1) | LLU Hat |
| ...Hat (kurz), pers. Fürw., es, sie, elle. Der gemeine Mann bedient sich |
2) | WLM ass |
| ... ass, ist, 3. pers. sing. ind. pr., von sin. |
3) | WLM get |
| ... get , 3. pers. sing. Ind. pr. von gin; 1. gibt; 2. |
4) | WLM hätten |
| ... hätten, 1. und 3. Pers. Plur. Condit. von hun, haben. — H. ann |
5) | WLM hiren |
| ... hiren pron. poss. 3. Pers., ihr. |
6) | WLM si |
| ... si pr. pers., sie; s. se. |
7) | LWB agoen |
| ...-goen Verb.: 1) intr. (pers.): a) «eintreten»; b) « |
8) | LWB as |
| ...auch diese Wendungen klingen veraltet: meist steht vor dem pron. pers. du (de) einfach s — géi wouhinner (od. |
| ... wëlls; (phV.: vor dem anlautenden d- des Pers. pron. du (de), mit dem es zur Lautgruppe |
9) | LWB as |
| ... as 3. Pers. Sg. Indikativ Präs. des intr. Verb. sin (s. d. |
10) | LWB att |
| ...: Kurzform zu datt, «daß», vor dem Pers. pron. du (de) |
11) | LWB äis |
| ... äis pers. Pron.: «uns», s. eis, ons. |
12) | LWB är |
| ... är possess. Pron. der 2. Pers. Pl. — Flektion: Masc. ären, -es, |
13) | LWB bäifalen |
| ...-falen intr. Verb.: 1) pers.: «abfallen, mager werden» — en as vill |
14) | LWB de |
| ... de Pers. Pron.: Kurzform zu du (s. d.) — |
15) | LWB déch |
| ... Nbton: dich, Osten: Vollform däich, Kurzform: dich), Pers. Pron. 2. Sg. Akk.: «dich» — |
16) | LWB dës |
| ... dës Pers. Pron.: «dessen» (relikthaft, s. dees) — |
17) | LWB dir |
| ... Person. Pron.: 1) Dat. Sg. 2 Pers. «dir» — de gës dir selwer e Fouss |
| ... gin, an dat keng giedlech; 2) Nom. Pl. 2. Pers.: a) «ihr», b) Höflichkeitsform: |
18) | LWB draien |
| ...: gedrait, Praet.: drait, lok. Osten: 3. Pers.: en draicht, Part.: gedraicht — engem mat |
19) | LWB de |
| ...de (də) pers. Pron.: «du» — Flexion: Koinè: dénger, |
| ...zu ihren Eltern, während sie früher vielfach Dir (2. Pers. Plur. s. d.) gebrauchten. — duu! Näischnotz do! du |
| ... sechs! — Ziemlich häufig ist die Verwendung der 2. Pers. (und der ersten s. dir, ech, mir) in lebhafter |
20) | LWB e |
| ... e II: tonlose Form des unbest. Art. und pers. Pron. «ein», «er», nach Ausfall |
21) | LWB ech |
| ... ech (eç) Pers. Pron. 1. Sg.: Flexion u. phV.: Nom. Koinè |
22) | LWB Eilespill |
| ... Osten: -Spi:(ə)l) M.: 1) Pers. N. «Eulenspiegel» — in zahlreichen Spww.: |
23) | LWB äis |
| ...äis I obliques, pers. Pron. 1. Pl.: «uns» — phV. |
24) | LWB ëm |
| ...ëm I — Kurzform zu him (Dat. des Pers. Pron. M. N. Sg.). |
25) | LWB en |
| ... en I nebentonige Formen des Pers. Pron.: 1) = hien (Nom., Akk. |
26) | LWB enaner |
| ... enaner unbest. Pers. Pron.: «einander» — se hale mat enaner |
27) | LWB ër |
| ... ër pers. Pron. F. 3. Pers. Dat. S.: s. hir — |
| ... ër pers. Pron. F. 3. Pers. Dat. S.: s. hir — ech hun er es |
28) | LWB ët |
| ... ët pers. Pron. N. S.: «es», auch für |
29) | LWB gemunnen |
| ...; «gemahnen», und zwar: 1) pers. «erinnern» — hie gemunnt mech u säi Papp; |
30) | LWB gin |
| ... intr.: «werden» — a) pers.: du Näischnotz, deens de bas a gës — |
31) | LWB graulen |
| ... grault mech duerch de Bësch ze goën — gelegtl. pers.: déi Aarbecht do grault mech — auch: grailen. |
32) | LWB hatt |
| ... hatt N. (Flexion: s. hien) pers. Pron. der 3. Pers. Sg.: eigtl. «es», |
| ... N. (Flexion: s. hien) pers. Pron. der 3. Pers. Sg.: eigtl. «es», im bes.: |
33) | LWB hien |
| ...» 1955 (4-6), S. 61 f.) pers. Pron. M.: «er» — im bes. |
34) | LWB him |
| ... him (Kurzform ëm, Plur. hinen) pers. Pron. 3. Pers. Sg. M./N. Dat.: « |
| ... (Kurzform ëm, Plur. hinen) pers. Pron. 3. Pers. Sg. M./N. Dat.: «ihm» — |
35) | LWB himmelliichten |
| ... flimmern» — 't himmelliicht mer; 2) pers.: a. «die Augen aufschlagen, neugierig auf etwas |
36) | LWB hinen |
| ... hinen pers. Pron. 3. Pers. Pl. Dat.: «ihnen» — |
| ... hinen pers. Pron. 3. Pers. Pl. Dat.: «ihnen» — hinen hiert |
37) | LWB hir |
| ... hir (Kurzform ër) Pers. Pron. 3. Pers. Sg. Dat.: «ihr» |
| ... hir (Kurzform ër) Pers. Pron. 3. Pers. Sg. Dat.: «ihr» (cf. him). |
38) | LWB hirer |
| ... hirer pers. Pron. Gen.: 1) 3. Pers. Pl. aller |
| ...hirer pers. Pron. Gen.: 1) 3. Pers. Pl. aller Geschlechter — et waren hirer sechs — si |
| ... ihnen, passe nicht in ihre Gesellschaft); 2) 3. Pers. Sg. F.: déi klapeg Fra mierkt nët, datt ech |
39) | LWB iech |
| ... Formen: weithin eç, əç, im Osten auch iç) Pers. Pron.: «euch» 1) 2. Pers. |
| ...Pers. Pron.: «euch» 1) 2. Pers. Pl. Dat. und Akk. — wann der iech elo nët |
40) | LWB iessen |
| ... Sg. u. 2. Pl., sowie 2. Sg. vor folgendem Pers. Pron. — Prät.: im Ind. gilt veraltet ech ouss, |
41) | LWB Je |
| ... Je (= frz. pers. Pron. «je») M.: «meine Person |
42) | LWB joën |
| ...-γ-; Ind. Präs. 1. u. 2. Pers. Sg., seltener 2. Pl. mit analogischem Umlaut, obwohl kein |
43) | LWB quadt |
| ... quadt intr. V.: 1. u. 3. Pers. Sg. Prät.: «sprach» — du quadt ech |
44) | LWB lève |
| ... lève (von frz. lever, 3. Pers. Ind. gespr. ləf) in der Ra.: l. (lëf) |
45) | LWB liäsen |
| ... Verb.: «nachlassen des Regnens» (impers. 3. Pers. Ind. Präs. Sg.) — et liässt awer lo mol |
46) | LWB loossen |
| ...Ind. Präs. du léiss, hie léisst — Imper. 1. Pers. Pl. loosse mer, lo' mer, Echt. lote mer, |
| ... mer, lo' mer, Echt. lote mer, Nösl. 1. Pers. Sing. latt, latte mer (alt) — Ind. Prät. Nösl. |
47) | LWB mag |
| ... mag (Nbform ma): Ind. Präs. 3. Pers. Sg. «mag» (zu mögen), dessen Infinitiv in |
48) | LWB Malbruck |
| ... Malbruck Pers.: «Name des engl. Generals Marlborough, der im spanischen |
49) | LWB mech |
| ... mech (s. LSA Karte Nr. 49) Pers. Pron. 1. Sg. Akk.: «mich» — |
50) | LWB mer |
| ... mer (mər) unbest. Pron. Sing. 3. Pers.: «man» (diese unbetonte Form findet sich |
51) | LWB mir |
| ... — mr) Personalpronomen: 1) Dat. Sg. 1. Pers.: «mir» — dat as mir awer geschitt |
| ... (ohne weiteres); 2) Personalpronomen (Nom. Pl. 1. Pers.): «wir» — m. gin op de Maart |
52) | LWB mommëssen |
| ...mommëssen in der 3. Pers. Sg.: dat mommëst nët (bringt wenig Geld ein). |
53) | LWB Mous |
| ... — im Wortspiel mit mouss (alte Form, 3. Pers. Sg. von mussen — müssen): M. as en haart |
54) | LWB ons |
| ... ons I pers. Pron. 1. Pers. Pl. (Dat. u. Akk.), Var. von |
| ... ons I pers. Pron. 1. Pers. Pl. (Dat. u. Akk.), Var. von Luxemburg-Stadt |
55) | LWB S |
| ... verbale Flexionsendung -s vor dem Pronomen der 2. Pers.Sing. (-sch südlich der Hauptstadt) -e(n) |
56) | LWB si |
| ... — (cf. BrGra S. 19. 1. C) 1) pers. Pron. 3. Pers. Sg. F.: «sie» — |
| ... S. 19. 1. C) 1) pers. Pron. 3. Pers. Sg. F.: «sie» — si sot, si |
| ...: d'Maul, d'Schnëss) nët halen; 2) pers. Pron. Pl. 3. Pers. F. M. N.: «sie |
| ...Schnëss) nët halen; 2) pers. Pron. Pl. 3. Pers. F. M. N.: «sie» — si hun |
57) | LWB sin |
| ... as een ewéi en Handkesselchen; — in der dritten Pers. des Sg., unpersönlich angewandt: 't as geroden, gefeelt, |
58) | LWB T |
| ... «Buchstabe T»; 2) «Kurzform für pers. Pron. et» (s. d.) — zur Flexion der |