1) | LLU Boulevart, Boulevard |
| ...Boulevart, Boulevard, m., das Bollwerck, der Wall. — Engl. bulwark. — Qui croirait que ce mot |
2) | LLU Pép, Pétchen, Pépé |
| ...Abkürzung von Peter, Pierre. — Holl. Pietge. Dʳ rom, wall., celt. et tud. Pé. |
3) | LLU Rempart |
| ...Rempart, m., der Wall, Wallgang. — Celt. ramparez; engl. rampart; vom |
4) | WLM Kröpp |
| ... f., 1. Krippe; 2. Uferbefestigung, Flußkrippe, steinerner Wall. — 't ass net gerôde, wann d Kröpp dem |
5) | WLM Tipp |
| ... Tipp m., Art Wall, welcher durch die Abfuhr der Schlacken bei den Hochöfen oder |
6) | LWB abee, abéng |
| ...abee, abéng † «na denn, wohlan» (zu wall. éh bin; frz. Umgangsspr. häufig éh bin statt éh bien); |
7) | LWB Aasseler |
| ... Aasseler ON.: «Anlier», wall. Dorf in belg. Lux. |
8) | LWB affrontéiert |
| ...: veraffrontéieren (Ga.: affrontéieren); cf. wall. affronté (Namür). |
9) | LWB Alëf |
| ... éperlan», auch: Schneider(fësch), Mazendeckelchen, Matzendeckelchen, Maassendeckelchen (cf. wall. alvin, frz. alevin). |
10) | LWB Ambaart |
| ...: (bisw. 'oba:rt): «Ständchen, frz. aubade», wall. ambade, ombade, ambarde; Ga.: «die Abendmusik, eine Musik, |
11) | LWB Ambaartsgeld |
| ... «Albad(e)» in diesem Sinne gebr.); die wall. ambade, ombade, ambarde bedeuten sowohl Ständchen am Abend wie am |
12) | LWB Ammelett |
| ... A. (unbestimmbares, mißlungenes Gericht). Das Afrz., Lothr. und Wall. haben a- statt o-: amelette. |
13) | LWB Anendag |
| ... unsern: Ann, Änn, Aan (Westeifel) u. a. m. Auch das Wall. gebr. Ane, Ane-Catrîne und Ane-Lîzbet. |
14) | LWB Angola |
| ... Angola F.: (Ton: 2): wie im wall. entstellt aus Angora: «langhaarige Katze» (Ga.). |
15) | LWB Anton |
| ... Tounes, Tunnes (mit der Form Ton, Toni cf. wall. Tône, Antône). Folkl.: in Ehnen besteht eine Wallfahrt zum |
16) | LWB Artickel |
| ... Raa.: en as op den A. (aus) (wie wall. «esse fwért po l'article», être porté |
17) | LWB Balanz |
| ... geregelte Befestigung der Ketten die Zugkraft von zwei Pferden ausgleicht; wall. balance, «palonnier double» (Haust), lothr. belance, « |
18) | LWB Barlaff |
| ...): (Ton: 1) «Hiebwunde, Schmarre» (frz. balafre, wall. berlaffe (Namür), barlafe (Lüttich)) — (im Osten auch: Balaff — |
19) | LWB barlucken |
| ... Verb.: «schielen» (cf. frz. reluquer, loucher, wall. loukî, relouquer (Lüttich), erlouquer (Rouchi), cf. auch frz. berlue — |
| ... frz. berlue — dazu Tockert, Rom. Lehnw.: «Eine wall. Form dazu, avoir la berlouque, die ich nicht in Grandgagnage |
20) | LWB Battréi |
| ... in der Grube zu behauen» (Martelingen) — cf. wall. bat(e)reye (= frz. batterie) — dafür im Oesl. |
21) | LWB Nakebäizchen |
| ...Nakebäizchen M.: «nacktes Kind» (cf. wall. bouzou, bizou «jeune veau» nach Grandgagnage). |
22) | LWB Bayar |
| ... surtout dans les ports de mer» — cf. wall. baiâr «Schlitten, um das Holz von den Bergen herunterzubringen |
23) | LWB Begin |
| ... 2) F.: «polnische Taube, Türkentaube» (cf. wall. béguène «Baumpieper»). |
24) | LWB bëselen |
| ... op (man ahmt gern andern nach), (cf. mhd. bisen, wall. bizer «courir avec impétuosité», Lüttich). |
25) | LWB Binnett |
| ...(= frz. faire une sale tête) — cf. wall. binète «tête ridicule» (Haust). |
26) | LWB Block |
| ... F.: «Schnalle, Spange» (frz. boucle, wall. blouke, alothr. blocque) — an Schuhen, Lederriemen, Hosen... |
27) | LWB Boddi, Bodd(e)ri |
| ... 1) «verschließbarer viereckiger oder ovaler Wäschekorb» (wall. bodèt bei Haust); 2) «kleiner (meist verschnittener) Stier |
| ... Haust); 2) «kleiner (meist verschnittener) Stier» (wall. bodé = «gros, rond» wall. bodèt = |
| ...» (wall. bodé = «gros, rond» wall. bodèt = «petit veau» — Haust) — |
28) | LWB Botteress |
| ...» (die ihre Waren in einer Hotte trägt — wall. boterèsse, zu bot «Hotte», Haust); 2) |
29) | LWB Bouquet tuffi |
| ... Pokéitcher, Pakéitcher, Bo-, Ba-; cf. wall. boukèt-tot-fêt. |
30) | LWB bra |
| ...» Adv., Rh. Wb. I/942 u. wall. «brâmint», Adv. bei Haust (Lüttich). |
31) | LWB Brett |
| ... F.: 1) «Auseinandersetzung» (cf. wall. brète «différend, querelle» — Haust stellt es |
32) | LWB Briech |
| ... ON. «Bras», Dorf in belg. Lux. (wall. brAu); |
33) | LWB bronkeg |
| ...übtr. von Menschen: «verschlossen, finster» — cf. wall. bronkis' (Haust). |
34) | LWB Brulli |
| ... e B. as op de Stroossen (Schlamm) — cf. wall. broûli, brôli — Haust. |
35) | LWB Dreckstipp |
| ...-tipp M.: «Art Wall, der durch regelmäßige Müllabfuhr gebildet wird»; |
36) | LWB Gallätsch |
| ...Gallätsch F.: «flacher Stein» (cf. wall. galasse, Haust S. 285). |
37) | LWB Gass |
| ... die Nachbarn eingeladen werden) — bes. im Westen gebr. (cf. wall. gasse, Haust, S. 28). |
38) | LWB Habech, -ich |
| ... ON.: «Habay-la Neuve», wall. Gem. der belg. Prov. Lux. (Arr. Virton), an der wallonisch |
39) | LWB Hatten |
| ...Hatten ON.: «Hotten, frz. Hotte», wall. Grenzortschaft an der Sprachgrenze, Prov. Lux., Arr. Bastogne. |
40) | LWB Haufelëscht, Houfelëscht |
| ... Haufelëscht, Houfelëscht ON.: «Houffalize», wall. Ort der belg. Prov. Lux., Arr. Bastogne. |
41) | LWB Hauneref, Hunneref, Honneref |
| ... ON.: «Hanf, frz. Honville» — wall. Dorf der belg. Prov. Luxbg., Arr. d'Arlon, an |
42) | LWB jhicken |
| ... deen e Wuert seet! (cf. zu dieser Bed.: wall. chiker, bei HAUST, Dict. Liég., S. 146); 3) |
43) | LWB jhiss(eg), jhesseg |
| ... XVI. Jh. «verschönern, schmücken»), dies ergibt in wall. Aussprache «adjincer» (HAUST, Dict. Liégeois, S. 11); |
44) | LWB Jhips |
| ... lok. im Wiltzer Raum: Daggi (= wall. daguet «goudron végétal» bei HAUST, Dict. Liégeois, |
45) | LWB Juck |
| ... ein ausschließlich luxemburgisch-westeiflerisches, im frz. Verbum jucher (wall. djoker, dazu das Subst. djok «Hühnersitzstange») |
46) | LWB Kabarri, Kabarréi, Kabärri |
| ... frz. cabaret, das seit dem 13. Jh. zuerst für die wall. Nachbarschaft erwiesen ist — 't as hei e Kaméidi |
| ... (so etwa noch bei Ga. — ähnl. auch im Wall.) — in dieser Bed. dafür heute meist: Plateau; |
47) | LWB Klautchen |
| ... entspricht in der Lütticher Wallonei das in der Stammsilbe gleichlautende wall. claw/tî (J. HAUST, Dict. franç-liégeois |
48) | LWB Klen(t)sch, Klën(t)sch |
| ... der Sprachgrenze fort, das Wort gehört mit frz. clenche, wall. clitche HAUST, Dict. Liégeois 153, lothr. kianche ZELIQZON |
49) | LWB Wagetten |
| ... Schieferarbeiter u. Steinklopfer) — Wb.06: Wagètten, wall. waguète — cf. Gett. |
50) | LWB Wall |
| ...Wall M.: «Wall, Festungswall» — um W. |
| ...Wall M.: «Wall, Festungswall» — um W. |
51) | LWB Wall |
| ... Wall I M. — s. Wal V. |
52) | LWB Wall |
| ... Wall II, |
53) | LWB Walleri |
| ... weiblicher Vorname: «Valérie» — erscheint auch als Wall, Walli. |
54) | LWB Wall-keller |
| ...Wall-keller M.: «Keller in Befestigungswerken» |
55) | LWB Walli |
| ... Walli — s. Walleri, Wall II. |
56) | LWB Waltin |
| ... Waltin — s. Wall II. |