dat. u. Akk.), Var. von Luxemburg |
96) | LWB ons |
| ... ons II Poss. Pron. — s. eis, äis II cf. Ltb. 46, LSA |
97) | LWB onsereen, eisereen |
| ... onsereen, eisereen Pron.: «unsereiner, unsereins» — du bas o. |
98) | LWB säin |
| ... säin II Poss. Pron. (cf. LSA Karte 114, BGra § 20, Seite 64, |
99) | LWB sech |
| ... sech (cf. LSA, Karte 49) Refl. Pron.: «sich» — cf. dech, mech. |
100) | LWB selwecht |
| ... selwecht Pron.: «selb, gleich» — vor allem mit |
101) | LWB selwer |
| ... [selten]: sellef, lok. Rümelingen: self) Pron. (adverbial gebraucht): «selbst, ohne Beihilfe, ohne Zutun» — |
102) | LWB séng |
| ... séng Poss. Pron. — s. säin II. |
103) | LWB si |
| ... (cf. BrGra S. 19. 1. C) 1) pers. Pron. 3. Pers. Sg. F.: «sie» — si |
| ... d'Maul, d'Schnëss) nët halen; 2) pers. Pron. Pl. 3. Pers. F. M. N.: «sie» |
104) | LWB T |
| ...Buchstabe T»; 2) «Kurzform für pers. Pron. et» (s. d.) — zur Flexion der Pronomina, |
| ... Konjunktionen s. BGra § 27; Adv.: heit; Pron.: diirt, sout, sout diirt, nediirt; 3) Interj. |
105) | LWB ze, zou, zu |
| ... — Präp. A. — beim Subst. u. Pron.: ze Wee kommen — ze Mank (wenig) hun |